Przegląd linków CC #158
1. Centrala Creative Commons wydała raport o stanie „commons” czyli cyfrowych otwartych zasobów na licencjach CC, w którym podsumowuje rozwój CC, ilość zasobów rozkład licencji. Szczególnie cieszyć może co raz częstszy wybór licencji wolnych. O raporcie (ang). napiszemy więcej niebawem w osobnej notce na blogu.
Otwarta edukacja
2. OER Research Hub opublikowało swój pierwszy raport badawczy „OER Evidence Report 2013-2014„, to publikacja zbierająca badania i obserwacje z ostatnich dwóch lat na temat praktyk wśród edukatorów oraz inicjatyw państwowych, które miały na celu tworzenie lub wspieranie otwartych zasobów edukacyjnych. Wśród wyników i studiów przypadków znajdziemy m.in. dane o tym na których poziomach edukacji OZE rozwijają się sprawniej i dla jakich grup osób uczących się i edukujących są najważniejsze. Raport (ang.) w formacie PDF.
3. Pracownicy wydawnictw lubią otwarte zasoby edukacyjne? Michael Feldstein twierdzi, że coraz bardzej, choć zastrzega, że to niedawna zmiana i OZE nie są jeszcze dobrze rozumiane. Twierdzi jednak, że więcej badań i obserwacji OZE będzie zmieniać ich wizerunek oraz to jak wydawcy będą do nich podchodzić i w nie inwestować.
4. Dwanaście amerykańskich stanów postanowiło wspólnie zainwestować w rozwój otwartych zasobów edukacyjnych do przedmiotów, które potrzebują wsparcia, matematyki i języka angielskiego. Szacuje się, że dzięki projektowi powstaną wysokiej jakości otwarte zasoby (na licencji CC BY), za ok 15-20 milionów dolarów. Konsorcjum wybierze 8 wykonawców dla zasobów. Projekt szybko wzbudził kontrowersje (podobne to tych jakie przechodziliśmy w Polsce wokół Cyfrowej Szkoły i otwartego Naszego Elementarza) na temat tego czy będzie siłą niszczącą czy odmieniającą na lepsze ogromny rynek wydawniczy, w USA wart 8 miliardów dolarów.
5. Czy otwarte zasoby edukacyjne mają problem ze swoją niską popularności i rozpoznwaniem? Czy można promować je i planować ich wdrażanie tak samo jak tradycyjnych podręczników? Takie pytania stawia The Chronicle of Higher Education po największej amerykańskiej konferencji o OZE.
Otwarta nauka
6. Fundacja Billa i Mellindy Gates’ów przyjeła politykę otwartości dla finansowanych przez siebie badań i publikacji. Przejście całkowicie na nową politykę zajmie 2 lata (podczas których wydawcy będą mogli aplikować o opcjonalne 12 miesięczne embargo), a w jej efekcie wszyscy wydawcy współpracujący z Fundacją będą musieli publikować na wolnej licencji CC BY, w sieci i możliwie natychmiastowo.
7. Politykę otwartości (otwarty mandat) wprowadziło w tym tygodniu również Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego UW. Publikacje w czasopismach naukowych, publikacje w recenzowanych materiałach z konferencji oraz monografie naukowe lub rozdziały w monografiach naukowych. W wersji podstawowej należy udostępnić pracę w Repozytorium CeON, na licencji CC-BY lub CC-BY-SA, jeżeli jest to niemożliwe ze względu na politykę wydawcy to można uzyskać 6 lub 12 miesięczne embargo dla wersji najbliższej ostatecznej publikacji.
Otwarte oprogramowanie
Zobacz też
Przegląd linków CC #157
Otwarta edukacja
1. Paul Stacey zastanawia się na ile otwarte zasoby edukacyjne i otwarta edukacja może być narzędziem dyplomatycznym w trudnych czasach (i regionach) takich jak Bliski Wschód, gdzie USA realizują projekt Open Book project, w ramach którego powstają otwarte zasoby edukacyjne i podręczniki w językach krajów arabskich oraz wspierane są otwarte kursy tworzone przez naukowców z tych krajów.
2. Niemiecki oddział UNESCO we współpracy z niemiecką Wikipedią wydały świetny przewodnik po otwartych zasobach i korzystaniu z treści na licencjach Creative Commons (w jęz. angielskim). Przewodnik napisany przez jest dr. Tilla Kreutzer’a i jest odpowiednikiem wydawanego przez KOED Przewodnika po otwartych zasobach edukacyjnych, choć znajdziecie w nim więcej zaawansowanych informacji o prawie i licencjach.
