26 października 2015
Przegląd linków CC #184

Aut. Anneliese Dehner

Otwarta edukacja

Think-Tank Parlamentu Europejskiego przygotował raport na temat edukacji dorosłych oraz otwartych zasobów edukacyjnych.  Badania prowadzone były w 12 krajach m.in. Polsce i mają pomóc w opracowywaniu przyszłych polityk dotyczących finansowania i tworzenia zasobów edukacyjnych.

Sektor komercyjny zabiera się za promocję otwartych e-podręczników Cyfrowej Szkoły oraz technologii, jakie można przy nich wykorzystać. Samsung i Grupa Edukacyjna S.A. promuja e-podręcznik  za pomocą akcji edukacyjne „Zgrzyciaki” skierowany do uczniów klas 1-3.

Wykładowca matematyki na Cal State Fullerton (USA), który użył darmowego i otwartego podręcznika dla swoich studentów zamiast kosztującego 180 dolarów 25-letniego podręcznika autorstwa jednego ze swoich przełożonych został ukarany przez władze uczelni. Jak widać prace nad naprawianiem akademii i obniżaniem kosztów edukacji mogą być nadal bolesne.

Creative Commons i Open Policy Network prowadzą rekrutację na drugą edycję instytutu liderów/ek otwartości, kolejna edycja odbędzie się w marcu 2016 w Kapsztadzie, poszukiwanych jest 15 osób działających już aktywnie na różnych polach, które chcą wdrażać w nich polityki otwartości.

Otwarta nauka

Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego przyjął „Kierunki rozwoju otwartego dostępu do publikacji i wyników badań naukowych w Polsce”. Dokument prezentuje założenia polityki otwartego dostępu oraz zalecenia dotyczące wprowadzania otwartego dostępu do publikacji i wyników badań naukowych przez podmioty finansujące badania (NCN, NCBR, MNiSW), jednostki naukowe, uczelnie i wydawców. Więcej na łamach Uwolnij Naukę.

Otwarte zasoby (więcej…)

Zobacz też

20 września 2015
Przegląd linków CC #183

Otwarta edukacja

OER Research Hub wydał właśnie dwa ciekawe skrótowe raporty z prowadzonych przez siebie badań. Pierwszy dotyczył sposobów uczenia się i wykorzystywania otwartych zasobów edukacyjnych przez osoby uczące się nieformalnie (którzy w większości są osobami pracującymi i niskie koszty edukacji są dla nich kluczowym czynnikiem decyzyjnym) oraz w ramach formalnego systemu edukacji (dla których obok kosztów równie ważna jest łatwa dostępność do materiałów edukacyjnych).

OER_research_informal

Amerykański Departament Edukacji doczekał się swojego pierwszego w historii formalnego doradcy ds. otwartej edukacji. Został nim Andrew P. Marcinek, specjalista ds. innowacji i wykorzystania nowych technologii w edukacji. Czekamy na podobny krok polskiej administracji!

Jeden z pierwszych w pełni otwartych podręczników akademickich stworzonych również w bardzo otwartym modelu publikacji,  “Teaching in a Digital Age” dr. Tony’ego Batesa, został właśnie przetłumaczony i wydany również po wietnamsku.

Otwarta nauka

Czy kraje azjatyckie przejmują rolę liderów w dziedzinie otwartego dostępu do nauki? Na blogu Open Science możecie przeczytać o bardzo dobrej sytuacji finansowej badaczy z Azji w porównaniu z europejskimi naukowcami oraz szybkim zmianom w kierunku otwartej nauki.

Jaki wpływ ma Wikipedia na promocję nauki i wyników badań? Ogromny! Badacze z Uniwersytetu w Cornell przyjrzeli się jak cytowanie artykułów badań naukowych w artykułach internetowej encyklopedii wpływa na ich popularność danego tekstu i autorów. (więcej…)

Zobacz też

6 września 2015
Przegląd linków CC #182

1. Honorowy pierwszy link należy się Fundacji Wikimedia, która uruchomiła specjalną stronę poświęconą politykom otwartościowym oraz reformie prawa autorskiego w celu lepszego realizowania przez niego nowych potrzeb obywateli względem wiedzy i kultury.

Otwarta edukacja

2. Gorąco było w tym tygodniu na linii Koalicja Otwartej Edukacji/Ośrodek Rozwoju Edukacji po premierze kolejnych części otwartych e-podręczników programu Cyfrowa Szkoła. Wątpliwości jakie pojawiły się względem otwartości części zasobów w testowych podręcznikach są już wyjaśniane, a KOED i ORE pracują nad wspólnym rozwiązaniem.

epodreczniki

3. Więcej o e-podręcznikach i otwartości zasobów edukacyjnych w Polsce możecie dowiedzieć się z ostatniego odcinka audycji Człowiek 2.0 z udziałem Anny Stokowskiej (Centrum Cyfrowe), Krzysztofa Machockiego (Wikimedia Polska) oraz Kamila Śliwowskiego (KOED/otwartezasoby.pl).

