Przegląd linków CC #137
Otwarta edukacja i kultura
1. Lee Wilson z Education Business Blog zastanawia się na tym jak otwarte zasoby edukacyjne mogą (i już to robią), współegzystować z płatnymi zasobami.
2. Oer Research Hub przygotowuje specjalny tydzień poświęcony otwartym podręcznikom, będą posty gościnne od twórców takich projektów oraz webinaria.
3. Nie tylko na dzień ojca czyli szybki przegląd możliwości prezentów na licencjach Creative Commons.
4. Otwarta edukacja to nie tylko prawo to również praktyki, które nie dotyczą licencjonowania zasobów ale budowania wspólnie między nauczycielami a uczniami i studentami kompetencji do uczenia się za pomocą eksperymentowania i odkrywania, a nie wyłącznie przyjmowania wiedzy na jego temat. Ważnym elementem otwartej edukacji jest korzystanie z otwartego oprogramowania i z wolności jakie ono daje, więcej na ten temat na Connected Learning.
5. W podobnym kierunku idzie również edukacja związana z zaawansowaną nauką programowania np. firma Trinket próbuje tworzyć i animować nie tylko otwarty dostęp do materiałów edukacyjnych, ale również wspólnych proces ich tworzenia i oceny taki jak dla otwartego kodu oprogramowania (który uczy tworzyć).
Otwarte zasoby
6. Kolejny serwis oferujący przegląd zasobów z domeny publicznej Vintage Printable, oferuje ciekawą kategoryzację i dużą wrażliwość kolorystyczną od kuratora, który dobiera zasoby do kolekcji.
7. Żeby powstawały nowe zasoby i żeby można było z nich wygodnie korzystać potrzebne są inne zasoby… finansowe dlatego polecamy wam wsparcie serisu Freesound.org, który zbiera 4000 euro na utrzymanie. Od lat freesound.org jest najlepszym miejscem z nagraniami na wolnych licencjach dźwięków i efektów dźwiękowych, tak potrzebnych do tworzenia muzyki, udźwiękowiania filmów czy gier.
8. Kapela Isaac Delusion stworzyła na potrzeby swojego ostatniego utworu generator teledysków z przypadkowych fragmentów wideo pochodzących z domeny publicznej. Archiwum wideo z prywatnej kolekcji Ricka Perlingera które wykorzystali dostępne jest na Archive.org
Otwarta nauka
9. Otwarte zasoby edukacyjne nowym paradygmatem dla bibliotek akademickich? Taką tezę stawia Gary Price w artykule naukowym w najnowszym numerze Library Journal.
10. Open Access wkracza do największych wydawnictw, o tym jak dzieje się na w Wiley Publishing pisze jego wice-dyrektorka tego naukowego potentata na ich blogu.
Prawo
11. Skanowanie całych książek mieści się w dozwolonym użytku w prawie amerykańskim. Tak orzekł amerykański są w sprawie między Authors Guild v. HathiTrust. Więcej o sprawie na stronach EFF.
12. Sprawdzanie czy dany utwór jest już w domenie publicznej w USA jest wyjątkowo skomplikowane, aby w tym pomóc Samuel Clinic na Uniwersytecie Berkeley zaktualizowało schemat tego procesu.
Inne
13. Producent elektrycznych luksusowych samochodów Tesla Motors postanowił otworzyć posiadane przez siebie patenty aby animować powstawanie usług i nowych produktów w segmencie elektrycznej motoryzacji. Na łamach Electronic Fronteir Foundation możcie przeczytać jak ten ruch bardzo różni się do innych dużych firm, które od lat raczej walczą „na patenty” niż je otwierają.
Zobacz też
Przegląd linków CC #134
Przedstawiamy linki Creative Commons w lekko odświeżonej i rozszerzonej formie. Z racji na co raz więcej ciekawych informacji na temat otwartości ze świata nauki i prawa linków będzie więcej, ale będą dla wygody czytania dzielone na kategorie. Aby nie przegapić żadnej aktualizacji przypominamy o opcji subskrypcji kanału RSS.
