Przegląd linków CC #142
Otwarta edukacja i kultura
1. Dlaczego powinniśmy być otwarci? O argumentach za otwartością edukacji i danych oraz wystąpieniu komisarz ds. agendy cyfrowej Neelie Kroes podczas Open Knowlegde Fesitwal pisze The Learning Portal. Więcej informacji o otwartej edukacji podczas OKF znajdziecie na Open Education Europa.
2. Paul Stacey świetnie rozkłada problem ekonomii otwartości, a w szczególności otwartych zasobów edukacyjnych, która nie może być rozpatrywana jedynie z perspektywy tego czy jest w stanie wygenerować nowy zysk, ale też jakie przynosi oszczędności i jakie zyski może generować niebezpośrednio.
3. Od kilku dni instytucje kultury, muzea i galerie mogą łatwiej masowo umieszczać swoje zasoby w Wikimedia Commons dzięki nowemu zestawowi narzędzi szerzej opisanemu tutaj.
4. Mimo krytyki z racji na pranie „otwartości” i ryzyka związane z ilością danych zbieranych przez największe, komercyjne platformy, rynek MOOC-ów (Massive Open Online Course) nadal rośnie.
5. Irlandzkie organizacje Higher Education Academy (HEA) oraz National Union of Students (NUS)/NUS Services opracowały raport z badań poglądów studentów na temat aktualnych metod uczenia się i wykorzystywania w praktyce edukacyjnej otwartych zasobów edukacyjnych. Zdecydowana większość ma pozytywną opinię o OZE, a ponad połowa z nich przewiduje, że w niedalekiej przyszłości OZE będą pełnić kluczową rolę w ich procesie nauczania.
6. Kwestie jakości w repozytoriach otwartych zasobów edukacyjnych: przegląd literatury, to tytuł artykułu Javiera Atenas’a i Leo Havemann’a. Badacze piszą o 10 podstawowych czynnikach, które wpływają nie tylko na zbieranie zasobów przez repozytoria, ale skuteczne animowanie przez nie rozbudowywania i wykorzystywania zasobów. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #141
Otwarta edukacja i kultura
1. E-podręcznikom (nie tylko otwartym) poświęcone były dwie ostatnie audycje Człowiek 2.0 w radiu TokFM (do odsłuchania w archiwum).
2. Projekt OER Policy opublikował raport na temat wyłączeń i wyjątków edukacyjnych w prawie autorskim w Europie. Raport aut. Teresy Nobre, prawniczki Creative Commons Portugalia opisuje zróżnicowane problemy i brak kompatybilności między 49 krajami UE w zakresie tego jak prawo autorskie reguluje i ogranicza pracę nauczycieli i autorów edukacyjnych.
3. Kontynuując wątek z ostatnich tygodni na temat polityk i modeli wdrażania otwartych zasobów edukacyjnych na skalę masową warto zajrzeć na blog Open Content. David Wiley pisze o konieczności otwierania również infrastruktury, z której korzysta się do hostowania, dostarczania i prezentowania otwartych zasobów.
4. Kalifornijski start-up OpenEd.io zebrał 2 mln. dolarów od inwestorów na rozwój katalogu i serwisu rekomendującego otwarte zasoby edukacyjne. https://www.edsurge.com/n/2014-07-15-opened-raises-2m-to-make-smart-recommendations-for-free-educational-resources
5. Fundacja Hewlettów, od lat wspierająca ruch i projekty otwartych zasobów edukacyjnych na całym świecie ogłosiła swój kolejny krok w tym kierunku, jest to wymóg dla wszystkich grantobiorców programu edukacyjnego używania licencji Creative Commons 4.0.
6. The Open Education Challenge, konkurs dla edukacyjnych start-upów zorganizowany przez Komisję Europejską wyłonił dziewięć zwycięskich projektów, z których każdy otrzyma 20 000 euro oraz wsparcie w fazie początkowej.
7. W artykule naukowym OER adoption: a continuum for practice, Adrian Stagg z Uniwersytetu w Queensland (Australia) przedstawia ważną koncepcję stałego rozwoju i praktycznego wdrażania otwartych zasobów edukacyjnych przez praktyków jako odmiennego procesu od powszechnie dyskutowanej aktualnie adopcji (bardziej pasywnego wdrażania OZE).