3. EdSurge doradza nauczycielom w prostych siedmiu krokach jak tworzyć otwarte zasoby edukacyjne. Kwestie prawne to tylko mała część drogi do sukcesu dla otwartych (i cyfrowych) zasobów, a najważniejsze to dobrze poznać potrzeby i możliwości odbiorców.
4. Nie wpadliśmy wcześniej na tę publikację opisująca studia przypadków wykorzystywania otwartych zasobów edukacyjnych w e-learniningu dlatego polecamy Wam ją teraz.
5. Open Education Consortium ujawnia co raz więcej informacji o kolejnym międzynarodowym tygodniu otwartej edukacji, który odbędzie się w dniach 9-15 marca 2015.
6. W USA powstał raport na temat otwartych zasobów edukacyjnych, tym razem w edukacji K12 (czyli pierwszych 12 klas edukacji). Raport analizuje rolę otwartych zasobów edukacyjnych we wprowadzaniu tzw. Common Core Standard czyli odpowiednika podstawy programowej, która dotąd bardzo różniła się między różnymi stanami.
Otwarta nauka
7. Jak drogie dla kraju może być nie rozwijanie strategii otwartego dostępu do publicznie finansowanych publikacji świetnie pokazuje przykład Francji, gdzie co raz mniej środków dla uniwersytetów wcale nie oznacza płacenia mniej wydawcom za dostęp do prac naukowych. O porozumieniu między rządem a wydawnictwami pisze blog naukowy Open Knowledge Foundation.
8. W dyskusji o tym, jak wydawcy naukowi doszukują się w badaniach na temat open access argumentów wspierających wybierane przez nich modele biznesowe, warto przeczytać również opinię wice-dyrektora firmy badawczej Thomson, która prowadziła badania dla wyd. Nature.
Otwarte zasoby
9. Prawnik i bloger Wojtek Wawrzak radzi jak korzystać z licencji Creative Commons.
Zobacz też
Przegląd linków CC #149
Otwarta edukacja
1. Grywalizacja. Zrób to sam! To najnowsza, otwarta (na licencji CC BY-SA) książka powstała dzięki Fundacji Orange i Laboratorium EE. Tytuł wszystko tłumaczy, a poza książką dostępne są również arkusze ułatwiające zaprojektowanie własnych elementów grywalizacyjnych do różnych projektów. Książkę można pobrać lub zamówić w drukowej wersji (edycja limitowana).
2. Można już zgłaszać propozycję wystąpień na kolejną edycję Open Education Global Conference 2015, która kontynuuje konferencje organizowane przez Opencourseware Consortium (przeobrażone w ubiegłym roku w Open Education Consortium). Edycja 2015 odbędzie się na uniwersytecie Athabasca w Kanadzie, w dniach 22-24 kwietnia. Termin zgłoszeń to 30 listopada 2014.
3. Projekt LangOER zaprasza na webinarium w języku angielskim o otwartych zasobach edukacyjnych w mniej popularnych językach (mniej popularnych niż angielski). Seminarium odbędzie się w piątek 19 wrzesnia, godz 14.00. Wszystkie szczegóły i rejestracja tutaj.
4. Koalicja Otwartej Edukacji uruchamia cykl audycji na temat otwartości. Prowadzone są przez Fundację Otwórz się a same audycje dostępne są pod adresem koed.podkasty.info/.
Otwarta nauka
5. Richard Poynder na swoim blogu (jednym z najważniejszych blogów o OA) w ostatnim czasie drąży temat potencjalnie rysującego się rozłamu między zwolennikami mocnych modeli Open Access i tymi dla których wystarczające są modele słabe, nie gwarantujące szerokiej prawnej swobody wykorzystania udostępnionych materiałów. Mocne modele Open Access tzw. open access libre i wykorzystanie wolnych licencji Creative Commons CC-BY (lub jej równorzędnej) są jednoznacznie rekomendowane przez BOAI10. Glyn Moody na łamach Computerworld przypomina, że podobny spór toczony jest w środowisku oprogramowania od dawna. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #148
Otwarta edukacja
1. W kolejnej odsłonie dyskusji między Davidem Willey’em a Brainem Jacobsem, w odpowiedzi tego drugiego możemy przeczytać o zaletach komercyjnych rozwiązań bazujących na bazie otwartych zasobów edukacyjnych, które podobnie jak komercyjne rozwiązania na bazie otwartego oprogramowania nie tylko zwiększają jego znaczenie, ale również powszechność, a co za tym idzie osiągnięcie masy krytycznej potrzebnej do tego by co raz większa grupa ludzi tworzyła i modyfikowała otwarte zasoby, a nie jedynie z nich korzystała.