4. Otwarte podręczniki akademickie w USA stały się w ciągu kilku lat jednym z najważniejszych tematów w debacie o edukacji i są pierwszym masowym sukcesem w walce o obniżenie kosztów edukacji wyższej.

Otwarta nauka

5. Międzynarodowa koalicja na rzecz otwartej nauki SPARC oraz Wikipedia zorganizują globalny maraton edycyjny z okazji tegorocznego tygodnia otwartego dostępu (Open Access Week).

6. Research Ideas & Outcomes  (RIO) to nowe czasopismo Open Access, które publikuje wyniki badań, ze wszystkich etapów ich prowadzenia, a nie jak tradycyjne czasopisma naukowe, tylko artykuły z ostatecznymi wynikami po przeprowadzeniu badań.

7. Jeśli macie znajomych za granicą, którym chcecie przedstawić stan rozwoju otwartej nauki w naszym kraju, teraz możecie to zrobić. Platforma Otwartej Nauki ICM UW wydała właśnie Open Science in Poland 2014. A Diagnosis.

Otwarta kultura i zasoby

8. Na blogu OpenGLAM znajdziecie przegląd najważniejszych wydarzeń poświęconych otwartości zasobów w instytucjach kultury na nadchodzącą jesień.

Prawo autorskie

9. 5 i 6 listopada w Warszawie (zaraz po konferencji CopyCamp) odbędzie się School of Rock(ing) EU Copyright. Organizowane przez koalicję EDRi oraz stow. Communia spotkanie aktywistów działających na rzecz reformy prawa autorskiego w Unii Europejskiej.

 

Zobacz też

16 sierpnia 2015
Przegląd linków CC #181

Otwarta edukacja i zasoby

35 historycznych zdjęć z okresu strajku Solidarności w 1980 roku w Stoczni Gdańskiej zostało przekazane przez Europejskie Centrum Solidarności do Wikimedia Commons. Zdjęcia dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach.

Fot.  Krzysztof Korczyński, Institution: European Solidarity Centre, CC BY-SA

Open Education Consortium rozbudowuje swoją bazę wiedzy i publikuje na stronie bazę kontaktową do ekspertów zajmujących się otwartością zasobów edukacyjnych z całego świata.

OpenWashington, projekt edukacji zawodowej i profesjonalnej opierającej się o otwarte zasoby edukacyjne opublikował kolekcję relacji wideo nauczycieli i wykładowców pracujących z i tworzących własne OZE.

Tymczasem w Centrum Cyfrowym odbyła się wizyta studyjna instytucji tworzących repozytoria otwartych zasobów edukacyjnych (lub planujących takie) z Europy. Szczególnie dwie platformy, które osiągnęły wyjątkowe sukcesy w swoich krajach, belgijski KlasCement oraz norweska Norwegian Digital Learning Arena (NDLA) warte są bliższego poznania tego jak działają o czym pisze Anna Stokowska. (więcej…)

Zobacz też

9 sierpnia 2015
Przegląd linków CC #180

Otwarta edukacja

Creative Commons w USA wystosowało otwarty list do prezydenta USA Baracka Obamy (który podpisało już kilkadziesiąt innych organizacji), w którym apelują aby wszystkie zasoby edukacyjne tworzone za środki publiczne były dostępne na wolnych licencjach jako otwarte zasoby. Choć podobne polityki i decyzje wychodziły w ostatnich latach również od samej administracji to w USA, jak i większości innych Państw, w tym Polsce, brakuje jednoznacznej, spójnej polityki otwierania zasobów edukacyjnych.

Do’s and dont’s tworzenia otwartych zasobów edukacyjnych, czyli dobre praktyki i problemy, które mogą się pojawić w siedmiu praktycznych poradach.

Podczas gdy w Polsce senat ogranicza dozwolony użytek edukacyjny, Nowozelandczycy, którzy mają go jeszcze mniej niż by biorą sprawy w swoje ręce i rozwijają pomysły, które mają maksymalnie wykorzystać potencjał otwartych zasobów edukacyjnych m.in. za pomocą wprowadzania polityk OZE w szkołach, dzięki którym otwierane jest wszystko co tworzy dana szkoła tak by mogły wykorzystać to inne szkoły i nauczyciele. Możecie nawet przeczytać taką przykładową politykę i zainspirować się nią do uruchomienia podobnej w Polsce.