Otwarta nauka
9. Jeśli chcecie dowiedzieć się więcej o tym czym jest i jak jest rozumiana otwarta nauka to polecamy wpis i dane z badań Benedikta Fecher’a i Saschy Friesike na blogu London School of Economics. Autorzy analizując literaturę na temat otwartej nauki wyróżniają m.in. jej elementy edukacyjne, efektywności naukowej i polityczne.
10. Projekt Open Access Button, który chce mapować zamknięte artykuły naukowe i ich alternatywne miejsca, gdzie są dostępne w otwartym modelu ogłosił współpracę z Cottage Labs, które mają duże doświadczenie w informatycznym wsparciu ot wartościowych projektów + OA Button na swoim blogu również prowadzi przegląd linków!
11. GitHub jako narzędzie dla naukowców? Nie tylko tych programujących ale również piszących zespołowo artykuły, więcej na blogu Zenf.
12. Double – blind peer review (obustronnie anonimowa recenzja), a proces eliminowania nierówności społecznych w naukach ścisłych na łamach Nature.
Otwarte zasoby
13. Ek Mukta to zestaw otwartych fontów indyjskiego pisma devanagari, które do tej pory nie posiadało niekomercyjnych, dostosowanych do użytkowania w sieci czcionek.
14. Mazawi to mały serwis oferujący świetne, wysokiej rozdzielczości nagrania wideo, profesjonalnie wyprodukowane i do dowolnego wykorzystania (na licencji CC BY).
Prawo
Inne ważne wiadomości
16. Jeśli chodzi o elektroniczne książki wydawane przez niezależnie od dużych firm i wydawnictw to te bez zabezpieczeń technicznych (DRM – Digital Rights Management) sprzedają się dwukrotnie lepiej niż tez DRM-ami.
Zobacz też
Przegląd linków CC #139
Miło nam poinformować, że od dziś tworzenie linków wspiera Klaudia Grabowska, która koordynuje działania Creative Commons Polska w zakresie otwartej nauki.
Otwarta edukacja i kultura
1. Fundacja Wolnego i Otwartego Oprogramowania zaprasza na Warszawskie Wakacje z WiOO, cykl warsztatów dla uczniów i uczennic gimanzjów i liceów na temat wolnego oprogramowania, programowania, kompetencji medialnych i działania internetu. Gorąco polecamy!
2. Co mają otwarte dane do otwartej edukacji? Na to dość techniczne pytanie odpowiadają Marieke Guy i Otavio Ritter z Open Knowlegde Foundation.
3. 19-21 listopada w Waszyngtonie (USA) odbędzie się kolejna edycja największe konferencji o otwartej edukacji Open Education Conference.
4. Digital Public Library of America wygrała grant od Knight Foundation wysokości 300 000 dolarów na rozwój łatwego systemu informowania o prawach autorskich do obiektów cyfrowych. Gratulujemy i czekamy na wyniki prac!
5. Narzędzi technicznych wspierających nauczycieli/ki w wykorzystywaniu otwartych zasobów edukacyjnych nigdy dość. Tym razem ucieszą się użytkownicy/czki przeglądarek Chrome i Chromium, The Net Texts to wtyczka pozwalające na łatwe przeszukiwanie i łączenie w proste moduły otwartych zasobów dostępnych w sieci.
6. Jeszcze się wgryzamy w tę infografikę, ale wydaje się, że uczestnicy warsztatu na OER Annotation Summit dość ciekawie zarysowali „ekosystem” otwartych zasobów edukacyjnych.
Otwarta nauka
7. W 13 numerze Tytułu Ujednoliconego o tym dlaczego warto otworzyć się na zmiany i otwartość w nauce pisze Kuba Danecki.
8. Wydawnictwo naukowe DeGruyter w swoim serwisie Open Science (bardzo polecamy!) pisze o sposobach promocji książek Open Access, od pisania abstraktów po rozważania na temat marki wydawnictwa.