2. 4,37 zł. Tyle kosztuje kosz wyprodukowania fizycznej kopii Naszego Elementarza. To ważna informacja, jak zwracała na to uwagę Koalicja Otwartej Edukacji, otwarte podręczniki tworzone w wersji elektronicznej muszą posiadać tani i prosty model produkcji drukowanej, aby nie pogłębiać różnić między uczniami i obniżać koszty nauczania. Na razie, jak opisuje to Gazeta Wyborcza, szkoły miewają jeszcze problemy z odpowiednim wdrożeniem podręcznika, który jest pierwszym darmowym i dostarczanym przez MEN.
3. Open Education Consortium stworzyło bazę kontaktową do ekspertów zajmujących się otwartością w różnych dziedzinach od otwartych zasobów przez otwarty dostęp do nauki po MOOC-i.
Otwarta nauka
4. Open Access nie jest nikomu potrzebne ponieważ naukowcy i tak już mają dostęp do swoich publikacji? Nic bardziej mylnego, Open Science rozprawia się z kilkoma podstawowymi argumentami umniejszającymi znaczenie otwartego dostępu do wyników badań.
5. W Wielkiej Brytanii przy współpracy Wellcome Trust oraz koalicji organizacji zajmujących się badaniami i walką z chorobami nowotworowymi powstał The Charity Open Access Fund (COAF). Zadaniem funduszu będzie wspieranie otwierania dostępu do badań, które te organizacje finansują lub współpracują przy nich.
6. Jisc Collections raz brytyjski projekt OAPEN zajmujący się otwieraniem monografii naukowych ogłosiły pilot nowego programu, w ramach którego stworzą dla brytyjskich uniwersytetów scentralizowany serwis do publikacji monografii w otwartym dostępie.
7. Puneet Kishor, koordynator ds. otwartej nauki Creative Commons przygotował poradnik na temat dzielenia się wynikami naukowymi na wolnych licencji.
Otwarte zasoby
8. Photogrammar to baza (z bazą i wieloma wygodnymi opcjami przeszukiwania) 170 000 zdjęć z lat 1935-1945 pochodzących z amerykańskiej agendy rządowej Farm Security Administration and Office of War Information (FSA-OWI). W ramach kolekcji, która należy do domeny publicznej znajdziemy m.in, słynne fotografie Walkera Evansa s okresu wielkiego kryzysu. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #145
Otwarta edukacja
1. Boundless staje się powoli synonimem komercyjnego sukcesu otwartych zasobów edukacyjnych, niewątpliwie zajęli się rynkiem o wyjątkowo wysokich cenach, który o lat szukał alternatyw dla drogich podręczników. Boundless potrafi jednak również świetnie tłumaczyć jak i dlaczego działają oraz na czym polega problem, który jako firma starają się rozwiązać zarabiając równocześnie.
2. Wikipedia i edukacja, czyli relacja z tegorocznej Wikimanii i wydarzenia satelickiego poświęconego otwartej edukacji na blogu Open Knowledge Foundation. Jedną z ważnych nowości jest powstanie Open Coaltion, która ma zająć się wspieraniem organizacji zajmujących się szeroko pojętą otwartością zasobów w różnych dziedzinach, jednym jej pierwszych działań jest stworzenie poradnika dobrych praktyk dla organizacji i grup organizujących otwarte, społecznościowe projekty.
3. Cześć z Was (zapewne ta bardziej bibliotekarska) zainteresowana metadanymi pewnie z ciekawością przeczyta studium wdrożenia standardu LRMI (Learning Resource Metadata Initiative) w kolejnym serwisie. Tym razem Lorna Campbell pisze o MERLOT, repozytorium metadanych zawierającym rekordy 46.000 otwartych zasobów edukacyjnych.
Otwarta nauka
4. Niedawno zakończona Wikimania, doroczna konferencja wikipedystów z całego świata była okazją do dyskusji na temat każdej dziedziny, w której otwarty model współpracy oraz otwarte zasoby wiedzy mają znaczenie. Jednym z tych obszarów jest nauka. a w szczególności to jak może ona skorzystać w poszerzaniu dostępu do wyników badań oraz przyśpieszania ich wykorzystania. Cameron Neylon na łamach blogu London School of Economics rozważa jak nauka cierpi na używaniu do publikowania przestarzałych i nieekonomicznych form dystrybucji czyli tradycyjnych wydawnictw i czasopism.
