Przegląd linków CC #159
1. Yahoo, który kilka lat temu kupił serwis fotograficzny Flickr, zaczyna sprzedawać jako kartki selekcjonowane ze zdjęć swoich użytkowników. Zgodnie z warunkami licencji CC BY, będzie sprzedawać również takie zdjęcia, ale niestety bez dzielenia się zyskami z autorami (autorzy nie korzystający z najbardziej wolnej licencji lub niekorzystający z licencji CC) mogą liczyć na 51% z dochodu ze sprzedaży. Część autorów oburza się na to ponieważ, skala wykorzystania komercyjnego jest większa niż jaką spotykali do tej pory. Pozostaje liczyć, że Yahoo potraktuje ich bardziej sprawiedliwie, a oni będą zmieniać licencję na nadal wolną, ale copylefto’wą – Share alike.
2. W sieci dostępny jest już najnowszy artykuł naukowy od zespołu Davida Willey’a na temat wpływu otwartych zasobów edukacyjnych na wyniki nauczania przedmiotów ścisłych. Artykuł opisuje badania prowadzone wśród uczniów szkół średnich zdających standardowe testy prowadzone w amerykańskich szkołach.
3. Słoweński projekt otwartych wykładów wideo (a dokładnie koalicja organizacji i ośrodków naukowych) otrzymał od UNESCO stanowisko przewodnie w obszarze otwartej edukacji i otwartych zasobów edukacyjnych, w ramach którego będzie działać również jako think-tank i ośrodek wymiany wiedzy dla innych otwartych projektów. Gratulujemy!
Otwarta nauka
4. Czy otwarty dostęp do nauki faktycznie spowoduje wyrównanie dostępu do wiedzy i wyrówna również szanse na większy wkład w rozwój nauki naukowcom, z krajów o dotąd mniej uprzywilejowanej sytuacji (czyli krajów mniej zamożnych, o niższych nakładach na naukę)?
5. Porzucić subskrypcje od wielkich wydawnictw i baz czasopism (jak Elsevier) a za zaoszczędzone pieniądze pokryć koszty przejścia na otwarty model na uczelni? Proste rozwiązanie omawia na blogu London School of Economics Cameron Neylon. 6.
7. lorraine ch▼en opisuje swoje w dwuczęściowym wpisie przemyślenia po konferencji OpenCon 2014, a w ramach nich o otwartym dostępie, który jest nie tylko bardziej ekonomiczny dla klientów (naukowców) ale i płacących za niego wszystkich podatników. Poza kwestiami ekonomicznymi, otwarty dostęp ma szanse wpłynąć na zmianę modelu akademii, demokratyzując powoli model dostępu do wiedzy i współpracy nad jej rozwoje.
Otwarte zasoby
8. Zbliża się kolejny dzień domeny publicznej, czyli moment wygaśnięcia praw autorskich majątkowych do utworów twórców, zmarłych 70 lat temu. Na blogu Koalicji Otwartej Edukacji możecie poznać listę twórców i twórczyń, których dzieła będą wolne od początku 2015 r.
9. Nowe, otwarte scenariusze lekcji, tym razem do edukacji filmowej znajdziecie na stronie projektu edukacjamedialna.edu.pl Fundacji Nowoczesna Polska.
grafika aut. G.M. Photography, na licencji CC BY
Zobacz też
Przegląd linków CC #147
Otwarta edukacja
1. Min. Edukacji Narodowej opublikowało już wszystkie cztery części Naszego Elementarza (w większości na wolnej licencji), a przy okazji wypuściło generator kart pracy dla nauczycieli, który ma uzupełniać Elementarz. Wg. deklaracji MEN na Twitterze Generator ma być dostępny jako otwarte oprogramowanie, a dostępne w nim elementy do tworzenia kart pracy na wolnej licencji podobnie do samego podręcznika. Trzymamy za słowo. Min. Edukacji, Joanna Kluzik Rostkowska deklarowała również w ostatnim tygodniu, że darmowe podręczniki w następnych latach będą trafiać do kolejnych wyższych klas szkoły podstawowej. Mamy nadzieje, że jako otwarte zasoby edukacyjne i co raz bardziej nowoczesne e-podręczniki również.
2. Tymczasem odnoszące ogromne sukcesy wydawnicze OpenStax, które wydaje otwarte podręczniki akademickie zapowiada, że do 2017 wyda 10 kolejnych.
