Przegląd linków CC #183
Otwarta edukacja
OER Research Hub wydał właśnie dwa ciekawe skrótowe raporty z prowadzonych przez siebie badań. Pierwszy dotyczył sposobów uczenia się i wykorzystywania otwartych zasobów edukacyjnych przez osoby uczące się nieformalnie (którzy w większości są osobami pracującymi i niskie koszty edukacji są dla nich kluczowym czynnikiem decyzyjnym) oraz w ramach formalnego systemu edukacji (dla których obok kosztów równie ważna jest łatwa dostępność do materiałów edukacyjnych).
Amerykański Departament Edukacji doczekał się swojego pierwszego w historii formalnego doradcy ds. otwartej edukacji. Został nim Andrew P. Marcinek, specjalista ds. innowacji i wykorzystania nowych technologii w edukacji. Czekamy na podobny krok polskiej administracji!
Jeden z pierwszych w pełni otwartych podręczników akademickich stworzonych również w bardzo otwartym modelu publikacji, “Teaching in a Digital Age” dr. Tony’ego Batesa, został właśnie przetłumaczony i wydany również po wietnamsku.
Otwarta nauka
Czy kraje azjatyckie przejmują rolę liderów w dziedzinie otwartego dostępu do nauki? Na blogu Open Science możecie przeczytać o bardzo dobrej sytuacji finansowej badaczy z Azji w porównaniu z europejskimi naukowcami oraz szybkim zmianom w kierunku otwartej nauki.
Jaki wpływ ma Wikipedia na promocję nauki i wyników badań? Ogromny! Badacze z Uniwersytetu w Cornell przyjrzeli się jak cytowanie artykułów badań naukowych w artykułach internetowej encyklopedii wpływa na ich popularność danego tekstu i autorów. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #178
W okresie letnim przegląd tygodniowy zamienił się w dwu, a czasem nawet trzytygodniowy, ale to nie oznacza, że nic się nie dzieje. Wręcz przeciwnie, dzieje się wiele, ale brak czasu by to opisać.
Otwarta Edukacja
1. W ubiegłym tygodniu odbył się zjazd Koalicji Otwartej Edukacji. Największe do tej pory spotkanie koalicji skorzystało z gościny Europejskiego Centrum Solidarności. W grupie ponad 20 organizacji i 50 osób pracowaliśmy nad rekomendacjami koalicji w obszarach nauki, otwartych instytucji kultury oraz otwartych zasobów edukacyjnych. Szczegółowe podsumowania i informacje o planach działania KOED na najbliższy rok pojawią się już niebawem.
2. Ogłoszona została kolejna edycja Tygodnia Otwartej Edukacji (Open Education Week), która odbędzie się na całym świecie w dniach 7-11 marca 2016. My już zaczynamy planowanie! Jak zwykle przygotowania warto śledzić pod tagiem #openeducationwk na mediach społecznościowych.
3. Ruszyły konsultacje trzeciej części Naszego Elementarza, darmowego podręcznika dla drugoklasistów wydawanego przez Min. Edukacji Narodowej. Przypominamy ocenę z perspektywy otwartości zasobów, jaką poprzednim częściom wystawiło Centrum Cyfrowe. Ciekawe jak wypadnie najnowsza edycja.
Otwarta nauka
4. Czy profesjonalni wydawcy naukowi jak Nature, pobierający wysokie opłaty za publikację wyników badań ale promujący również otwarty dostęp do nich spotkają się w swoich oczekiwania co do modelu finansowania z grantodawcami naukowymi? W wywiadzie dla Horizon Magazine redaktor czasopisma Nature, Philip Campbell, odpowiada o kosztach pracy redakcji i błędach naukowców i wydawców.
5. Holendrzy chcą wprowadzić pełen otwarty dostęp do publikacji naukowych swoich naukowców do 2024 roku w modlu tzw. złotej drogi tj. przy finansowaniu publikacji przez grantodawcę lub uniwerstet. Celem jest aby nikt nie ponosił podwójnych kosztów publikacji i dostępu do wyników badań. Porozumieli się już w tej sprawie z większością wydawców poza Elsevierem. W odpowiedzi związek uniwersytetów podjął decyzję o bojkocie wydawcy począwszy od nakłaniania swoich pracowników do rezygnacji ze stanowisk w redakcjach jego czasopism. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #175
Otwarta edukacja
1. Projekt OERup! przygotował w ramach swoich badań serię krajowych oraz ogólnoeuropejski raport na temat potrzeb w zakresie otwartych zasobów edukacyjnych w edukacji osób dorosłych.
