30 czerwca 2014
Przegląd linków CC #139

Miło nam poinformować, że od dziś tworzenie linków wspiera Klaudia Grabowska, która koordynuje działania Creative Commons Polska w zakresie otwartej nauki.

Otwarta edukacja i kultura

1. Fundacja Wolnego i Otwartego Oprogramowania zaprasza na Warszawskie Wakacje z WiOO, cykl warsztatów dla uczniów i uczennic gimanzjów i liceów na temat wolnego oprogramowania, programowania, kompetencji medialnych i działania internetu. Gorąco polecamy!

2. Co mają otwarte dane do otwartej edukacji? Na to dość techniczne pytanie odpowiadają Marieke Guy i Otavio Ritter z Open Knowlegde Foundation.

3. 19-21 listopada w Waszyngtonie (USA) odbędzie się kolejna edycja największe konferencji o otwartej edukacji Open Education Conference.

4. Digital Public Library of America wygrała grant od Knight Foundation wysokości 300 000 dolarów na rozwój łatwego systemu informowania o prawach autorskich do obiektów cyfrowych. Gratulujemy i czekamy na wyniki prac!

5. Narzędzi technicznych wspierających nauczycieli/ki w wykorzystywaniu otwartych zasobów edukacyjnych nigdy dość. Tym razem ucieszą się użytkownicy/czki przeglądarek Chrome i Chromium, The Net Texts to wtyczka pozwalające na łatwe przeszukiwanie i łączenie w proste moduły otwartych zasobów dostępnych w sieci.

OER Ecosystem

6. Jeszcze się wgryzamy w tę infografikę, ale wydaje się, że uczestnicy warsztatu na OER Annotation Summit dość ciekawie zarysowali „ekosystem” otwartych zasobów edukacyjnych.

Otwarta nauka

7. W 13 numerze Tytułu Ujednoliconego o tym dlaczego warto otworzyć się na zmiany i otwartość w nauce pisze Kuba Danecki.

8. Wydawnictwo naukowe DeGruyter w swoim serwisie Open Science (bardzo polecamy!) pisze o sposobach promocji książek Open Access, od pisania abstraktów po rozważania na temat marki wydawnictwa.

9. Inicjatywa Otwieracz, studencka grupa badająca i promująca Open Access na UW zaprezentowała raport „Nowe technologie i prawo autorskie w ISNS UW”. Raport podsumowuje prezentacja, oraz materiał wideo z debaty. Pełen tekst raportu i dane z badań pojawią się niebawem.

10. 4 lata po wprowadzeniu otwartego mandatu Chalmers University of Technology przeprowadził badania cytowań materiałów umieszczonych w repozytorium uczelnianym. Z danych wynika, że wskaźnik cytowań artykułów, których pełny tekst znalazł się repozytorium uniwersyteckim jest o 22% wyższy niż artykułów dla których w repozytorium podano tylko informację bibliograficzną.

11. Grupa amerykańskich ekonomistów opublikowała w PNAS (Proceedings of the National Academy of Sciences) dane dotyczące wysokości opłat subskrypcyjnych i szczegółów umów je regulujących, które zazwyczaj są przedmiotem zamkniętych negocjacji. “Przejrzystość cen (dostępu do czasopism nauowych) to pierwszy krok, który powinien zostać podjęty jeśli mamy mieć szanse na jakiekolwiek rewolucyjne zmiany […] Rzeczywisty problem jest jednak taki: wszyscy płacimy za dużo” komentuje Tim Gowers..

Otwarte zasoby

12. W sieci (w Internet Archive oraz jako torrent) dostępny jest już film o tragicznie zmarłym Aaronie Schwartzu pt. The Internet’s Own Boy.

13. Crowdfunding świetnie się łączy z otwartymi zasobami. Jeśli zbierasz pieniądze społecznościowo na swój projekt to pierwszą opcją by im to wynagrodzić jest udostępnić tworzone zasoby na wolnej licencji. Tak też robią twórcy gry towarzyskiej Monikers, którzy z sukcesem zebrali pieniądze na produkcję.