Otwarta edukacja i kultura
1. Piotr Peszko rozmawia o projekcie e-podręcznika i edukacji cyfrowej w Polsce z Krzysztofem Wojewodzicem, który z koordynacji projektu e-podręczników Cyfrowej Szkoły w Ośrodku Rozwoju Edukacji przeszedł do zadania stworzenia na prywatnej uczelni Vistula nowoczesnej formy nauczania online.
2. Francuska ministra kultury Aurélie Filippetti, kilka miesięcy lat temu ogłosiła duży program współpracy z Creative Commons i Open Knowledge Foundation, którego pierwsze efekty zostały ogłoszone w ubiegłym tygodniu. Kilka głównych stron internetowych ministerstwa zostały objęte licencją Creative Commons. Opublikowany został również film animowany promujący licencje w działalności kulturalnej. (Poniżej kadr z filmu, cały film dostępny jest na licencji CC BY-SA 4.0 Francja)
3. Globalne Creative Commons uruchomiło od dawna przygotowywany projekt pt. Open Policy Network, którego częścią jest Institute for Open Leadership, który w założeniu ma być siecią ekspertów od edukacji, biznesu i nauki, którzy chcą aktywnie doszkalać się i wdrażać otwartość w swoich dziedzinach. Aplikować można do 30 lipca.
4. Zespoły School of Open i ccLearn przygotowały kurs o podstawach prawa autorskiego, a w szczególności licencji Creative Commons adresowany do 10 latków. Choć po angielsku to licencja oczywiście pozwala na jego przetłumaczenie i remiks, może przydać się w szkole albo jako inspiracja dla opracowania podobnych kursów.
Otwarta nauka
5. Ciekawe wieści na temat rozwoju wspominanego już na łamach linków Open Access Button, proste narzędzie do przeglądarki które miało służyć mapowaniu zamkniętego dostępu do treści naukowych. Jedną z nowych funkcji jest teraz możliwość łatwego sprawdzenia czy dany artykuł, który znaleźliśmy za płatny/zamkniętym dostępem nie jest przypadkiem dostępny gdzieś indziej w otwartym dostępie.
6. Pod niesamowitym jak na artykuł naukowy tytułem „Do Androids Dream of Electric Free Speech? Visions of the Future of Copyright, Privacy, and the First Amendment in Science Fiction” znajdziecie bardzo ciekawą analizę autorstwa Daxton’a „Chip’a” Stewart’a tego jak pisarze science fiction przewidywali (i przewidują) realne procesu związane ze stykiem nowych technologii, prawa autorskiego i nadzoru społecznego.
7. Eva Amsen z Research F1000 eksploruje model otwartych recenzji (open peer review) w nauce, jest to kontynuacja wcześniejszego tekstu tłumaczącego prosto czym jest sam otwarty dostęp (open access)
Nowości na CC i w domenie publicznej
8. Prof. Andrzej Blikle opublikował swoją nową książkę, „Doktryna jakości” w sieci na licencji Creative Commons: Uznanie autorstwa — Użycie niekomercyjne — Bez utworów zależnych 3.0 Polska.
9. Ciężko nazwać to akurat dobrą wiadomością, ale nowojorskie Metropolitan Museum ogłosiło że otworzy dostęp do 400 000 obrazów i grafik ze swoich zasobów do domeny publicznej i udostępni je wysokiej jakości… niestety, jak szybko wszyscy zauważyli, w szczegółowym opisie muzeum pozwala jedynie na niekomercyjne użycie tych materiałów, co nie zgadza się zdecydowanie z ideą domeny publicznej. Więcej o tym zjawisku, nazywanym „zawłaszczaniem domeny publicznej” przez instytucje kultury pisze Cory Doctorow, my zaś trzymamy kciuku by muzeum szybko zmieniło zdanie i zapis. Wtedy napiszemy jeszcze raz, już jako dobrą wiadomość :)
10. W pełnej zgodzie z ideą domeny publicznej, czyli możliwe do dowolnego wykorzystania są zdjęcia w serwisie SkitterPhoto, publikowane codziennie nowe, wysokiej jakości fotografie na licencji Creative Commons Zero.
Prawo
11. Biblioteki, archiwa i instytucje badawcze z całego świata wspólnie wystąpiły z listem do Unii Europejskiej, aby ta nie blokowała a kontynuowała prace nad traktatem dotyczącym wyjątków prawno-autorskich dla bibliotek i archiwów w WIPO (World Intellectual Property Organization). Więcej o apelu na blogu Centrum Cyfrowego.