2. Gdzie w Europie jest najwięcej dostępnych kursów typu MOOC (Masowy otwarty kurs online)? To próbuje prezentować MOOC Scoreboard na portalu Open Education Europa. Brakuje nam jednak informacji o tym, które z tych kursów udostępniają swoje treści na wolnych licencjach.
3. Pod koniec kwietnia na konferencji Open Education Global w Banff (Kanada) dyrektor Mozillii Mark Surman występował z głównym wykładem podczas którego przekonywał, że koniecznością otwartej edukacji jest edukacja medialna i cyfrowa najmłodyszch, do której skalowania potrzebne są otwarte zasoby które mogą być wykorzystywane przez wszystkich i wszędzie.
4. Na przecięciu edukacji i nauki: o tym jaką rolę w ratowaniu zagrożonych zniknięciem języków pełni otwarty dostęp do nauki, zwłaszcza danych i otwarte zasoby edukacyjne możecie przeczytać na blogu Open Science.
Otwarta nauka
5. Richard Poynder przeprowadził kolejny świetny wywiad. W rozmowie z prof. Johnem Willinskym, założycielem Public Knowledge Project, dyskutują problemy przekonywania wydawnictw czasopism naukowych do przechodzenia na wydawanie w sieci, tworzeniu oprogramowania dla nauki i wiele innych tematów z pogranicza otwartej nauki.
Otwarte zasoby
6. Otwarte zasoby mogą być nawet fizyczne tak jak „otwarty samochód” projekt opartego o otwarty kod i schematy techniczne samochodu do samodzielnej konstrukcji Tabby Evo. Zespół OSVehicle nie tylko opracował projekt, który intensywnie testuje, ale również publikuje jak otwarty kod dokumentację i instrukcje do tworzenia i przerabiania na inne modele swojego samochodu, na licencji CC BY-SA.
Zobacz też
Przegląd linków CC #173
Otwarta edukacja
1. Na niedawno zakończonej konferencji OER15, która miała miejsce w Cardiff w Wielkiej Brytanii jednym z dyskutowanych wątków były otwarte zasoby edukacyjne w szkolnictwie wyższym i nieskuteczność wielu podmiotów w udostępnianiu w otwarty sposób zasobów finansowanych ze środków publicznych. Na konferencji byli obecni przedstawiciele Centrum Cyfrowego, a więc możemy liczyć również na relację po polsku (tymczasem musi Wam wystarczyć notatka graficzna z panelu o polityce otwartych zasobów aut. @maerso)
2. Projekt OER World Map zbiera historie na temat tworzenia, wykorzystywania i badania otwartych zasobów edukacyjnych. Jeśli uczestniczycie w projekcie, którego doświadczeniami warto się pochwalić bardzo pomożecie projektowi badawczemu, który tworzy mapę OZE.
3. Kilka dniu temu OER University uruchomiło kolejny kurs (ang.) poświęcony cyfrowym kompetencjom przydatnym w tworzeniu otwartych zasobów edukacyjnych.
4. Public Policy and Management Institute (PPMI) na prośbę Directorate-General for Education and Culture (DG EAC), który jakiś czas temu w imieniu KE prowadził ankietę nt praw autorskich w edukacji, kontynuuje swoje działania w tym obszarze. Tym razem przygotował ankietę skierowaną do nauczycieli i uczniów.