Prawo

14. Mike Linksvayer pisze na blogu o tym dlaczego Open Policies (polityki otwartości) są najlepszą aktualnie propozycją dla reformy prawa autorskiego i monopoli intelektualnych.

15. Blog IPKat opublikował przeciek wewnętrznego projektu białej księgi Komisji Europejskiej w sprawie reformy polityki praw autorskich. Jeśli wierzyć przeciekowi, Komisja zachowała się bardzo konserwatywnie i poza dążeniem do rozjaśniania prawa w kilku miejscach nie będzie podejmować próby jego reformy w najtrudniejszych miejscach. Więcej w komentarzu Paula Kellera na blogu projektu Communia.

16. Jeśli chcecie dowiedzieć się więcej o prawie do wizerunku polecamy świetny wpis Jarka Góry na IPblog (kancelarii Ślązak, Zapiór i Wspólnicy)

Zobacz też

25 maja 2014
Przegląd linków CC #134

Przedstawiamy linki Creative Commons w lekko odświeżonej i rozszerzonej formie. Z racji na co raz więcej ciekawych informacji na temat otwartości ze świata nauki i prawa linków będzie więcej, ale będą dla wygody czytania dzielone na kategorie. Aby nie przegapić żadnej aktualizacji przypominamy o opcji subskrypcji kanału RSS.

Otwarta edukacja i kultura

1. Piotr Peszko rozmawia o projekcie e-podręcznika i edukacji cyfrowej w Polsce z Krzysztofem Wojewodzicem, który z koordynacji projektu e-podręczników Cyfrowej Szkoły w Ośrodku Rozwoju Edukacji przeszedł do zadania stworzenia na prywatnej uczelni Vistula nowoczesnej formy nauczania online.

2. Francuska ministra kultury Aurélie Filippetti, kilka miesięcy lat temu ogłosiła duży program współpracy z Creative Commons i Open Knowledge Foundation, którego pierwsze efekty zostały ogłoszone w ubiegłym tygodniu. Kilka głównych stron internetowych ministerstwa zostały objęte licencją Creative Commons. Opublikowany został również film animowany promujący licencje w działalności kulturalnej. (Poniżej kadr z filmu, cały film dostępny jest na licencji CC BY-SA 4.0 Francja)
Min Kultury Francji CC
3. Globalne Creative Commons uruchomiło od dawna przygotowywany projekt pt. Open Policy Network, którego częścią jest Institute for Open Leadership, który w założeniu ma być siecią ekspertów od edukacji, biznesu i nauki, którzy chcą aktywnie doszkalać się i wdrażać otwartość w swoich dziedzinach. Aplikować można do 30 lipca.

4. Zespoły School of Open i ccLearn przygotowały kurs o podstawach prawa autorskiego, a w szczególności licencji Creative Commons adresowany do 10 latków. Choć po angielsku to licencja oczywiście pozwala na jego przetłumaczenie i remiks, może przydać się w szkole albo jako inspiracja dla opracowania podobnych kursów.

Otwarta nauka

5. Ciekawe wieści na temat rozwoju wspominanego już na łamach linków Open Access Button, proste narzędzie do przeglądarki które miało służyć mapowaniu zamkniętego dostępu do treści naukowych. Jedną z nowych funkcji jest teraz możliwość łatwego sprawdzenia czy dany artykuł, który znaleźliśmy za płatny/zamkniętym dostępem nie jest przypadkiem dostępny gdzieś indziej w otwartym dostępie.

6. Pod niesamowitym jak na artykuł naukowy tytułem „Do Androids Dream of Electric Free Speech? Visions of the Future of Copyright, Privacy, and the First Amendment in Science Fiction” znajdziecie bardzo ciekawą analizę autorstwa Daxton’a „Chip’a” Stewart’a tego jak pisarze science fiction przewidywali (i przewidują) realne procesu związane ze stykiem nowych technologii, prawa autorskiego i nadzoru społecznego.