12. Unia Europejska i USA od prawie roku negocjują Transatlantyckie Partnerstwo na rzecz Handlu i Inwestycji (TTIP). Oficjalnie porozumienie ma znosić „pozataryfowe bariery w handlu”. Porozumienie negocjowane podobnie do ACTA w sposób częściowo tajny i nietransparentny prawdopodobnie może osłabić europejskie standardy w takich obszarach jak ochrona danych osobowych i zaostrzyć egzekwowanie praw autorskich. Dlatego też organizacje obywatelskie z całego świata apelują do komisarza ds. handlu UE o przejrzytstość negocjacji.
Zobacz też
Przegląd linków CC #107
1. Komisja Europejska publikuje Monitor Kształcenia i edukacji Online (European Online Education and Training Monitor). Publikacja przedstawia obraz postępów poszczególnych krajów unii wg. kryteriów takich jak nakłady inwestycyjne w nowe kompetencje, jakość edukacji wyższej. Raportowi towarzyszy narzędzie do wizualizacji danych pochodzących z badań prowadzonych w ramach monitora. Raport dostępny jest również na części o poszczególnych krajach: tutaj Polska (PDF).
2. Zgodnie z zapowiedziami wystartował OER University i wiadomo już dokładnie co będzie oferować i czym się zajmować. Będzie oferować darmowe kursy online, akredytowane i planowane jako cały cykl uniwersytecki, z których duża część dotyczyć będzie korzystania i tworzenia otwartych zasobów edukacyjnych (np. Kompetencje techniczne a zespołowe tworzenie OZE) oraz nowych technolgii w edukacji (np. Dyfuzja nowych technolgoii a zmiany modeli edukacyjnych).
3. 25 000 zdigitalizowanych obrazów w wysokiej jakości (większość już w domenie publicznej) udostępnia amerykańska Narodowa Galera Sztuki. Obrazy podzielone na kategorie tzw. lightboxes można pobierać w wielkości co najmniej 2000 pikseli.
4. SoundCloud i Smithsonnian Institute organizują konkurs na remix materiałów audio, które publikuje Smithsonian na licencji CC BY-NC.
5. Mozilla, producent przeglądarki i systemu mobilnego Firefox zajmuje się również edukacją, ostatnio opublikowała tzw. Web Literacy Standard czyli katalog kompetencji potrzebnych aby twórczo czytać, korzystać i uczestniczyć w sieci internetowej.
6. David Wiley na swoim blogu pisze o tematyce wystąpień na konferencji AECTx i tym dlaczego należy przestać skupiać się w edukacji na badaniach nad technologiami i trendami (które są tylko narzędziami i modami), a należy zacząć badać i szukać rozwiązań dla problemów. W pełni się zgadzamy.
7. MakeUseOf zbiera 14 stron aktualnych z muzyką na licencjach Creative Commons.
Obraz aut. Johannes Vermeer (1632 – 1675), Kobieta trzymająca wachadło
Zobacz też
Szukamy.org – serwis o domenie publicznej
Instytut Kultury Miejskiej z Gdańska uruchomił Szukamy.org czyli przegląd domeny publicznej. Szukamy.org stawia sobie za cel promocję zasobów polskich bibliotek, archiwów oraz muzeów cyfrowych. Serwis ma też służyć edukacji o domenie publicznej i jej działaniu oraz o podstawach prawa autorskiego.
Zobacz też
Przegląd linków CC #75
1. Directory of Open Access Journals uruchomiło nową wersję swojej strony z nowymi funkcjonalnościami m.in. możliwością filtrowania po rodzajach licencji. Przy okazji tego samego dnia Open Access Scholarly Publishers Association (OASPA) zaprezentowało statystyki użycia licencji CC-BY dla publikowanych przez nich artykułów.
2. Trzy szwedzkie muzea: Royal Armoury, Skokloster Castle, and The Hallwyl Museum (LSH) opublikowały w zeszłym tygodniu w swoich kolekcjach około 40,000 obiektów graficznych na wolnych licencjach oraz w domenie publicznej. LSH współpracuje również z Fundacją Wikimedia nad publikacją wysokich jakości obrazów w Wikimedia Commons.