Open Education Consortium dynamicznie rozwija swoje Info-Center, uporządkowaną bazę wiedzy na temat otwartych zasobów, ich wdrażania i wykorzystywania w szkolnictwie wyższym. Znajdziecie tu m.in. świetny przegląd technologicznych aspektów które należy rozważyć przed rozpoczęciem publikowania przez uczelnię czy wydział otwartych zasobów.

Otwarta kultura

Image from ‘The Ocean’, Author: Gosse, Philip Henry

Brytyjska biblioteka narodowa nie próżnuje jeśli chodzi o szukanie nowych sposobów dotarcia i promowania swoich kolekcji. Ostatnio zasoby z domeny publicznej, które w postaci wyodbrębionch grafik prezentowane są w serwisie Flickr, zaczęła też udostępniać w serwisie Tumblr pod nazwą Mechanical Curator. Na tym blogu pojawiają się losowe ilustracje i zdjęcia, które Biblioteka chce wypromować również po to by je społecznościowo otagować.  (więcej…)

Zobacz też

5 lipca 2015
Przegląd linków CC #178

W okresie letnim przegląd tygodniowy zamienił się w dwu, a czasem nawet trzytygodniowy, ale to nie oznacza, że nic się nie dzieje. Wręcz przeciwnie, dzieje się wiele, ale brak czasu by to opisać.

Otwarta Edukacja

1. W ubiegłym tygodniu odbył się zjazd Koalicji Otwartej Edukacji. Największe do tej pory spotkanie koalicji skorzystało z gościny Europejskiego Centrum Solidarności. W grupie ponad 20 organizacji i 50 osób pracowaliśmy nad rekomendacjami koalicji w obszarach nauki, otwartych instytucji kultury oraz otwartych zasobów edukacyjnych. Szczegółowe podsumowania i informacje o planach działania KOED na najbliższy rok pojawią się już niebawem.

Zjazd_KOED_Gdańsk_2015

2. Ogłoszona została kolejna edycja Tygodnia Otwartej Edukacji (Open Education Week), która odbędzie się na całym świecie w dniach 7-11 marca 2016. My już zaczynamy planowanie! Jak zwykle przygotowania warto śledzić pod tagiem #openeducationwk na mediach społecznościowych.

3. Ruszyły konsultacje trzeciej części Naszego Elementarza, darmowego podręcznika dla drugoklasistów wydawanego przez Min. Edukacji Narodowej. Przypominamy ocenę z perspektywy otwartości zasobów, jaką poprzednim częściom wystawiło Centrum Cyfrowe. Ciekawe jak wypadnie najnowsza edycja.

Otwarta nauka

4. Czy profesjonalni wydawcy naukowi jak Nature, pobierający wysokie opłaty za publikację wyników badań ale promujący również otwarty dostęp do nich spotkają się w swoich oczekiwania co do modelu finansowania z grantodawcami naukowymi? W wywiadzie dla Horizon Magazine redaktor czasopisma Nature, Philip Campbell, odpowiada o kosztach pracy redakcji i błędach naukowców i wydawców.

5. Holendrzy chcą wprowadzić pełen otwarty dostęp do publikacji naukowych swoich naukowców do 2024 roku w modlu tzw. złotej drogi tj. przy finansowaniu publikacji przez grantodawcę lub uniwerstet. Celem jest aby nikt nie ponosił podwójnych kosztów publikacji i dostępu do wyników badań. Porozumieli się już w tej sprawie z większością wydawców poza Elsevierem. W odpowiedzi związek uniwersytetów podjął decyzję o bojkocie wydawcy począwszy od nakłaniania swoich pracowników do rezygnacji ze stanowisk w redakcjach jego czasopism. (więcej…)

Zobacz też

14 czerwca 2015
Przegląd linków CC #177

WAŻNE: Koalicja Otwartej Edukacji zbiera podpisy pod petycją o dozwolonym użytku edukacyjnym. W Sejmie rozpoczęły się prace nad nowelizacją ustawy o prawie autorskim, którą w połowie maja przyjęła Rada Ministrów. Proponowana nowelizacja nie jest korzystna dla instytucji edukacyjnych, instytucji kulturowych (np. bibliotek i muzeów) oraz organizacji pozarządowych realizujących działania edukacyjne – rząd wycofał się ze zmian wspierających organizacje w realizowaniu tych zadań.