7. Eva Amsen z Research F1000 eksploruje model otwartych recenzji (open peer review) w nauce, jest to kontynuacja wcześniejszego tekstu tłumaczącego prosto czym jest sam otwarty dostęp (open access)

Nowości na CC i w domenie publicznej

8. Prof. Andrzej Blikle opublikował swoją nową książkę, „Doktryna jakości” w sieci na licencji Creative Commons:  Uznanie autorstwa — Użycie niekomercyjne — Bez utworów zależnych 3.0 Polska.

9. Ciężko nazwać to akurat dobrą wiadomością, ale nowojorskie Metropolitan Museum ogłosiło że otworzy dostęp do 400 000 obrazów i grafik ze swoich zasobów do domeny publicznej i udostępni je wysokiej jakości… niestety, jak szybko wszyscy zauważyli, w szczegółowym opisie muzeum pozwala jedynie na niekomercyjne użycie tych materiałów, co nie zgadza się zdecydowanie z ideą domeny publicznej. Więcej o tym zjawisku, nazywanym „zawłaszczaniem domeny publicznej” przez instytucje kultury pisze Cory Doctorow, my zaś trzymamy kciuku by muzeum szybko zmieniło zdanie i zapis. Wtedy napiszemy jeszcze raz, już jako dobrą wiadomość :)

10. W pełnej zgodzie z ideą domeny publicznej, czyli możliwe do dowolnego wykorzystania są zdjęcia w serwisie SkitterPhoto, publikowane codziennie nowe, wysokiej jakości fotografie na licencji Creative Commons Zero.

Prawo

11. Biblioteki, archiwa i instytucje badawcze z całego świata wspólnie wystąpiły z listem do Unii Europejskiej, aby ta nie blokowała a kontynuowała prace nad traktatem dotyczącym wyjątków prawno-autorskich dla bibliotek i archiwów w WIPO (World Intellectual Property Organization). Więcej o apelu na blogu Centrum Cyfrowego.

12. Unia Europejska i USA od prawie roku negocjują Transatlantyckie Partnerstwo na rzecz Handlu i Inwestycji (TTIP). Oficjalnie porozumienie ma znosić „pozataryfowe bariery w handlu”. Porozumienie negocjowane podobnie do ACTA w sposób częściowo tajny i nietransparentny prawdopodobnie może osłabić europejskie standardy w takich obszarach jak ochrona danych osobowych i zaostrzyć egzekwowanie praw autorskich. Dlatego też organizacje obywatelskie z całego świata apelują do komisarza ds. handlu UE o przejrzytstość negocjacji.

Zobacz też

11 maja 2014
Przegląd linków CC #132

1. Poważne zmiany dotyczące licencji Creative Commons w serwisie flickr.com, o których pisaliśmy kilka tygodniu temu wywołały sporo reakcji w sieci a te doczekały się odpowiedzi ze stront serwisu. Ostatecznie flickr poprawił wyszukiwanie wewnętrzne (teraz jest jeszcze prostsze niż wcześniej) oraz oznaczanie poszczególnych zdjęć. Pewne problemy pozostają nadal otwarte np. z API, które ostatnio przeszło poważną awarię, a w lipcu będzie przechodzić poważną reformę bezpieczeństwa. Na wszelki wypadek pamiętajcie też, że flickr.com możecie korzystać też przez alternatywne wyszukiwarki jak compfight.com, które też obsługują CC. Tymczasem poniżej ilustracja tego gdzie teraz znajdziecie filtrowanie po licencjach CC na flickr.com – od razu nad wynikami!
flickr.com
2. Alek Tarkowski, który uczestniczył w ostatnich konferencjach Open Courseware Consortium i brytyjskiej OER14 napisał ich podusmowanie, a w nim m.in. o pierwszej krajowej pochodnej od programu europejskiego Opening Up Education czyli Opening Up Slowenia, MOOC’ach, otwartości zasobów w dwóch modelach edukacyjnych: K12 oraz dzielone na podstawową i średnią.