(obok obraz z kolekcji LSH Bondbröllop aut. Pieter Brueghel)
3. Emanuel Kulczycki podsumowuje pod roku od opublikowania książki naukowej Teoretyzowanie komunikacji w sieci na licencji CC do pobrania za darmo w sieci w druku. Wg. autora sukces poparty liczbami. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #73
1. Centrum E-learningu AGH aprasza studentów, wykładowców oraz doktorantów AGH do wzięcia udziału w kolejnej edycji konkursów „Notatki w Internecie” na ajlepsze cyfrowe materiałów dydaktycznych. CEL uruchomi niebawem dwa kolejne konkursy skierowane odpowiednio do uczniów i nauczycieli krakowskich szkół.
2. Projekt OLDS MOOC na Open University stworzył serię trzech prostych edukacyjnych wideo tłumaczących działanie Otwartych Zasobów Edukacyjnych i sposobu ich licencjonowania.
3. Gubernator brazylijskiego stanu Sao Paula zawetował prawo, które miało wprowadzić otwieranie zasobów edukacyjnych tego stanu mimo powszechnej wcześniejszej zgody wszystkich komitetów pracujących nad rozwiązaniem.
4. David Wiley pisze krytycznie o MOOC (Massive open online course) jako przykładzie automatyzacji edukacji oraz o tym, że mimo nazwy otwarte, nie publikują większości swoich treści jako Otwartych Zasobów Edukacyjnych.
5. edX i Coursera ogłosiły w ubiegłym tygodniu powiększenie się o kolejne uczelnie. edX prowadzony przez amerykańską czołową uczelnię techniczną MIT ogłosił również że pierwsza uczelnia współpracująca z nimi będzie publikowała swoje treści edukacyjne na licencjach Creative Commons choć bez doprecyzowania których.
6. Najnowszy numer czasopisma naukowego Journal of e-Learning and Knowledge Society poświęcony został Otwartym Zasobom Edukacyjnym (Open Educational Resources – OER) i Otwartym Praktykom Edukacyjnym and (Open Educational Practices – OEP).
7. New York Times opisuje sprawę zawłaszczania Domeny Publicznej przez spadkobierców praw Artura Conan Doyle’a, którego cześć prac opublikowanych do 1923 roku powinna znaleźć się już w Domenie, lecz Conan Doyle Estate Ltd., nadal pobiera opłaty licencyjne za publikacje i sprzedaż tych dzieł opartych o twórczość autora Sherlocka Holmesa.
8. OpenImages.eu – platforma z wolnymi materiałami audiowizualnymi przedstawiła trochę statystyk tego jak media z jej archiwum są wykorzystywane i jak to bada.
Ilustracja na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach aut. opensourceway
Zobacz też
Przegląd linków CC #68
1. 4 stycznia odbyły się obchody Dnia Domeny Publicznej, amerykańskie CC przygotowało ciekawe podsumowanie roku i wydarzeń związanych z Domeną Publiczną.
2. Projekt OERTest wydał wynik dwóch lat badań realizowanych przez 8 partnerów europejskich na temat otwartej edukacji i możliwości wykorzystywania Otwartych Zasobów Edukacyjnych, związanych z nimi metod nauczania, zarządzania jakością, możliwych wpływów na sposób oceniania. Publikacja zawiera również szereg rekomendacji oraz scenariuszy możliwego wpływy OZE na systemy edukacji. Publikacja Open Learning Recognition: Taking Open Educational Resources a Step Further dostępna jest na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Warunkach Niekomercyjnych – Na Tych Samych Warunkach.
3. Artykuł Reaching out with OER: the new role of public-facing open scholar rozważa możliwości popularyzacji wykorzystywania Otwartych Zasobów Edukacyjnych i związanych z nimi praktyk poprzez aktywistów otwartości w środowiskach naukowych i edukacyjnych.
4. Dla lubiących literaturę Science Fiction: Mosque Among The Stars to pierwsza antologia SF o tematyce związanej z kulturą muzułmańska wydana w sieci na licencji CC BY-NC-ND.