Otwarta nauka
5. Europejski Związek Uniwersytetów (EUA European University Assocation) opublikowała niedawno dokument będący poradnikiem jak opracowywać i wdrażać polityki otwartego mandatu czyli otwierania dostępu do publikacji naukowych tworzonych na danej uczelni. Open Access Checklist (PDF) zawiera informacje o korzyściach, wyzwaniach, czynnikach strategicznych i ekonomicznych jakie należy wziąć pod uwagę tworząc otwartą politykę uczelni. Zważywszy na to że ponad 30 polskich uczelni należy do EUA można mieć nadzieję, że lektura poradnika wpłynie na ich znajomość modeli open access i przyszłe decyzje o jego wdrażaniu. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #172
Otwarta edukacja
The Open Education Licensing Project to projekt kilku australijskich uniwersytetów oraz australijskiego rządu na rzecz badania i rozwiązywania problemów uczelni wyższych z zakresu prawa autorskiego oraz stosowania otwartych licencji do tworzenia otwartych zasobów edukacyjnych czy udostępniania treści naukowych. Celami projektu jest nie tylko ułatwianie tworzenia i udostępniania OZE, ale również podniesienia konkurencyjności australijskich uczelni.
Ośrodek Rozwoju Edukacji udostępnia otwarty kurs e-learningowy projektu e-podręczników Cyfrowej Szkoły, w ramach którego można przejść moduły na temat otwartych zasobów edukacyjnych, cyfrowej dydaktyki.
Otwarta nauka
Pamiętacie OLE (Otwartą licencję edukacyjną)? Pomysł Instytutu Książki i Biblioteki narodowej na pseudo-otwartą (ograniczoną w zasadzie do dozwolonego użytku, tylko krajową) licencję, który na szczęście się nie przyjął w Polsce pojawił się teraz w Wielkiej Brytanii. W tej części dramatu o nazwie UKIP Licence chodzi o licencję dla publicznie finansowanych wyników badań naukowych, które trafiały by do otwartego dostępu wyłącznie z licencją krajową dla użycia w Wielkiej Brytanii.
Centrum Cyfrowe zaprasza na szkolenie z open access dla bibliotekarzy i bibliotekarek w Gdańsku. Szkolenie odbędzie się w Bibliotece Głównej Politechniki Gdańskiej w ramach Tygodnia Bibliotek 2015, 8 maja (piątek) o godz. 10:30.
Otwarte zasoby
Rijksmusuem udostępniło już łącznie ponad 210 000 eksponatów w sieci, w większości są to utwory należące już do domeny publicznej. Od kiedy muzeum podjęło decyzję o otwartym udostępnianiu, z prawami do ponownego wykorzystania, ich cyfrowa kolekcja powiększyła się dwukrotnie. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #169
Otwarta edukacja
1. W ankiecie przeprowadzonej wśród 3000 nauczycielek i nauczycieli ZNP oceniał darmowy podręcznik przygotowany przez Min. Eduakacji Narodowej „Nasz Elementarz”. Ponad 62% ankietowanych ocenia go dobrze w warstwie merytorycznej, 71% dobrze w wychowawczej. Gorzej oceniana jest. m.in. część matematyczna, a ogólna ocena to trójka. Trochę lepiej, na czwórkę, oceniło elementarz Centrum Cyfrowe, które dokładnie zmierzyło poziom otwartości rządowego podręcznika czyli ilość materiałów na wolnych licencjach i miejsca, w których użyte zamknięte zasoby mogłoby być łatwo zastąpione otwartymi. Obie oceny zwracają uwagę na problemy które wieszczono podręcznikowi, przygotowywanemu w dużym pośpiechu, od samego początku prac nad nim.
2. W ramach projektu LangOER na Akademi im. Jana Długosza w Częstochowie w kwietniu organizowane są bezpłatne szkolenia dla nauczycieli pod tytułem Otwarte zasoby i praktyki. Warsztaty będą dotyczyć pozyskiwania otwartych zasobów, tworzenia i kompilowania własnych materiały np. lekcji opartych o materiał video; korzystania z licencji CC, publikowania własnych OZE. Terminy to 10, 11, 24 i 25 kwietnia. Gorąco polecamy!
3. Kolejny fragment wyników badań nauczycieli i nauczycielek używających otwartych zasobów edukacyjnych prowadzonych przez OER Research Hub. Czy osoby pracuję z OZE zawsze są świadome korzystania z nich? Jeśli tak to jak to zmienić? To pytania które zadają sobie badacze.
4. Co roku portal Consumer Classroom zaprasza młodzież ze szkół ponadpodstawowych z krajów UE do udziału w ogólnoeuropejskim konkursie międzyszkolnym. W tym roku tematem konkursu jest konsumpcja treści cyfrowych. Więcej informacji w portalu Edunews.