Otwarta edukacja

1. Ile kosztuje stworzenie otwartego podręcznika? Tony Bates szacuje, że w warunkach Stanwó Zjednoczonych to koszt ok 80 000 – 130 000 dolarów. Wyliczenia nie biorą się znikąd, Bates opisuje dokładnie proces (koszty pracy, czas) jaki sam poświęcał razem z zesołem na stworzenie podręcznika Teaching in a Digital Age. Świetna lektura dla zawodowych autorów i wydawców chcących podjąć się tworzenia otwartych wydawnictw.

2. Jeśli szukacie więcej argumentów za używaniem otwartych zasobów edukacyjnych to przyda się lektura artykułu o ich zaletach z perspektywy pedagogiki krytycznej w czasopiśmie Hybrid Pedagogy. Gregory Zobel zwraca uwagę na to, że niezależnie od tego czy korzystamy z OZE w tradycyjnej klasi i formalnej edukacji czy do samodzielnego uczenia się, otwarte zasoby przyczyniają się do zmiany całego paradygmatu edukacji i ułatwiają uniezależnianie jej od sztywnych instytucji.

Otwarta nauka

3. To, że internet przyczynił się do rozwoju otwartego dostępu do nauki jak i samego otwierania procesów nauki jak ułatwienie recenzji czy dopuszczenie ludzi spoza świata nauki do badań np. poprzez crowdsourcing, to jasne. Rzadko mówi się jednak to tym, że gdyby nie idee otwartości jakie przyświecały twórcom sieci, Internet nie byłby tym czym jest teraz. Więcej na blogu open science.

4. Badacze na bazie 45 milionów artykułów indeksowanych w Web of Science z lat 1973-2013 analizują koncentrację czasopism naukowych w wydawnictwach Reed-Elsevier, Wiley-Blackwell, Springer oraz Taylor & Francis. Artykuł analizuje jak koncentracja ta zmienia się w czasach cyfrowej dystrybucji i jak czasopisma migrują między dużymi i małymi wydawcami. (więcej…)

Zobacz też

17 maja 2015
Przegląd linków CC #175

Otwarta edukacja

1. Projekt OERup! przygotował w ramach swoich badań serię krajowych oraz ogólnoeuropejski raport na temat potrzeb w zakresie otwartych zasobów edukacyjnych w edukacji osób dorosłych.

2. Gdzie w Europie jest najwięcej dostępnych kursów typu MOOC (Masowy otwarty kurs online)? To próbuje prezentować MOOC Scoreboard na portalu Open Education Europa. Brakuje nam jednak informacji o tym, które z tych kursów udostępniają swoje treści na wolnych licencjach.

3. Pod koniec kwietnia na konferencji Open Education Global w Banff (Kanada) dyrektor Mozillii Mark Surman występował z głównym wykładem podczas którego przekonywał, że koniecznością otwartej edukacji jest edukacja medialna i cyfrowa najmłodyszch, do której skalowania potrzebne są otwarte zasoby które mogą być wykorzystywane przez wszystkich i wszędzie.

4. Na przecięciu edukacji  i nauki: o tym jaką rolę w ratowaniu zagrożonych zniknięciem języków pełni otwarty dostęp do nauki, zwłaszcza danych i otwarte zasoby edukacyjne możecie przeczytać na blogu Open Science.

Otwarta nauka

5. Richard Poynder przeprowadził kolejny świetny wywiad. W rozmowie z prof. Johnem Willinskym, założycielem Public Knowledge Project, dyskutują problemy przekonywania wydawnictw czasopism naukowych do przechodzenia na wydawanie w sieci, tworzeniu oprogramowania dla nauki i wiele innych tematów z pogranicza otwartej nauki.

Otwarte zasoby

6. Otwarte zasoby mogą być nawet fizyczne tak jak „otwarty samochód” projekt opartego o otwarty kod i schematy techniczne samochodu do samodzielnej konstrukcji Tabby Evo. Zespół OSVehicle nie tylko opracował projekt, który intensywnie testuje, ale również publikuje jak otwarty kod dokumentację i instrukcje do tworzenia i przerabiania na inne modele swojego samochodu, na licencji CC BY-SA.

7. Platforma blogowa/dziennikarska Medium.com ogłosiła współpracę z Creative Commons i możliwość licencjonowania tekstów autorów i autorek, którzy korzystają z serwisu.