3. Na niezastąpionym blogu JISC sporo wiedzy i ciekawostek na temat prowadzenia kampanii promujących otwarte zasoby edukacyjne, m.in. na przykładzie właśnie trwającej akcji I love OER, w której autorzy otwartych zasobów bazujących na projekcie JORUM lub Ci którzy polecą nowe, nieznane otwarte zasoby mogą wygrywać pieniądze na zakupy w księgarni internetowej.

4. Biały Dom opublikował U.S. Open Data Action Plan, plan dalszego otwierania zasobów informacyjnych i danych produkowanych przez rząd federalny Stanów Zjednoczonych. W dokumencie ważną rolę odgrywają rekomendacje używania licencji Creative Commons Zero dla skutecznego publikowania do domeny publicznej zarówno w USA jak i poza jego granicami.

5. Unia Europejska zablokowała prace WIPO nad dokumentem w sprawie dozwolonego użytku dla bibliotek i archiwów. Na sesji komitetu WIPO ds. własności intelektualnej i prawa autorskiego (SCCR) odrzucili prace nad wypracowanym do tej pory przez komitet tekstem dokumentu, w ramach którego bibliotekarze/rki zrzeszeni m.in. w Electronic Information for Libraries (eILF) proponowali zapisy zmierzające do wprowadzenia międzynarodowego dozwolonego użytku dla bibliotek.

6. W niektórych krajach trzeba bronić przed pomysłami wydawców edukacyjnych nie tylko dozwolony użytek, ale nawet prawo do odsprzedania fizycznej, używanej książki. W USA wydawnictwo Aspen należące do Wolters Kluwer wymusza na studentach zakupujących podręczniki do nauki prawa licencję zabraniającą odsprzedaży książki co jest sprzeczne z obowiązującą w USA doktryną pierwszej sprzedaży (w Polskim prawie jest to część tzw. „wyczerpaniem prawa” które umożliwia dalszy obrót egzemplarzami już wprowadzonymi do obrotu bez naruszania prawa autorskiego).

7. Kolejny tydzień otwartego dostępu (Open Access Week) dopiero w październiku, ale został już ogłoszony temat, którym będzie „Generacja otwartości”.

8. Na koniec link na poziomie meta czyli definicja licencji Creative Commons i kilkanaście przykładów możliwego użycia w zdaniach na jednym z ciekawszych otwartych zasobów edukacyjnych czyli w podręcznikach Boundless.com

Zobacz też

27 kwietnia 2014
Przegląd linków CC #130

1. Europeana we współpracy z Narodowym Instytutem Audiowizualnym ogłosiła konkurs na remix wideo obiektów pochodzących z jej zasobów. Prace mogą dotyczyć jednego z czterech proponowanych tematów (100 rocznica I Wojny Światowej, 25 rocznica transformacji Centralnej i Wschodniej Europy, historia mody, historia mediów i technologii). Konkurs przeznaczony jest dla uczniów w wieku 13-19 lat oraz dla szkół, a termin nadsyłania prac to 25 maja.

2. Przed kilkoma dniami w Słowenii zakończyła się międzynarodowa konferencja Open Courseware Consortium zrzeszającego uczelnie z całego świata tworzące otwarte kursy i zasoby edukacyjne. Podsumowania każdego dnia konferencji możecie znaleźć tutaj: dzień 1, dzień 2,, natomiast najciekawszą wiadomością jest zmiana nazwy konsorcjum, która zapowiada nowy kierunek. OCW nazywa się teraz Open Education Consortium.

3. W ubiegłym tygodniu w sieci pojawiała się również nowa, ambitnie się zapowiadająca platforma otwartych zasobów edukacyjnych PanOpen. Na razie znajdziemy na niej bibliotekę podręczników akademickich z różnych instytucji przetworzonych z PDF-ów do wygodniejszych do nauki formatów i dostępnych modułowo na stronie. Podręczniki są na różnych licencjach.