3. Brian Jacobs uruchomił dość burzliwą dyskusję swoim tekstem na temat rozproszonego modelu tworzenia otwartych zasobów edukacyjnych (wąsko rozumianych głównie jako podręczniki materiały dedykowane dla edukacji formalnej). Jacobs porównuje ruch otwartych zasobów edukacyjnych do otwartego oprogramowania i ostrzega przed zatrzymaniem się jedynie na otwieraniu zasobów, a nie poszukiwaniu ich najefektywniejszych nowych form i technologii, które mogą usprawnić ich dystrybucje i wykorzystanie. W odpowiedzi David Willey pisze o roli edukatorów i twórców kursów, których nastawienie jest kluczowe dla pełnego wykorzystania potencjału otwartych zasobów czyli możliwości nie tylko ich modyfikacji, ale również włączania do pracy nad nimi samych uczniów.
4. Krótko i do rzeczy: 6 porad jak korzystać w szkole/na uczelni z otwartych zasobów edukacyjnych z odniesieniami do doświadczeń różnych szkół w USA, które wdrożyły do swojej pracy OZE.
5. Podręcznik o otwartej edukacji, tworzony w otwartym, zdalnym procesie przez Open Knowledge Foundation potrzebuje wsparcia – autorów i recenzentów, którzy sprawdzą dotychczasowe materiały.
6. Trochę naukowo, ale ciekawie dwója badaczy przedstawia propozycję narzędzia, które ułatwiałoby wyszukiwanie i wykorzystywanie otwartych zasobów edukacyjnych za pomocą urządzeń mobilnych powszechnych w szkołach (telefonów i tabletów).
7. Lasy namorzynowe należą do grupy najbardziej zagrożonych elementów przyrody na świecie. Projekt MapWorks łączy mapowanie występowania drzew i lasów z edukacją na ich temat. Serwis udostępnia dane do domeny publicznej a zasoby edukacyjne na licencjach CC.
Otwarta nauka
8. Czy publikowanie w otwartym dostępie to dobra decyzja zawodowa dla naukowca? Gdyby ktoś miał wątpliwości, New Scientist tłumaczy dlaczego zdecydowanie tak.
9. Wątpliwości co do tego czy open access jest najlepszym rozwiązaniem mają amerykańskie stowarzyszenia naukowe. O różnicach w finansowaniu nauki i wątpliwościach naukowców w USA, których nie mają europejczycy opowiada Gordon Nelson, prezydent amerykańskiej rady dyrektorów stowarzyszeń naukowych.
10. Oba powyższe linki zbiera w jednym przeglądowy artykuł w Washington Post o wyzwaniach stojących przed ruchem i wdrożeniami open access.
11. Jak rozwija się otwarty dostęp do nauki w Holandii? Niespodziewanie konserwatywnie, a debata dotyczy prawie wyłącznie konkurencji o środki finansowe. Dlaczego wygląda to tak słabo, w który który ma bardzo dobre wyniki naukowe i przyciąga wielu świetnych badaczy pisze Egon Willighagen. Kilka wniosków może być ciekawa również z polskiej perspektywy.
Otwarte Zasoby
12. Kalev Leetaru opracował z książek będących w domenie publicznej dostępnych w Internet Archive zbiór ponad 2,6 miliona ilustracji. Wszystkie publikuje w serwisie Flickr, gdzie są otagowane i łatwo dostępne dla wszystkich poszukiwaczy. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #132
1. Poważne zmiany dotyczące licencji Creative Commons w serwisie flickr.com, o których pisaliśmy kilka tygodniu temu wywołały sporo reakcji w sieci a te doczekały się odpowiedzi ze stront serwisu. Ostatecznie flickr poprawił wyszukiwanie wewnętrzne (teraz jest jeszcze prostsze niż wcześniej) oraz oznaczanie poszczególnych zdjęć. Pewne problemy pozostają nadal otwarte np. z API, które ostatnio przeszło poważną awarię, a w lipcu będzie przechodzić poważną reformę bezpieczeństwa. Na wszelki wypadek pamiętajcie też, że flickr.com możecie korzystać też przez alternatywne wyszukiwarki jak compfight.com, które też obsługują CC. Tymczasem poniżej ilustracja tego gdzie teraz znajdziecie filtrowanie po licencjach CC na flickr.com – od razu nad wynikami!
2. Alek Tarkowski, który uczestniczył w ostatnich konferencjach Open Courseware Consortium i brytyjskiej OER14 napisał ich podusmowanie, a w nim m.in. o pierwszej krajowej pochodnej od programu europejskiego Opening Up Education czyli Opening Up Slowenia, MOOC’ach, otwartości zasobów w dwóch modelach edukacyjnych: K12 oraz dzielone na podstawową i średnią.
3. Na niezastąpionym blogu JISC sporo wiedzy i ciekawostek na temat prowadzenia kampanii promujących otwarte zasoby edukacyjne, m.in. na przykładzie właśnie trwającej akcji I love OER, w której autorzy otwartych zasobów bazujących na projekcie JORUM lub Ci którzy polecą nowe, nieznane otwarte zasoby mogą wygrywać pieniądze na zakupy w księgarni internetowej.