(więcej…)

Zobacz też

28 kwietnia 2015
Przegląd linków CC #174

Otwarta edukacja

1. Kontynuacją projektu darmowego i (częściowo) otwartego Naszego Elementarza dla 1 i 2 klasy szkoły podstawowej są darmowe podręczniki do kolejnych klas podstawówek i gimnazjów. W przypadku starszych klas MEN zdecydował się na dofinansowanie (w gim. wysokości 250 zł na ucznia) zamiast tworzenia własnych podręczników. Program ma jednak poślizg i istnieje ryzyko że szkoły będą zaopatrywać się w podręczniki dopiero w październiku. Tymczasem wydawcy już oferują rozwiązania, które mają ułatwić im sprzedaż pakietową, którą MEN chciał utrudnić aby nauczyciele wybierali podręczniki pod kątem uczniów, a nie najbardziej opłacalnej oferty.

2. Centrum Cyfrowe zaprasza na cykl webinariów poświęceonych otwartym zasobom edukacyjnym w edukacji wyższej. Webinaria adresowane są do dydaktyków akademickich i odbywać się będą w dniach 11-25 maja, szczegóły na blogu Centrum.

3. Otwarte lekcje, projekt spotkań i warsztatów o otwartych zasobach edukacyjnych organizowanych przez nauczycieli dla nauczycieli doczekał się swojej angielsiej wersji.

Otwarta nauka

4. Richard Poynder przypomina historię i przepytuje redakcję Multidisciplinary Digital Publishing Institute, naukowego wydawcy który przez kilka lat zmagał się z ogromnymi kontrowersjami i został uznane za wydawcę „drapieżnego” i publikującego pseudonaukowe artykuły.

Otwarte zasoby

Zdjęcie aut. Mikipons, na licencji CC BY-SA 3.0. Wikimedia Commons.

5. W tym roku zamiast konkursu Wiki Lubi Zabytki Wikipedia organizuje konkurs na fotografię dziedzictwa naturalnego.

6. Trochę nowości w siostrzanym projekcie Otwartezasoby.pl, gdzie pojawiła się wygodna opcja filtorwania zasobów po rodzaju i licencji równocześnie oraz jak co tydzień nowe zasoby m.in. świetna kolekcja wolnych ikon wektorowych Flaticon.

Prawo

7. Katarzyna Rybicka z Centrum Cyfrowego odpowiada dlaczego mimo zapewnień MKiDN, że reforma prawa autorskiego poszerzy dozwolony użytek, nowelizacja prawa autorskiego w obecnym kształcie szkodzi systemowi edukacji i nie wyjaśni wątpliwości, które teraz pozwalają firmom nadużywać prawa i domagać się od szkół opłat za legalne działania.

 

Zobacz też

19 kwietnia 2015
Przegląd linków CC #173

Otwarta edukacja

1. Na niedawno zakończonej konferencji OER15, która miała miejsce w Cardiff w Wielkiej Brytanii jednym z dyskutowanych wątków były otwarte zasoby edukacyjne w szkolnictwie wyższym i nieskuteczność wielu podmiotów w udostępnianiu w otwarty sposób zasobów finansowanych ze środków publicznych. Na konferencji byli obecni przedstawiciele Centrum Cyfrowego, a więc możemy liczyć również na relację po polsku (tymczasem musi Wam wystarczyć notatka graficzna z panelu o polityce otwartych zasobów aut. @maerso)

Panel Session - OER15

2. Projekt OER World Map zbiera historie na temat tworzenia, wykorzystywania i badania otwartych zasobów edukacyjnych. Jeśli uczestniczycie w projekcie, którego doświadczeniami warto się pochwalić bardzo pomożecie projektowi badawczemu, który tworzy mapę OZE.

3. Kilka dniu temu OER University uruchomiło kolejny kurs (ang.) poświęcony cyfrowym kompetencjom przydatnym w tworzeniu otwartych zasobów edukacyjnych.

4. Public Policy and Management Institute (PPMI) na prośbę Directorate-General for Education and Culture (DG EAC), który jakiś czas temu w imieniu KE prowadził ankietę nt praw autorskich w edukacji, kontynuuje swoje działania w tym obszarze. Tym razem przygotował ankietę skierowaną do nauczycieli i uczniów.

Otwarta nauka

5. Europejski Związek Uniwersytetów (EUA European University Assocation) opublikowała niedawno dokument będący poradnikiem jak opracowywać i wdrażać polityki otwartego mandatu czyli otwierania dostępu do publikacji naukowych tworzonych na danej uczelni. Open Access Checklist (PDF) zawiera informacje o korzyściach, wyzwaniach, czynnikach strategicznych i ekonomicznych jakie należy wziąć pod uwagę tworząc otwartą politykę uczelni. Zważywszy na to że ponad 30 polskich uczelni należy do EUA można mieć nadzieję, że lektura poradnika wpłynie na ich znajomość modeli open access i przyszłe decyzje o jego wdrażaniu. (więcej…)

Zobacz też