4. Kolejna premiera od firmy i platformy otwartych zasobów akademickich Boundless.com. Tym razem Boundless ogłasza otwarcie swojej platformy dla nauczycieli i edukatorów do współtworzenia zasobów edukacyjnych ( w tym podręczników). Teraz za pomocą platformy można znacznie łatwiej tworzyć i układać własne kursy i podręczniki oraz rozbudowywać je o nowe treści.

5. Przyjęcie przez Parlament Europejski dyrektywy o organizacjach zbiorowego zarządzania z początkiem kwietnia oznacza zmiany w możliwości respektowania przez nie licencji Creative Commons z warunkiem NC (Użycie niekomercyjne). Więcej informacji na blogu MediaLaws.eu.

6. Kontynuując wątek barier w środowisku naukowym dla wdrażania otwartego dostępu, polecamy kolejny tekst, tym razem z Research Information na temat definiowania wpływu publikacji naukowych (ang. impact) oraz problemów wynikających ze sztywności tego wskaźnika i kultury publikowania z nim związanej.

7. Andres Guadamuz przeprowadził dla WIPO (World Intelectual Property Organisation) badania na temat możliwości zrzekania się prawa autorskich (osobistych i majątkowych) na świecie oraz tego czy dane jurysdykcje w ogóle przewidują takie możliwości.

Grafika: Europeana Video Remix na licencji CC BY-SA

 

Zobacz też

21 kwietnia 2014
Przegląd linków CC #129

1. Zaczynamy od dwóch ważnych tekstów na edunews: eleMENtarz czyli analiza pierwszej części otwartego podręcznika dla pierwszych klas, o którym pisaliśmy kilka dni temu; ostrzeżenie dla Cyfrowej Szkoły, tym razem ze strony technicznej a nie prawnej czyli co mogą spowodować zbyt niskie standardy sieci szkolnych dla wdrażania w nich nowych technologii (i samego programu Cyfrowa Szkoła).

IT_w szkole

2. W kwaratlniku naukowym Journal of Interactive Media in Education (JIME)  ukazał się tekst pt. OER: A European policy perspective, przygotowany przez autorów z Dyrekcji Generalnej ds. Edukacji i Kultury Parlamentu Europejskiego oraz ośrodka badawczego Institute for Prospective Technological Studies (IPTS) w Hiszpanii. Artykuł, w którym przywołana zostaje m.in. Cyfrowa Szkoła i otwarte epodręczniki określa otwarte zasoby edukacyjne jako ruch o ogromnym znaczeniu, podobnym do otwartego oprogramowania, który wywołuje w Europie ogromne dyskusje i może wpłynąć znacząco na zmianę systemu edukacji.

3. Na blogu centrali Creative Commons, Subhashish Panigrahi z indyjskiej organizacji Center for Internet and Society opisuje doświadczenia i przykłady z negocjacji z autorami i wydawcami relicencjowania książek edukacyjnych i naukowych na CC.  Przykładowo, we współpracy z indyjską Wikimedia udało się uwolnić 4 tomową encyklopedię w języku Konkani.

4. Centrum Cyfrowe przedstawiło swoje uwagi do projektu Programu ochrony praw autorskich i praw pokrewnych na lata 2014-2016 przygotowanego w ramach prac Zespołu ds. Przeciwdziałania Naruszeniom Prawa Autorskiego i Praw Pokrewnych. Komentarz do programu przygotowała również Fundacja Nowoczesna Polska. Centrum zwraca uwagę na brak uwzględnienia potrzeb instytucji publicznych, Fundacja Nowoczesna Polska recenzuje język dokumentu. Co ważne i odnotowane przez komentujące program osoby, mimo wybiórczego uwzględniania głosów z konsultacji projekt programu lepiej wyraża konieczność zadbania o prawa indywidualnych użytkowników w porównaniu z wieloma poprzednimi dokumentami urzędowymi na ten temat.

5. OpenSource.com wziął a warsztat biblioteki i w serii tekstów opisuje jakie narzędzie i otwarte rozwiązania mogą się im przydać.