4. Biały Dom opublikował U.S. Open Data Action Plan, plan dalszego otwierania zasobów informacyjnych i danych produkowanych przez rząd federalny Stanów Zjednoczonych. W dokumencie ważną rolę odgrywają rekomendacje używania licencji Creative Commons Zero dla skutecznego publikowania do domeny publicznej zarówno w USA jak i poza jego granicami.
5. Unia Europejska zablokowała prace WIPO nad dokumentem w sprawie dozwolonego użytku dla bibliotek i archiwów. Na sesji komitetu WIPO ds. własności intelektualnej i prawa autorskiego (SCCR) odrzucili prace nad wypracowanym do tej pory przez komitet tekstem dokumentu, w ramach którego bibliotekarze/rki zrzeszeni m.in. w Electronic Information for Libraries (eILF) proponowali zapisy zmierzające do wprowadzenia międzynarodowego dozwolonego użytku dla bibliotek.
6. W niektórych krajach trzeba bronić przed pomysłami wydawców edukacyjnych nie tylko dozwolony użytek, ale nawet prawo do odsprzedania fizycznej, używanej książki. W USA wydawnictwo Aspen należące do Wolters Kluwer wymusza na studentach zakupujących podręczniki do nauki prawa licencję zabraniającą odsprzedaży książki co jest sprzeczne z obowiązującą w USA doktryną pierwszej sprzedaży (w Polskim prawie jest to część tzw. „wyczerpaniem prawa” które umożliwia dalszy obrót egzemplarzami już wprowadzonymi do obrotu bez naruszania prawa autorskiego).
7. Kolejny tydzień otwartego dostępu (Open Access Week) dopiero w październiku, ale został już ogłoszony temat, którym będzie „Generacja otwartości”.
8. Na koniec link na poziomie meta czyli definicja licencji Creative Commons i kilkanaście przykładów możliwego użycia w zdaniach na jednym z ciekawszych otwartych zasobów edukacyjnych czyli w podręcznikach Boundless.com
Zobacz też
Przegląd linków CC #56
1. Ministerstwo Edukacji Narodowej prowadzi ankietę dotyczącą otwartych e-podręczników w programie Cyfrowa Szkoła i tego jak wg. rodziców, nauczycieli i uczniów powinny działać.
2. Paweł Luty z magazynu Forbes przeprowadził wywiad z twórcą serwisu Flickr.com Stewartem Butterfieldem, (na zdjęciu) m.in o tym, że pieniądze nie są motorem innowacji, roli Creative Commons dla Flickra i przyszłości prawa autorskiego.
3. Nina Paley, autorka komiksów i filmów animowanych, która stworzyła animację Sita Sings The Blues pracuje nad kolejnym otwartym filmem animowanym o burzliwej historii Izraela/Palestyny/Kanaan, w sieci udostępniła animację, która ma być końcową sceną projektu o tytule Seder-Masochism.
4. Kolejny ciekawy raport ze świata, tym razem o Otwartych Zasobach Edukacyjnych tworzonych w Kanadzie pt. Canada’s Contribution to the Commons: Creating a Culture of Open Education, przygotowany przez Athabasca University Graduate Students’ Association. (więcej…)
Zobacz też
Wygodna wyszukiwarka zasobów na licencjach CC
Creative Commons Korea zaprezentowała kilka dni temu angielskojęzyczną wersję ich wygodnej wyszukiwarki materiałów na licencjach Creative Commons o nazwie Let’s CC. Narzędzie korzysta z API takich serwisów jak Fiickr, Jamendo, ccMixter, Youtube i Slideshare, w przyszłości zamierzając dodawać kolejne zasoby. Podobny interfejs do wyszukiwania w wielu serwisach oferuje od lat też strona search.creativecommons.org. Let’s CC stawia sobie za zadnie uproszczenie i przyspieszenie wyszukiwania i pracy z jego wynikami.
Zobacz też
Przegląd linków CC #6
To już szósty przegląd linków na łamach bloga Creative Commons, staramy się dostarczać wam najciekawsze informacje ze świata wolnych licencji, prawa autorskiego i otwartej edukacji.
1. Na stronach Gazety Wyborczej wywiad Aleksandry Pezdy z Cable Greenem, wiceprezesem Creative Commons ds. edukacji. Rozmowa toczy się wokół modeli finansowania edukacji w XXI wieku i przykładów z USA i Hollandi, które postawiły na finansowanie podręczników na wolnych licencjach z pieniędzy publicznych.