5. Ciąg dalszy historii z nowymi pseudo-otwartymi licencjami dla artykułów naukowych. Tym razem głos zabrał Glynn Moody, który przypomina historię podobnych przypadków w historii prób zawłaszczania i rozpraszania osiągnięć wolnej kultury.
6. A gdyby ktoś miał wątpliwości, to PLOS Blog oferuje krótkie podsumowanie tego jak dużo już jest artykułów naukowych opublikowanych na licencjach Creative Commons (co najmniej 1,2 miliona, z czego 720 000 na CC BY). Wniosek jest prosty, CC jest już bardzo silnym standardem prawnym dla otwartego dostępu.
7. Na marginesie otwartego dostępu. Jak i dlaczego badacze używają mediów społecznościowych? Nawet trochę zabawne.
Otwarte zasoby
8. Fotopedia, serwis fotograficzny skupiający się na fotografiach turystycznych, który oferował możliwość publikowania na licencjach CC zamyka się. Amerykańskie Creative Commons zabrało się za zarchiwizowanie zasobów na otwartych licencjach.
9. Clio to nowy serwis oferujący możliwość przeglądania informacji historycznych np. o zabytkach i wydarzeniach w sposób geograficzny czyli przy pomocy mapy. Choć projekt ma być społecznościowy, na razie działa na bardzo restrykcyjnej licencji CC BY NC ND. W pełni wolne i zgodne np. z licencją Wikipedii są za to nasze rodzime Otwarte Zabytki.
10. Folger Shakespeare Library posiada w swojej cyfrowej kolekcji ponad 80 000 obrazów i grafik związanych z Williamem Szekspirem i jego twórczością, właśnie „uwolniła” do domeny publicznej (choć na licencji CC BY-SA). Kolekcja składa się z ilustracji do dramatów i książek o dziełach Szekspira, rysunków ze sztuk teatralnych, zdjęć strojów i rekwizytów teatralnych, a także skanów innych książek i starodruków zebranych w kolekcji tej prywatnej biblioteki.
Otwarte oprogramowanie
11. OpenSource.com o przyczynach małej skali wykorzystywania wolnego i otwartego oprogramowania przez administrację publiczną oraz o tym jakie mogą być z takiego wykorzystania dla niej korzyści.
12. Jakby w odpowiedzi na powyższy wpis, GitHub, platforma otwartej publikacji kodu podsumowuje ile kont na niej posiada administracja publiczna i jak używa serwisu.
Prawo
13. Głośna reforma prawa autorskiego w Hiszpanii oznacza poważne zagrożenie również dla wolnej kultury, otwartych zasobów i edukacji. Renata Avila z CC Hiszpania pisze o ograniczeniach jakie nowe prawo wprowadza do dzielenia się zasobami w sieci oraz o tym jak pogarsza ono sytuację uniwersytetów, które muszą płacić organizacjom zbiorowego zarządzania za użytek edukacyjny.
Ilustracja: Souvenirs du theatre anglais a Paris, kolekcja Folger Shakespeare Library, lic. CC BY-SA 4.0.
Zobacz też
Przegląd linków CC #144
Otwarta edukacja
1. Campus Technology opracowało bardzo prosty, praktyczny (i ładny) przewodnik po otwartych zasobach edukacyjnych. Przewodnik zaczyna się od naszego ulubionego tematu, o którym niebawem usłyszycie więcej czyli od rozwiewania wątpliwości i mitów na temat otwartych zasobów.
2. Najbardziej znane otwarte zasoby edukacyjne powstają w języku angielskim, co z pozostałymi językami? LangOER przeprowadził badania występowania otwartych zasobów w 23 językach w tym polskim.
3. OpenStax, wydawnictwo publikujące otwarte podręczniki akademickie zaczyna adaptować je do poziomu szkoły wyższej. E-podręczniki będą dostępna razem z narzędziami do analizy postępu i modeli uczenia oraz systemem rekomendacji.
4. Konstruktywnie o ograniczeniach otwartych zasobów edukacyjnych i o pomysłach na usprawnianie modelu ich praktycznej oceny przez nauczycieli i edukatorów, którzy chcą korzystać z nich na co dzień, ale obawiają się o ich jakość.