6. Blog ośrodka badawczego Parlamentu Europejskiego krótko, ale treściwie (i po raz pierwszy u siebie) pisze o otwartych zasobach edukacyjnych, w kontekście upowszechniania się nowych technologii.

7. Zważywszy, że pewnie nikt z czytelników ani autorów tej strony nie miał okazji pojawić się na konferencji CNX2014 jednego z najstarszych i największych projektów otwartych zasobów edukacyjnych czyli Connexions musimy zadowolić się relacją (bardzo dokładną) z OER Research Hub, szczególnie zwracającą uwagę na kwestie epodręczników.

8. Otwarte epodręczniki w USA to już temat codziennej dyskusji i materiałów medialnych (tym razem w CNN), rosnące koszty edukacji, głównie kredytowanej zmuszają USA do co raz szybszych i głębszych działań, które uratują go przed kryzysem.

9. The Impact Blog London School of Economics http oferuje po raz kolejny świetny komentarz na temat nieuzasadnionych barier i argumentów przeciw wdrażaniu otwartego dostępu w nauce. Ben Jhonson analizując raport brytyjskiej akademii nauk wyjaśnia dlczaego open access to nie tylko sposób i technologia wydawania, ale znacznie bardziej istotna zmiana modelu komunikacji naukowej.

10. Co raz popularniejsza edukacja już nie tyle online, co odbywająca się poprzez aplikacje i dedykowane serwisy (często ze słowem „otwarte” w nazwie jak wypadku MOOC-ów) niesie za sobą ryzyka związane z ochroną danych jakie w trakcie są zbierane o użytkownikach. Więcej o tym rosnącym problemie na łamach Education Week.

Zdjęcie. aut. mrpetersononline, licencja CC BY

Zobacz też

12 stycznia 2014
Przegląd linków CC #115

1. Deklaracja premiera RP Donalda Tuska z końca tygodnia o tym że podręczniki dla sześciolatków będą za darmo i zostanie wprowadzony jeden podręcznik dla wszystkich wywołały ogromną dyskusję. Uzasadnieniem dla propozycji jest to że podręczniki są za drogie, a wydawnictwa zawyżają ceny i sprzedają książki wyłącznie w pakietach. Przeciw pomysłowi wypowiedzieli się już wydawcy, inaczej myśli jednak wielu rodziców i nauczycieli. W Gazecie Wyborczej Aleksandra Pezda rozmawiała z wieloletnią nauczycielką pierwszoklasistów, o tym dlaczego praktyki wydawców są dziś szkodliwe i do czego w szkole potrzebne są jeszcze podręczniki. Poza wątkami o udostępnianiu podręczników za darmo i kontrowersyjnej opcji „jednego podręcznika” w wypowiedzi premiera zabrakło informacji o tym czy podręczniki te będą otwarte jak te produkowane w ramach Cyfrowej Szkoły.

2. Na portalu EduNews znajdziecie poradnik o tym jak korzystać w edukacji z niezwykle popularnego serwisu fotograficznego Flickr, który co ważne obsługuje licencje Creative Commons.

3. Centrum Cyfrowe przygotowało infografikę/plakat przedstawiającą podstawy prawa autorskiego (a na nim miejsce, w którym autorzy mogą wybierać licencje CC!).
Prawo autorskie i licencje CC

4. Edukator Medialny uruchomił swój przegląd linków, który polecamy. W drugiem odcinku znajdziecie sporo linków o tematyce otwartościowej. Polecamy obserwować!

5. Jeśli zajmujecie się naukowo lub zawodowo prawem do edukacji i otwartymi zasobami edukacyjnymi możecie do 10 lutego zgłosić wystąpienie naukowe lub warsztat na konferencję  Scope 2014  Changing the Trajectory – Quality for Opening up Education, której jednym z głównych tematów w tym roku będą otwarte zasoby edukacyjne i MOOC (Massive open online course) . Konferencja odbędzie się w dn. 7-9 maja na Krecie (Grecja). (więcej…)

Zobacz też

18 grudnia 2013
Przegląd CC #113

1. Cyfrowa Biblioteka Wolne Lektury zaprezentowała swój najnowszy moduł czyli obrazy. Będące już w domenie publicznej pochodzą z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie.