5. David Wiley opublikował na swoim blogu notatki do wystąpienia, które wygłosił na temat pękającej bańki rynku podręczników akademickich w USA. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #168
Otwarta edukacja
1. Ministerstwo Edukacji Narodowej zaprezentowało drugą cześć darmowego (i częściowo otwartego) podręcznika dla drugiej klasy szkoły podstawowej. Czas na konsultacje wyznaczony został do 20 marca i jest co konsultować, nie tylko merytorycznie ale również z perspektywy prawa autorskiego i idei otwartych zasobów edukacyjnych. Choć cały podręcznik ma być dostępny na wolnej licencji CC BY, to znajduje się w nim tak dużo wyjątków, że trudno uznać go za łatwy i bezpieczny do remiksowania i przetwarzania np. na mniejsze, atomowe materiały edukacyjne. Poza zdjęciami z agencji fotograficznych (jak w przypadku poprzednich części) wyjątkami są również niektóre teksty. Najdziwniejsze są jednak zasoby uzyskane od innych instytucji publicznych np. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, które zostały uzyskane na ograniczone w czasie licencje.
2. The Atlantic wieści koniec podręcznika, nie tylko tego tradycyjnego, wydawanego na papierze, ale również podręcznika jako idei całościowego, zamkniętego i gotowego materiału edukacyjnego. Od rosnących cena (na przykładzie USA) po zmieniające się potrzeby szkół, nauczycieli i uczniów, rozproszone, co raz częściej cyfrowe i otwarte zasoby edukacyjne i „otwarte podręczniki” wypierają dotychczasowe. Jakie zmiany to przyniesie dla całego systemu edukacji? Powoli możemy to obserwować m.in. na przykładzie środowiska akademickiego w USA.
3. Centrala Creative Commons ogłosiła Business Models initiative, projekt który ma na celu opisywania i opracowywanie narzędzi do tworzenia modeli biznesowych wykorzystujących otwarte zasoby, w różnych dziedzinach i obszarach przemysłu czy usług. Więcej na blogu Paula Stacey.
Otwarta nauka
4. Jeśli nie poczuliście nigdy na waszej skórze problemu czyszczenia praw do jakiejś publikacji lub określania licencji na, na przykład, możliwość udostępnienia cyfrowo artykułów naukowych pochodzących od różnych autorów i wydawców w Waszej uczelnianej cyfrowej bibliotece to koniecznie przeczytajcie artykuł na blogu Scholary Kitchen o pozyskiwaniu praw autorskich do art. naukowych.
5. Serwis F1000 poświęcony otwartości i promocji wyników badań naukowych opublikował świetny (angielskojęzyczny) przewodnik na temat opublikowania w otwarych modelach (open access) i szerzej, zagadnieniach otwartej nauki. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #167
1. Nowojorska MoMA, jedno z najważniejszych muzeów sztuki współczesnej zorganizowała wystawę This Is For Everyone poświęconą projektom i przedmiotom otwartym do wykorzystywania dla wszystkich, dla wspólnego dobra. Do taki zaliczyła np. otwartą platformę Arduino, projekty mebli czy sama idea licencji Creative Commons. Jeśli jesteście przypadkiem w Nowym Jorku nie przegapcie tej okazji i koniecznie zróbcie i prześlijcie nam zdjęcia :)
Otwarta edukacja
2. Wysokie koszty podręczników akademickich i alternatywa w postacie otwartych e-podręczników to USA jeden z najważniejszych wątków debat o edukacji. Ostatnio napisał o nim New York Times, który wylicza nie tylko oszczędności jakie już teraz robią uczelnie i studenci, ale również o rosnącym ruchu obu tych grup aktorów, którzy nie czekają na rozwiązania prawne tylko rozwijają projekty otwartych podręczników we własnym zakresie. Prawo w Stanach również się zmienia zmienia, ale bardzo powoli. W ostatnim tygodniu komisja prawna izby reprezentantów pozwoliła na poprawkę przyszłej ustawy, która mogłaby pozwolić na publiczne finansowanie grantów na podręczniki, nie tylko akademickie ale również dla poziomów K12 (od szkół podstawowych do licealnych).