5. Opensource.com przygotował krótki przegląd wolnego programowania do zarządzania szkołą, klasami i informacjami o uczniach.
6. W kwestii wolnego oprogramowania może Wam się spodobać ta świetna lista 67 wolnych alternatyw do bardzo drogiego i specjalistycznego oprogramowania.
Zobacz też
Przegląd linków CC #67
1. 4 stycznia w Warszawie w lokalu państwomiasto odbędą się obchody Dnia Domeny Publicznej organizowane przez KOED, tymczasem wczoraj o północy przeszły do Domeny Publicznej dzieła Kolejnych twórców, listę autorów można znaleźć tutaj.
2. Saylor.org prowadzący projekt kompletu otwartych podręczników do najważniejszych przedmiotów akademickich przed końcem roku zarchiwizował i opublikował ponownie wszystkie podręczniki Flat World Knowledge które od nowego roku przestały być dostępne na licencjach CC. Komplet podręczników republikowanych przez Saylor.org dostępny jest jak wcześniej na licencji CC BY-NC-SA.
3. Jeśli jesteście zainteresowani dokształceniem się z prawa autorskiego na światowym poziomie, edX oferuje darmowy kurs w trybie MOOC prowadzony przez dyrektora Berkman Center for Internet and Society Williama Fishera.
4. Stan Sao Paulo w Brazylii przyjął regulację ustanawiającą, że wszelkie produkowane przezeń ze środków publicznych materiały edukacyjne będą dostępne w wolny sposób jako Otwarte Zasoby Edukacyjne z prawem do użycia, kopiowanie, modyfikacji i rozpowszechniania. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC # 57
1. Otwarte Zasoby Edukacyjne – perspektywa historyczna (Open Educational Resources – a Historical Perspective) to tytuł opracowania przygotowanego przez Davida Kernohana i Amber Thomas, choć artykuł skupia się na Wielkiej Brytanii i działaniach prawnych dot. projektów edukacyjnych to warto zajrzeć do niego ze względu próbę ukazania starań o otwieranie edukacji w szerszym kontekście niż ostatnia dekada podczas której zdefiniowano OZE.
2. Fundacja Nowoczesna Polska prosi o pomoc w uwolnieniu dzieł Janusza Korczaka do domeny publicznej. Potrzebna jest pomoc w odnalezieniu spadkobierców Janiny Gołębiewskiej. Toczy się sprawa sądowa o ustalenie daty śmierci Korczaka na datę zgodną z prawdą historyczną, czyli sierpień 1942 roku. Obecnie obowiązuje data 9 maja 1946 roku.
3. Amerykański dostawca internetowy AT&T (i kilku kolejnych) według wewnętrznych materiałów, które wyciekły w ostatnich dniach planuje blokować użytkownikom dostęp do niektórych usług i stron z kilkakrotne naruszenie praw autorskich. Odblokowywanie będzie wymagać przejścia specjalnego kursu online na temat naruszeń prawa autorskiego.
4. Jeśli zastanawiacie się publikować i licencjonować dane to poniższe wideo może wam bardzo pomóc. W kilku krokach przedstawione są cechy baz danych, problemy z ich sytuacją prawną oraz rozwiązania w postaci wyboru otwartych licencji stworzonych specjalnie dla danych.
(więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #32
1. The Digital Public Domain: Foundations for an Open Culture opracowana przez Melanie Dulong de Rosnay i Juan’a Carlos De Martin to najnowsza publikacja warta polecenia wszystkim badaczom domeny publicznej i wolnej kultury oraz osobom zaintersowanym tym zawodowo lub hobbystycznie. Ksiażka (tu do pobrania jako PDF) jest zbiorem esejów, prac naukowych i artykułów członków europejskiego stowarzyszenia Communia.
2. OER Africa opracowało i opublikowało bardzo praktyczny poradnik po wolnych licencjach i prawie autorskim w kontekście otwartych zasobów edukacyjnych .
3. W minione piątek i sobotę w Bydgoszczy odbywała się III Międzynarodowa Konferencja Open Access. Nieobecnych a zainteresowanych jej przebiegiem odsyłamy na blog Emanuela Kulczyckiego, który napisał już relację z konferencji. (więcej…)