2. W poniedziałek w Warszawie (i w sieci) miała miejsce premiera najnowszego raportu Centrum Cyfrowego na temat kompetencji prawno-autorskich polaków. Badania prowadzone przez ostatnie dwa lata pokazały jak wiele jest różnić między wiedzą, postrzeganiem i przestrzeganiem prawa autorskiego. Raport dostępny jest jako PDF, skrótowy mash-up, można pobrać również wszystkie dane zebrane przez badaczy.

Prawo autorskie w czasach zmiany

3. W przeglądzie najważniejszych trendów roku, blogerka Audrey Watters poświęciła specjalne miejsce „otwartości” w którym podzieliła najważniejsze wydarzenia i wiadomości na zwycięstwa „otwartości”, openwashing czyli rzeczy które wykorzystują termin otwartość bez faktycznej otwartości zasobów oraz starty jakie poniósł ruch w tym roku. http://hackeducation.com/2013/12/16/top-ed-tech-trends-2013-open/

4. HarvardX i Berkman Center for Internet and Society oferują nowy kurs w modelu MOOC (Massive open online course) wart polecenia: dwunasto-tygodniowy kurs CopyrightX o prawie autorskim prowadzony jest pod auspicjami renomowanej Harward Law School

5. Jeśli planujecie kursy, szkolenia, projekty edukacyjne o prawie autorskim i otwartości przeczytajcie koniecznie o doświadczeniach świetnych i popularnych w Australii kursów Copyright4Educators. (więcej…)

Zobacz też

27 listopada 2013
Licencje Creative Commons 4.0 gotowe do użycia!

licencje 4.0Wczoraj Creative Commons upubliczniło wersje 4.0 licencji – po dwóch latach pracy i intensywnym procesie globalnych konsultacji. Jednym z głównych celów wprowadzenia kolejnej wersji licencji było dostosowanie ich do potrzeb rosnącego sektora publicznego (coraz częściej korzystających z licencji) oraz uwzględnienia specyfiki udostępniania danych. Od wersji 4.0 licencje posiadają też tylko jedną, międzynarodową wersję. Wszystkie poprzednie wersje licencji będą nadal obowiązywać.

Nowe licencje są już dostępne do wyboru w popularnym wybieraku licencyjnym, można też samodzielnie stosować licencje: wystarczy oznaczając utwór dodać do nazwy licencji „4.0” i dać odnośnik do odpowiedniej licencji. Od chwili startu nowych licencji ich przystępne podsumowania są dostępne w języku polskim.

Najważniejsze zmiany wprowadzone wraz z wersją 4.0:

– licencje mają teraz jedną wersję międzynarodową (international – rysunek poniżej), ale są nadal dostępne w tłumaczeniach na języki tych krajów, w których działają oddziały Creative Commons. Jeśli chcesz skorzystać z wcześniejszych wersji licencji, dostosowanych do przepisów krajowych jurysdykcji, możesz nada to zrobić (linki wszystkich wersji będą zawsze działać, a wybierak pozwala na ich użycie za pomocą linku – punkt 2 na rysunku poniżej). Nowa międzynarodowa licencja jest jednak zgodna z polskim prawodawstwem;

– licencje  obecnie obejmują prawa sui generis (prawa szczególne) do baz danych, które istnieją w niektórych państwach (w tym w Polsce, na mocy ustawy o ochronie baz danych), a które nie były uwzględnione we wcześniejszych wersjach – to oznacza, że zrzeczenie się określonych praw z pomocą licencji dotyczy także baz danych;

– licencje 4.0 zawierają zapisy, na mocy których Licencjodawca zrzeka się także ochrony swojego wizerunku, w zakresie w jakim pozwala na to miejscowe prawo;