3. Skąd wiadomo że otwarte podręczniki akademickie przynoszą, i mogą przynieść jeszcze większe, oszczędności? O tym więcej w raporcie kilku stanowych PRIG (Public Interest Research Groups).
Otwarta nauka
4. Czasopismo Society for Neuroscience dało się przekonać piszącym dla niego autorom naukowym aby zmienić politykę publikacji i wprowadzić opcję licencjonowania artykułów na CC BY bez dodatkowych opłat względem innych opcji.
5. Co napędza i motywuje dzielenie się swoimi wynikami i danymi przez naukowców? Na to pytanie próbuje odpowiedzieć art. „What Drives Academic Data Sharing?” analizujący publikacje na temat otwartych danych w nauce oraz ankiety przeprowadzone wśród naukowców. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #166
Otwarta edukacja
1. Otwartość nauki to nie tylko dostępność do treści naukowych to również otwarte, nowoczesne praktyki dydaktyczne, o tych pisze w swojej książce pt. „Nowoczesna dydaktyka akademicka” dr Błażej Sajduk z Wyższej Szkoły Europejskiej w Krakowie. Książka została wydana na licencji CC BY-NC-SA i jest dostępna zarówno jak PDF jak i wersja interaktywna. Gorąco polecamy!
2. Tony Bates w jednym poście daje dokładny przegląd zalet oraz problemów jako można napotkać wdrażając otwarte podręczniki akademickie, otwarte dane i otwarty proces badawczy. Polecamy zaczynającym lub zainteresowanym rozpoczęciem pracy z OZE na uczelni.
3. Nie do końca w temacie otwartych zasobów edukacyjnych: ważny głos na temat technologii w edukacji, która często opisywana jako kluczowa dla zmniejszania nierówności społecznych, często wcale tak nie działa. Alex Beard zwraca wręcz uwagę na niektóre wdrożenia nowych technologii, które mogą pogłębiać nierówności miedzy uczniami.
4. Dobry uzupełnieniem poprzedniej wiadomości jest inicjatywa Commonwealth of Learning, które w Indiach uruchamia otwarte masowe kursy dla rolników, które będą prowadzone przez telefon (głosowo). Technologia to tylko medium, które powinno dostosowywać się do naszych potrzeb.
Otwarta nauka
5. W piątek 20 lutego obchodzony był dzień otwartych danych, a takie święta najlepiej uczcić premierą nowych serwisów, które je wykorzystują. Tak zrobiło amerykańskie Natural History Museum, które przedstawia swoje dane na temat 2,7 milionów z 80 milionów gatunków stworzeń żyjących na ziemi, których dane posiada muzeum. Dane dostępne są na licencji CC Zero, a sam serwis wykorzystuje zestaw otwartego oprogramowania, CKAN dla bazy danych, OpenStreetMap do prezentacji lokalizacji skąd pochodzą dane. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #161 [podsumowanie roku]
Tym razem prezentujemy Wam nie przegląd tygodnia, ale przegląd całego zeszłego roku – wybraliśmy najważniejsze informacje, publikacje, artykuły i wpisy na blogach.
Otwarta edukacja
W Polsce najważniejszym wydarzeniem edukacyjnym (i to nie tylko w związku z otwartością) było zdecydowaniestworzenie przez Ministerstwo Edukacji Narodowej darmowego podręcznika dla pierwszoklasistów. „Nasz elementarz” wywołał (i wywołuje nadal) kontrowersje tempem w jakim został ogłoszony i przygotowany, nieudowodnionymi oskarżeniami o plagiat rzucanymi przez wydawnictwo, w którym pracowała główna autorka oraz powszechnie niezrozumiałą relacją z e-podręcznikami tworzonymi w ramach „Cyfrowej szkoły”. Nas w podręcznikach najbardziej zaskoczyło to, że są jedynie częściowo dostępne na wolnej licencji. (Alek Tarkowski i Kamil Śliwowski z naszego zespołu pisali o tym w „Gazecie Wyborczej”)
W drugiej połowie roku zespół e-podręczników udostępnił pierwsze, pilotażowe ich wersje. Z kolei koniec roku przyniósł premierę „tradycyjnych” podręczników dla klasy drugiej, ale też niespodziewane zwolnienia prawie całego zespołu kierującego projektem e-podręczników. Oba projekty, elementarza i e-podręczników Cyfrowej Szkoły wzbudzają ogromne nadzieje, ale też kontrowersje. Deklarowana w obu przypadkach otwartość jest dla nas ważnym argumentem za tym, by im kibicować. Niestety oba projekty bardzo tracą na tym w jaki sposób są politycznie prowadzone. Podręcznikom dla klas pierwszej i drugiej grozi też utknięcie w stanie niepełnej otwartości.