9. Inicjatywa Otwieracz, studencka grupa badająca i promująca Open Access na UW zaprezentowała raport „Nowe technologie i prawo autorskie w ISNS UW”. Raport podsumowuje prezentacja, oraz materiał wideo z debaty. Pełen tekst raportu i dane z badań pojawią się niebawem.
10. 4 lata po wprowadzeniu otwartego mandatu Chalmers University of Technology przeprowadził badania cytowań materiałów umieszczonych w repozytorium uczelnianym. Z danych wynika, że wskaźnik cytowań artykułów, których pełny tekst znalazł się repozytorium uniwersyteckim jest o 22% wyższy niż artykułów dla których w repozytorium podano tylko informację bibliograficzną.
11. Grupa amerykańskich ekonomistów opublikowała w PNAS (Proceedings of the National Academy of Sciences) dane dotyczące wysokości opłat subskrypcyjnych i szczegółów umów je regulujących, które zazwyczaj są przedmiotem zamkniętych negocjacji. “Przejrzystość cen (dostępu do czasopism nauowych) to pierwszy krok, który powinien zostać podjęty jeśli mamy mieć szanse na jakiekolwiek rewolucyjne zmiany […] Rzeczywisty problem jest jednak taki: wszyscy płacimy za dużo” komentuje Tim Gowers..
Otwarte zasoby
12. W sieci (w Internet Archive oraz jako torrent) dostępny jest już film o tragicznie zmarłym Aaronie Schwartzu pt. The Internet’s Own Boy.
13. Crowdfunding świetnie się łączy z otwartymi zasobami. Jeśli zbierasz pieniądze społecznościowo na swój projekt to pierwszą opcją by im to wynagrodzić jest udostępnić tworzone zasoby na wolnej licencji. Tak też robią twórcy gry towarzyskiej Monikers, którzy z sukcesem zebrali pieniądze na produkcję.
Prawo
14. Mike Linksvayer pisze na blogu o tym dlaczego Open Policies (polityki otwartości) są najlepszą aktualnie propozycją dla reformy prawa autorskiego i monopoli intelektualnych.
15. Blog IPKat opublikował przeciek wewnętrznego projektu białej księgi Komisji Europejskiej w sprawie reformy polityki praw autorskich. Jeśli wierzyć przeciekowi, Komisja zachowała się bardzo konserwatywnie i poza dążeniem do rozjaśniania prawa w kilku miejscach nie będzie podejmować próby jego reformy w najtrudniejszych miejscach. Więcej w komentarzu Paula Kellera na blogu projektu Communia.
16. Jeśli chcecie dowiedzieć się więcej o prawie do wizerunku polecamy świetny wpis Jarka Góry na IPblog (kancelarii Ślązak, Zapiór i Wspólnicy)
Zobacz też
Przegląd linków CC #116
1. Na łamach Krytyki Politycznej komentarze do rządowej propozycji darmowego i jednego podręcznika dla pierwszoklasistów od Beaty Stasińskiej ( Wydawnictwo WAB), Jarosława Lipszyca (Fundacja Nowoczesna Polska) i Piotra Pacewicza (Centrum Edukacji Obywatelskiej).
2. Amerykański Kongres uchwalił prawo nakazujące instytucjom federalnym o budżecie powyżej 100 mln. dolarów rocznie publikację w otwartym dostępie wyników badań naukowych maksymalnie 12 miesięcy od publikacji w czasopiśmie naukowym. Więcej o prawie w komunikacie koalicji na rzecz Open Access SPARC.
3. Na łamach serwisu fundacji Electronic Frontier Founbdation możecie przeczytać komentarz w ramach „Copyright week” o roli dużych wydawców i operatorów baza czasopism w blokowaniu rozwoju modelu Open Access co raz powszechniej wdrażanego oddolnie przez uczelnie, autorów i rządy.
4. Dość niespodziewanie Google znacząco ułatwiło pracę wszystkim poszukującym zdjęć na licencjach Creative Commons. Od kilku dni filtrowanie po prawach do użytkowania znajduje się w zakładce „Narzędzia” na głównej stronie wyników wyszukiwania (wcześniej należało przejść aż do wyszukiwania zaawansowanego by to zrobić).