– prostsze uznanie autorstwa: w wersji 4.0 wystarczy podawać informacje o autorze i licencji, nie jest wymagane podawanie tytułu utworu w informacji licencyjnej – jeśli równocześnie podajemy odnośnik do tego strony, na której wraz z utworem znajduje się jego opis. Podawanie tytułu jest nadal rekomendowane (we wcześniejszych wersjach był to obowiązek);

– możliwość nakazania przez licencjodawcę usunięcia informacji o jego autorstwie z określonych kopii utworu lub utworów zależnych – w przypadku, gdy nie chce być związany z określonym użyciem jego utworu. W wersjach 3.0 to uprawnienie dotyczyło jedynie utworów zależnych;

– 30 dni na usunięcie naruszeń licencji: od wersji 4.0 naruszenie licencji, tak jak wcześniej, oznacza automatyczne wygaśnięcie licencji względem licencjobiorcy, który ją naruszył. Licencja zostaje jednak przywrócona jeśli w ciągu 30 dni od ustalenia naruszenia zostanie ono naprawione;

– wreszcie, język oryginalnych, angielskojęzycznych licencji został znacząco uproszczony, podobnie jak ich struktura (będziemy dążyć do większej klarowności także tworząc polskie tłumaczenia licencji).

wybierak

Więcej o zmianach na międzynarodowej stronie Creative Commons oraz na stronie wiki licencji 4.0

Zobacz też

24 listopada 2013
Webinarium na temat otwartych zasobów i licencji Creative Commons

CC_warsztaty_Kamila Szuba-84

Zapraszamy na przygotowywany we współpracy z Biblioteką Uniwersytecką w Toruniu wykład online dotyczący otwartych zasobów i licencji Creative Commons, który odbędzie się w środę 27 listopada o godzinie 15:00 i poprowadzi go dr Alek Tarkowski.

Program wykładu obejmie:

  • podstawy prawa autorskiego,
  • praktyczne zastosowanie licencji Creative Commons,
  • otwartość zasobów edukacyjnych i kultury.

Prosimy o zgłaszanie się na wykład poprzez wypełnienie formularza. Osoby, które się zarejestrują, otrzymają wiadomość z linkiem do strony, na której będzie odbywał się wykład. Ilość miejsc na webinarium jest ograniczona. Relacja z wykładu zostanie umieszczona na naszej stronie internetowej.

Dr Alek Tarkowski – Dyrektor Centrum Cyfrowego projektu: Polska, kieruje projektami dotyczącymi reformy prawa i polityk publicznych (policy), współzałożyciel i koordynator projektu Creative Commons Polska.

Logo_MKiDN_RP

Projekt finansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Edukacja Kulturalna.

Zobacz też

30 września 2013
Przegląd linków CC #103

1.  Platforma e-podręczniki Cyfrowej Szkoły – prezentacja i testy 1.10 26 września 2013  Cyfrowa Szkoła, e-podręczniki, PCSS, platforma  1 października na Politechnice Łódzkiej, w godzinach 10:00-12:00 będą prowadzone otwarte testy kilku rozdziałów e-podręczników do matematyki (na poziomie szkoły podstawowej, gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej) oraz odbędzie się prezentacja platformy technologicznej epodreczniki.pl.

2. Jak donosi Wired w stanach MPAA (Motion Picture Association of America) największe stowarzyszenie przemysłu filmowego próbuje wprowadzić w Stanach Zjednoczonych do podstawy programowej swoją restrykcyjną wizję nauczania o prawie autorskim.

3. Clint Lalonde na blogu zastanawia się na tym na ile popularna platforma publikacji kodu oprogramowania gitHUB nie jest również najlepszym rozwiązaniem dla twórców otwartych epodręczników.

4. Na blogu globalnego Creative Commons o modelach finansowania i udostępniania publikacji naukowych (również w prostych infografikach) i jak te modele można usprawnić za pomocą otwartego licencjonowania.
Open Access (więcej…)

Zobacz też