Trochę lepiej wygląda sytuacja w Stanach Zjednoczonych, gdzie nawet wydawcy edukacyjni sprawiają wrażenie jakby zaakceptowali otwarte zasoby edukacyjne jako część rynku, a edukatorzy co raz częściej z nich korzystają (zwłaszcza na uczelniach wyższych). 2014 rok przyniósł wiele wyników badań, które potwierdzają te zmiany. Jednym z bardziej dyskutowanych był raport firmy badawczej Babson. Dzięki grantowi z Fundacji Hewlettów oraz wsparciu wydawnictwa edukacyjnego Pearson, przeprowadzono badanie ankietowe pracowników amerykańskich uczelni na temat otwartych zasobów edukacyjnych. Kluczowe wyniki: ponad 2/3 badanych ocenia jakość otwartych zasobów na taką samą lub wyższą od tradycyjnych zasobów, kluczową barierą jest obawa przed dodatkowym czasem pracy nad zasobami, więcej pracowników używa otwartych zasobów niż to deklaruje (brak wiedzy na ich temat nie jest barierą dla ich używania). Polecamy lekturę całego raportu (PDF) oraz komentarz Alka Tarkowskiego w serwisie „OER Policy in Europe”. Dla porównania polecamy również pierwszy raport opublikowany przez OER Research Hub, “OER Evidence Report 2013-2014″. Raport zbiera wyniki dwuletniej ewaluacji skutków wdrażania otwartościowych praktyk wśród edukatorów oraz inicjatyw państwowych, które miały na celu tworzenie lub wspieranie otwartych zasobów edukacyjnych.
Otwarta nauka
Jedną z gorętszych dyskusji w tym roku wywołało Association of Scientific, Technical and Medical Publishers (stowarzyszenie zrzeszającego wydawców naukowych, technicznych i medycznych), które opublikowało własny zestaw „otwartych” licencji. Propozycja wywołała ostrą krytykę ze strony kilkudziesięciu organizacji, które uznały to za próbę rozbijania skuteczności ruchu open access i tzw. open washing czyli używanie powszechnie już przyjętych terminów otwartości do nieotwartych modeli prawnych.
2014 rok przyniósł nowe polityki otwartości wdrożone m.in. przez Fundację Billa i Melindy Gatesów, brytyjską fundację badawczą Wellcome Trust (finansującą badania nad nowotworami), a w Polsce ICM UW (Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniw. Warszawskiego).
Tegoroczne obchody tygodnia otwartego dostępu (Open Access Week) upłyneły nie tylko pod znakiem promocji otwartości, ale również walki o dostęp do nauki jako podstawowego prawa, które może zostać odebrane. Tak się dzieje w przypadku Diego Gomeza, studenta z Kolumbii, któremu grozi do 8 lat więzienia za udostępnienie w Sieci artykułu, który pobrał z zamkniętego repozytorium.
Także na jesieni, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego rozpoczęło po raz kolejny przymiarki do wdrożenia w Polsce zasad Otwartego Dostępu. Wraz KOED wzięliśmy udział w konsultacjach pierwszej wersji planu wdrożenia Otwartego Dostępu w Polsce (stanowisko KOED jest dostępne tutaj). Niestety, sądząc po tempie prac zainicjowanie planu jeszcze w tej kadencji wydaje się mało prawdopodobne.