5. Dziś w godzinach 15-18 możecie obejrzeć na żywo publicznego wysłuchania raportu „New technologies and open educational resources” w komitecie Kultury i Edukacji Komisji Europejskiej. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #114
1. Komisja Europejska ogłosiła konsultacje dla proponowanej reformy prawa autorskiego. Formularz składający się z 80 pytań będą jest otwarty do 5 lutego. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przygotowało (niestety o znacznie krótszym terminie do 17 stycznia) swoją skrótową ankietę dot. tych konsultacji. Jeśli chcecie dowiedzieć się więcej o konsultacjach przeczytajcie dokładny raport Alka Tarkowskiego na ich temat.
2. Centrum Cyfrowe przygotowuje serię podsumowań 2013 roku. Na pierwszy ogień poszła otwartość zasobów edukacji, kultury i nauki. Jeśli nie śledziliście dokładnie cotygodniowych linków tu znajdziecie najważniejsze informacje za cały ubiegły rok.
3. Po podsumowaniu warto zajrzeć do prognoz na kolejny rok: te polecamy od ekspertów nowych technologii w edukacji zebranych przez Chronicle of Higher Education.
4. Muzeum Historii Polski uruchomiło kolejną edycję konkursu grantowego Patriotyzm Jutra. Najnowsza edycja premiuje publikowanie materiałów projektowych na otwartych licencjach. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #112
1. Alek Tarkowski na blogu projektu OER Policy pisze o pracach Komisji Europejskiej nad wdrażaniem otwartych zasobów edukacyjnych w ramach programu Openning Up Education, w ramach którego już w styczniu wystartują nowe programy m.in. Erasmus+
2. Trzy otwarte kursy typu MOOC na temat otwartych zasobów edukacyjnych oferuje brytyjski Open University: tworzenie OZE, otwarta edukacja i ponowne wykorzystanie OZE
3. Jak otwarte licencjonowanie zasobów edukacyjnych może wpływać pozytywnie nie tylko na jakość podręczników, ale również na rozwój zawodowy nauczycieli? Co prawda, amerykański system o którym mowa różni się od polskiego, ale warto śledzić to jak otwarte zasoby mogą pełnić różne role, również systemowe i profesjonalne.
4. Mike Linksvayer pisze o problemie rozpraszania się modeli otwartych licencji i związanym z tym ryzyku nie tylko niekomatybilności licencji, ale również praktycznym problemie rosnących kosztów ich obsługi i wykorzystywania.
5. Bardzo rzeczowa i konstruktywna krytyka tworzenia i wdrażania otwartych zasobów edukacyjnych w edukacji formalnej (zwłaszcza wyższej, gdzie są często wdrażane masowo i z niewielkim wkładem w ich indywidualizację) z perspektywy tego jak ocenia się ich potencjał, a jaką faktycznie zmianę mogą wywoływać na poziomie dostosowywania ich do potrzeb nauczycieli i uczniów. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #109
1. Wieczorne Polaków rozmowy: o odpowiedzialnym biznesie, otwartych zasobach edukacyjnych… 13 listopada gośćmi Roberta Łuchniaka w Radiu dla Ciebie byli m.in. byli: Mirella Panek-Owsiańska, prezeska Forum Odpowiedzialnego Biznesu (które wydaje wiele ze swoich publikacji na wolnych licencjach) oraz Krzysztof Wojewodzic, kierownik wydziału otwartych zasobów edukacyjnych Ośrodka Rozwoju Edukacji, który mówił o otwartych zasobach edukacyjnych tworzonych w ramach programyu Cyfrowa Szkoła. Jak widać te tematy świetnie się ze sobą łączą nie tylko według nas.
2. Grupa organizacji: Centrum Cyfrowe, EDRi, Fundacja Nowoczesna Polska, Kennisland i La Quadrature du Net publikowała „swoje stanowisko na temat porażki programu Licenses for Europe” zapoczątkowanego rok temu jako próba reformy prawa autorskiego w Europie.