5. 2 września na uniwersytecie Stanforda rusza kurs online OpenKnowledge o tym jak otwarte oprogramowanie, otwarte zasoby i dane kształtują przyszłość edukacji, a w szczególności jak budują one ideę otwartej wiedzy czyli niwelowania globalnych nierówności w dostępie do wiedzy i edukacji (nie tylko prawnych).
6. Niemiecka Wikimedia ogłosiła już program drugiej konferencji OER Konferenz, choć tematycznie skupiać się będzie na otwartości zasobów edukacyjnych w Niemczech, to w programie sporo o innych krajach. Polskę będą reprezentować Alek Tarkowski (CC Polska) i Michał „rysiek” Woźniak (Fundacja Wolnego i Otwartego Oprogramowania).
7. Rob Farrow na łamach blogu London School Of Economics pisze o mapie oddziaływania otwartych zasobów edukacyjnych na świecie. Jeśli nie odwiedziliście jeszcze strony tego świetnego projektu lub nie wiecie jak i dlaczego powstaje przeczytajcie koniecznie.
Otwarta nauka
8. Pisaliśmy już o serii pseudo-otwartych licencji dla publikacji naukowych zaproponowanych przez International Association of Scientific, Technical & Medical Publishers. Kilka dni temu 58 organizacji naukowych i prawnych w tym Creative Commons wystosowało list do STM aby wycofało swoje licencje, które będą utrudniać budowanie wspólnego standardu dla otwartej nauki. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #143
Otwarta edukacja
1. David Willey rozwija zaproponowaną przez siebie definicję otwartości i porządkuje problemy otwartej edukacji takie jak niekompatybilność projektów z racji na różnice w licencjach jak i w złych standardach technicznych.
2. Clint Lalonde pisze o i zachęca do tworzenia osobistych historiach opowiadanych przez nauczycieli i edukatorów na temat wykorzystywania i tworzenia przez nich otwartych zasobów edukacyjnych. Zbiór takich historii prowadzi.
3. Czy rynek zasobów edukacyjnych, na którym co raz większą rolę pełnią otwarte zasoby edukacyjne można nazwać niesfornym? Na łamach edsurge trochę konstruktywnej krytyki zarówno OZE jak i płatnych, zamkniętych zasobów i tego realizują swoje zdania i jakie nowe problemy generują.
4. Otwarte zasoby miały być rewolucją w edukacji, ale jej skalę powstrzymują rozwiązania pośrednie, ewolucyjne, takie jak MOOC (Massive Open Online Course). Takie wnioski ze swoich badań opinii o OZE i MOOC wysnuwa Ishan Abeywardena.
5. Wydawca otwartych podręczników akademickich OpenStax przeprowadził razem z OER Research Hub badania swoich użytkowników i tego jak i do czego używają otwartych zasobów edukacyjnych. Najważniejsze wyniki w infografice.
Otwarta kultura
6. Rijksmuseum od czasu, kiedy postanowiło udostępnić w domenie publicznej ogromną kolekcję swoich cyfrowych zasbów i uczyniło z tego element swojej cyfrowej startegii stało sie jednym z najlepszych przykładów dla innyhc instytcuji. Europeana postanowiła dokładnie opisać ten przypadek (skrót możecie przeczytać na blogu Creative Commons). (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #142
Otwarta edukacja i kultura
1. Dlaczego powinniśmy być otwarci? O argumentach za otwartością edukacji i danych oraz wystąpieniu komisarz ds. agendy cyfrowej Neelie Kroes podczas Open Knowlegde Fesitwal pisze The Learning Portal. Więcej informacji o otwartej edukacji podczas OKF znajdziecie na Open Education Europa.
2. Paul Stacey świetnie rozkłada problem ekonomii otwartości, a w szczególności otwartych zasobów edukacyjnych, która nie może być rozpatrywana jedynie z perspektywy tego czy jest w stanie wygenerować nowy zysk, ale też jakie przynosi oszczędności i jakie zyski może generować niebezpośrednio.
3. Od kilku dni instytucje kultury, muzea i galerie mogą łatwiej masowo umieszczać swoje zasoby w Wikimedia Commons dzięki nowemu zestawowi narzędzi szerzej opisanemu tutaj.
4. Mimo krytyki z racji na pranie „otwartości” i ryzyka związane z ilością danych zbieranych przez największe, komercyjne platformy, rynek MOOC-ów (Massive Open Online Course) nadal rośnie.