Otwarte zasoby
W listopadzie 2014 roku liczba utworów dostępnych w sieci na CC osiągnęła 882 miliony. W raporcie na rok 2010 wynosiła ok. 400 mln, co pozwala szacować, że już w przyszłym roku użytkownicy będą mogli cieszyć się miliardem utworów na licencjach CC. Raport State of Commons pokazuje także inną pozytywną tendencję: odsetek utworów udostępnionych na licencjach w pełni wolnych – zezwalających zarówno na użytek komercyjny i korzystanie z dzieł zależnych – jest większy niż 4 lata temu i stanowi ponad połowę ogółu utworów na CC. Najpopularniejszą licencją jest CC-BY-SA (używana min. przez Wikipedię), choć tuż po niej plasuje się najbardziej restrykcyjna CC-BY-NC-ND.
W lipcu Unia Europejska opublikowała przełomową rekomendację dotyczącą licencjonowania zasobów publicznych – można w niej znaleźć zalecenie, by zasoby będące utworami w rozumieniu prawa autorskiego były udostępniane na wolnych licencjach Creative Commons
Do ciekawych wiadomości można zaliczyć kilka nowych zbiorów otwartych zasobów, ale dokonanych przez dużych graczy: Google opublikowało ogromny zestaw wektorowych ikon wykorzystywanych w projektowaniu interfejsów mobilnych np. systemu Android; Twitter otworzył swoją kolekcję ikon Emoji. Tymczasem jeden z najbardziej kojarzonych z Creative Commons serwisów, Flickr zaliczył w minionym roku, aż dwa poważne problemy z nimi. Najpierw usunął metadane dotyczące licencji Creative Commons (utrudniając ich wyszukiwanie) i pogorszył widoczność oznaczeń CC przy zdjęciach. Zmiany te zostały odwrócone po kilku tygodniach pod wpływem krytyki użytkowników. Na koniec roku Flickr znów stał się obiektem dyskusji gdy postanowił uruchomić usługę sprzedaży pocztówek ze zdjęciami z serwisu. Zgodnie z możliwościami licencji, ale wbrew poczuciu sprawiedliwości wielu fotografów publikujących na CC, pominął ich przy podziale zysków.
Otwarta kultura
Temat otwartości zasobów instytucji kultury był jednym z najważniejszych tematów ubiegłorocznej Wikimanii – konferencji wikipedystów. Wieści się co raz większą profesjonalizację tej współpracy, a wraz z nią rozwój sektora Open Glam – instytucji kultury wdrażających otwartość. Do najważniejszych nowości openGLAM można zaliczyć 100 tysięcy historycznych grafik, szkicy, ilustracji medycznych udostępnionych na wolnej licencji przez Wellcome Library, otworzenie zasobów Muzeum Narodowego Nowej Zelandii (Te Papa Tongarewa) oraz powstanie Cyfrowej Biblioteki Kataru.
Prawo i licencje
2014 rok przyniósł nowe wersje licencji Creative Commons czyli 4.0. Licencje są ujednolicone tak, by jedna wersja międzynarodowa mogła być stosowana we wszystkich państwach, bez dostosowywania do lokalnego prawa. Licencje mają też poprawione reguły dotyczące baz danych, są też po prostu prostsze dla użytkowników.
Open Knowlegde Foundation opublikowała zaś wersję 2.0 Open Definition, okreslającej standard licencjonowania otwartych i wolnych zasów kultury i wiedzy. Nowa wersja została uproszczona językowo oraz zawiera wyraźne rozgraniczenie między dostępnością na otwartej licencji, otwartym i nieograniczonym dostępem do zasobu oraz dostępnością w otwartym formacie. Dopiero spełnienie tych trzech wartości daje zgodność z Open Definition. W nowej wersji łatwiej również sprawdzić kompatybilność określonej licencji z definicją. Pod samym koniec roku przetłumaczyliśmy Open Definition na polski.
Złym duchem w wiadomościach o prawie (nie tylko autorskim i patentowym) w 2014 roku były porozumienia TTP (Trans-Pacific Partnership) oraz TTIP (Transatlantic Trade and Investment Partnership). Negocjowane w dużej mierze w tajny sposób, w opini organizacji społecznych z całego świata poważnie zagrażają zrównoważonemu rozwojowi i ew. reformie prawa własności intelektualnej w kierunku lepszego zaadresowania potrzeb i praw użytkowników.