3. O odpowiedzi na zakończony proces, wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej i komisarz europejski ds. agendy cyfrowej Neelie Kroes zapowiada jednak, że to nie koniec starań Komisji aby uczynić prawo autorskie narzędziem wspierania a nie ograniczania kultury i rozwoju.
4. Podręcznik w jeden weekend? To nie pierwszy tego rodzaju sprint autorów, tym razem na Uniwersytecie w Otago (Nowa Zelandia) pod wodzą Dr Erikai Pearson powstał podręcznik „Wstęp do mediów i komunikacji masowej”. Poprzednie podobne wydarzenie miało miejsce w Helsinkach, gdzie w ubiegłym roku powstał podręcznik do matematyki. W pisaniu podręcznika w Otago brali udział wspólnie akademicy z Nowej Zelandii i Australii, oba kraja zmagają się z problemem importu niezwykle kosztownych podręczników akademickich z USA.
5. Tymczasem w USA dwójka senatorów złożyła propozycję nowej ustawy, która miałaby rozwiązać problem zbyt drogich kosztów podręczników (w USA jednych z najwyższych na świecie) w i tak już bardzo drogim systemie edukacji. Affordable College Textbook Act miałby wprowadzać program grantowy na tworzenie otwartych (na licencji CC BY) podręczników przez uczelnie, ale również regulowałby sposób sprzedaży podręczników np. ograniczając możliwości łączenia ich w drogie zestawy zamiast oferowania indywidualnych pozycji. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #107
1. Komisja Europejska publikuje Monitor Kształcenia i edukacji Online (European Online Education and Training Monitor). Publikacja przedstawia obraz postępów poszczególnych krajów unii wg. kryteriów takich jak nakłady inwestycyjne w nowe kompetencje, jakość edukacji wyższej. Raportowi towarzyszy narzędzie do wizualizacji danych pochodzących z badań prowadzonych w ramach monitora. Raport dostępny jest również na części o poszczególnych krajach: tutaj Polska (PDF).
2. Zgodnie z zapowiedziami wystartował OER University i wiadomo już dokładnie co będzie oferować i czym się zajmować. Będzie oferować darmowe kursy online, akredytowane i planowane jako cały cykl uniwersytecki, z których duża część dotyczyć będzie korzystania i tworzenia otwartych zasobów edukacyjnych (np. Kompetencje techniczne a zespołowe tworzenie OZE) oraz nowych technolgii w edukacji (np. Dyfuzja nowych technolgoii a zmiany modeli edukacyjnych).
3. 25 000 zdigitalizowanych obrazów w wysokiej jakości (większość już w domenie publicznej) udostępnia amerykańska Narodowa Galera Sztuki. Obrazy podzielone na kategorie tzw. lightboxes można pobierać w wielkości co najmniej 2000 pikseli.
4. SoundCloud i Smithsonnian Institute organizują konkurs na remix materiałów audio, które publikuje Smithsonian na licencji CC BY-NC.
5. Mozilla, producent przeglądarki i systemu mobilnego Firefox zajmuje się również edukacją, ostatnio opublikowała tzw. Web Literacy Standard czyli katalog kompetencji potrzebnych aby twórczo czytać, korzystać i uczestniczyć w sieci internetowej.
6. David Wiley na swoim blogu pisze o tematyce wystąpień na konferencji AECTx i tym dlaczego należy przestać skupiać się w edukacji na badaniach nad technologiami i trendami (które są tylko narzędziami i modami), a należy zacząć badać i szukać rozwiązań dla problemów. W pełni się zgadzamy.
7. MakeUseOf zbiera 14 stron aktualnych z muzyką na licencjach Creative Commons.
Obraz aut. Johannes Vermeer (1632 – 1675), Kobieta trzymająca wachadło
Zobacz też
Premiera programu UE „Openning Up Education” wspierającego OZE
Wczoraj (25.09.2013) miała swoją miejsce w Brukseli premiera programu Opening Up Education zaproponowanego i konsultowanego przez Komisję Europejską w ubiegłym roku. Podczas konferencji prasowej, w której brały udział prowadzące go komisarz ds. edukacji i kultury Androulla Vassiliou oraz oraz Neelie Kroes, wiceprzewodnicząca Komisji odpowiedzialna za agendę cyfrową. Program od początku silnie wspiera otwarte zasoby edukacyjne, a już pierwszego dnia jego działania cały poświęcony mu portal został uruchomiony na licencji CC BY. Program potwierdza kierunek wybrany już m.in. przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w programie Cyfrowa Szkoła czy działania Min. Kultury otwierające zasoby w konkursach edukacji kulturalnej.