2. Koalicja Otwartej Edukacji przetłumaczyła publikację, o której już pisaliśmy na stronach CC tj. Basic Guide to Open Educational Resources (Przewodnik po Otwartych Zasobach Edukacyjnych) wydany przez UNESCO i Commonwealth of Learning. Polecamy wszystkim zajmującym się zasobami edukacyjnymi, od tworzenia po wdrażanie i codzienny użytek w szkołach i poza nimi.
3. W Dzienniku Internautów Marcin Maj na bieżąco śledzi losy ACTA, kontrowersyjnego porozumienia międzynarodowego mającego regulować walkę z piractwem. W zeszłą sobotę pierwsze 8 państw podpisało porozumienia.
4. Vimeo, popularny serwis hostujący wideo uruchomił specjalny sklep, w którym twórcy filmów mogą nabywać muzykę do swoich produkcji. Muzyka na licencjach Creative Commons jest dobierana i dostarczana przez projekt Free Music Archive.
5. Flickr, największe repozytorium fotografii online na swoim blogu opublikowało najnowszą informację o liczbie zdjęć na licencjach Creative Commons… która przekracza już 200 milionów!
Zobacz też
Creative Commons w serwisie Flickr – nowe dane
Od ostatniego badania ilości zdjęć serwisie Flickr objętych licencjami Creative Commons minął rok. W tym czasie przybyło ponad 35 milionów nowych fotografii, dając łącznie ponad 135 milionów obiektów (stan z 27.12.2009 r.) dostępnych na wolnych licencjach. Flickr pozostaje tym samym największym repozytorium takich prac. Warto przyjrzeć się zmianom jako nastąpiły w ciągu roku w poziomie otwartości stosowanej przez autorów.
Na wykresie poniżej zilustrowana wzrost ilościowy zdjęć na CC na przestrzeni lat 2006-2010.
Dane o stosowaniu licencji przez użytkowników serwisu zbierane są od czterech lat. W ciągu ostatniego roku nieznacznie zwiększył się również udział zdjęć objętych bardziej liberalnymi licencjami tj. BY (Uznanie Autorstwa) oraz BY-SA (Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach). Ich udział wynosi ok 22% wszystkich prac objętych licencjami CC. Najpopularniejszymi licencjami nadal pozostają te zezwalające jedynie na wykorzystanie niekomercyjne oraz niezezwalające na tworzenie utworów zależnych. Wzrost udziału licencji liberalnych, zgodnych z wymaganiami Wolnej kultury jest jednak bardzo ważny, ponieważ są to prace które mogą być wykorzystywane w takich projektach jak Wikimedia Commons czy podobnych otwartych repozytoriach.
Poniższy wykres przedstawia udział licencji BY i BY-SA.
Dane dotyczące użycia licencji Creative Commons dostępne są w regularnie aktualizowanej bazie MySQL, a także w formie arkuszy kalkulacyjnych (Open Office). Więcej informacji na blogu Creativecommons.org.
—
Osobom poszukujących zdjęć objętych licencjami Creative Commons w serwisie Flickr możemy polecić serwis compfight.com posiadający znacznie uproszczony i lżejszy interfejs wyszukiwawczy, a opcja wyboru licencji umieszczona jest w widocznym miejscu ekranu głównego.
Zobacz też
100 milionów zdjęć oznakowanych CC na Flickrze
21 marca liczba zdjęć na serwisie fotograficznym Flickr objętych licencjami Creative Commons przekroczyła okrągłe 100 milionów. Flickr, umożliwiający dzielenie się fotografiami, a zarazem będący serwisem społecznościowym, stał się również największym na świecie repozytorium prac na wolnych licencjach.
Udostępnianie fotografii i grafik na licencjach działa w serwisie od 29 czerwca 2004 roku. Choć minął już złoty okres, czyli początek 2006 roku – kiedy miesięczny przyrost nowych, licencjonowanych w wolny sposób zdjęć sięgał nawet 12% – to pod koniec 2008 wzrost jest nadal widoczny i utrzymuje się na stałym poziomie ok 4%. Z wszystkich oznakowanych prac, 33 % podlega najbardziej restrykcyjnej licencji BY-NC-ND, a najmniej popularna jest najbardziej liberalna (BY) – co i tak daję ponad 12 milionów zdjęć, do użycia których wystarczy podanie ich autora i linku do źródła.
Dokładny raport o wykorzystywaniu licencji Creative Commons można znaleźć tutaj (oryginał w języku niemieckim na stronie Metawelle), a bieżące statystyki z wykorzystywania CC w serwisie Flickr są również dostępne na Creative Commons Wiki. Przekroczenie magicznych 100 milionów było też okazją do wydania albumu fotografii autorstwa Joi’ego Ito, dyrektora generalnego Creative Commons. Ablum „Free Souls” dostępny jest w limitowanej drukowanej edycji, a wszystkie fotografie są oczywiście na Flickrze na licencji BY.