Nowa inicjatywa komisji ma na celu:
- tworzenie możliwości w zakresie innowacji dla organizacji, nauczycieli i osób uczących się;
- zwiększenie wykorzystania otwartych zasobów edukacyjnych (OER), zapewniając powszechną dostępność materiałów edukacyjnych opracowanych przy wsparciu z funduszy publicznych; oraz
- ulepszenie infrastruktury ICT i podłączenia do sieci w szkołach.
Działania związane z otwartą edukacją będą finansowane przy wsparciu z programu Erasmus+, nowego programu unijnego na rzecz kształcenia, szkolenia, młodzieży oraz programu Horizon 2020, nowego programu w zakresie badań naukowych i innowacji, a także z funduszy strukturalnych UE. Przykładowo, Erasmus+ będzie wspierał finansowo organizatorów kształcenia, aby zapewnić dostosowanie modeli biznesowych do zmian technologicznych i wspierać rozwój nauczycieli poprzez otwarte kursy online. Wszystkie materiały edukacyjne wspierane przez program Erasmus+ będą wolnodostępne w ramach otwartych licencji.
W ramach działań opisywanych w aktualnym dokumencie programowym znajdują się m.in. zapowiedź wsparcia wdrażania postanowień deklaracji paryskiej UNESCO w sprawie otwartych zasobów edukacyjnych, wspieranie ich tworzenia i promocji, działania na rzecz ujednolicenia możliwości wykorzystywania materiałów chronionych prawem autorskim w edukacji w państwach członkowskich, zmniejszenia stawki VAT na cyfrowe podręczniki.
Poza działaniami planowanymi przez sama komisję program będzie działać na rzecz wdrażania przez kraje członkowskiej polityk otwartego dostępu do publicznie finansowanych zasobów oraz wspierania wdrażania OZE w programach nauczania na wszystkich poziomach edukacji. Więcej informacji o programie w komunikacie Komisji oraz dokumencie z pytaniami i odpowiedziami o programie.
Zobacz też
Przegląd linków CC #101
1. 25 września Komisja Europejska zaprezentuje konsultowany w zeszłym rok jako projekt Openning Up Education. Tego samego dnia portal edukacyjny e-learning Europa prowadzony przez Komisję Europejską 25 września przekształci się w przez główny serwis projektu po nazwą Open Education Portal. Program i portal będą zajmować się tym jak poprawić na poziomie europejskim tworzenie i dzielenie się zasobami cyfrowymi i praktykami edukacyjnymi używania technologii informacyjno-komunikacyjnych.
2. Kilka dni później, 30 września ma odbyć się premiera pierwszych rozdziałów e-podręczników programu Cyfrowa Szkoła, zanim to się stanie możecie sprawdzić jak Otwarte Zasoby Edukacyjne tworzą norwescy nauczyciele w ramach programu NDLA i belgijscy w programie KlasCement, który obchodzi 15 urodziny niebawem (KlassCement od zeszłego roku cieszy się również popularnością na poziomie 70% nauczycieli korzystających z serwisu).
3. Centrum Cyfrowe przygotowało infografikę i artykuł na temat dozwolonego użytku w edukacji. Można dzięki nim łatwo sprawdzić na co pozwala prawo autorskie w szkole.
4. W Stanach, za sprawą platormy MOOC (Massive Open Online Courses) Udacity powstało Open Education Alliance, w którego wkład wchodzą m.in. Google, Khan Accademy, AT&T. Niestety mimo nazwy projekt nie ma nic wspólnego z otwartymi zasobami edukacyjnymi. (więcej…)