5. Irlandzkie organizacje Higher Education Academy (HEA) oraz National Union of Students (NUS)/NUS Services opracowały raport z badań poglądów studentów na temat aktualnych metod uczenia się i wykorzystywania w praktyce edukacyjnej otwartych zasobów edukacyjnych. Zdecydowana większość ma pozytywną opinię o OZE, a ponad połowa z nich przewiduje, że w niedalekiej przyszłości OZE będą pełnić kluczową rolę w ich procesie nauczania.
6. Kwestie jakości w repozytoriach otwartych zasobów edukacyjnych: przegląd literatury, to tytuł artykułu Javiera Atenas’a i Leo Havemann’a. Badacze piszą o 10 podstawowych czynnikach, które wpływają nie tylko na zbieranie zasobów przez repozytoria, ale skuteczne animowanie przez nie rozbudowywania i wykorzystywania zasobów. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #141
Otwarta edukacja i kultura
1. E-podręcznikom (nie tylko otwartym) poświęcone były dwie ostatnie audycje Człowiek 2.0 w radiu TokFM (do odsłuchania w archiwum).
2. Projekt OER Policy opublikował raport na temat wyłączeń i wyjątków edukacyjnych w prawie autorskim w Europie. Raport aut. Teresy Nobre, prawniczki Creative Commons Portugalia opisuje zróżnicowane problemy i brak kompatybilności między 49 krajami UE w zakresie tego jak prawo autorskie reguluje i ogranicza pracę nauczycieli i autorów edukacyjnych.
3. Kontynuując wątek z ostatnich tygodni na temat polityk i modeli wdrażania otwartych zasobów edukacyjnych na skalę masową warto zajrzeć na blog Open Content. David Wiley pisze o konieczności otwierania również infrastruktury, z której korzysta się do hostowania, dostarczania i prezentowania otwartych zasobów.
4. Kalifornijski start-up OpenEd.io zebrał 2 mln. dolarów od inwestorów na rozwój katalogu i serwisu rekomendującego otwarte zasoby edukacyjne. https://www.edsurge.com/n/2014-07-15-opened-raises-2m-to-make-smart-recommendations-for-free-educational-resources
5. Fundacja Hewlettów, od lat wspierająca ruch i projekty otwartych zasobów edukacyjnych na całym świecie ogłosiła swój kolejny krok w tym kierunku, jest to wymóg dla wszystkich grantobiorców programu edukacyjnego używania licencji Creative Commons 4.0.
6. The Open Education Challenge, konkurs dla edukacyjnych start-upów zorganizowany przez Komisję Europejską wyłonił dziewięć zwycięskich projektów, z których każdy otrzyma 20 000 euro oraz wsparcie w fazie początkowej.
7. W artykule naukowym OER adoption: a continuum for practice, Adrian Stagg z Uniwersytetu w Queensland (Australia) przedstawia ważną koncepcję stałego rozwoju i praktycznego wdrażania otwartych zasobów edukacyjnych przez praktyków jako odmiennego procesu od powszechnie dyskutowanej aktualnie adopcji (bardziej pasywnego wdrażania OZE).
Otwarta nauka
9. Jeśli chcecie dowiedzieć się więcej o tym czym jest i jak jest rozumiana otwarta nauka to polecamy wpis i dane z badań Benedikta Fecher’a i Saschy Friesike na blogu London School of Economics. Autorzy analizując literaturę na temat otwartej nauki wyróżniają m.in. jej elementy edukacyjne, efektywności naukowej i polityczne.
10. Projekt Open Access Button, który chce mapować zamknięte artykuły naukowe i ich alternatywne miejsca, gdzie są dostępne w otwartym modelu ogłosił współpracę z Cottage Labs, które mają duże doświadczenie w informatycznym wsparciu ot wartościowych projektów + OA Button na swoim blogu również prowadzi przegląd linków!
11. GitHub jako narzędzie dla naukowców? Nie tylko tych programujących ale również piszących zespołowo artykuły, więcej na blogu Zenf.
12. Double – blind peer review (obustronnie anonimowa recenzja), a proces eliminowania nierówności społecznych w naukach ścisłych na łamach Nature.
Otwarte zasoby
13. Ek Mukta to zestaw otwartych fontów indyjskiego pisma devanagari, które do tej pory nie posiadało niekomercyjnych, dostosowanych do użytkowania w sieci czcionek.
14. Mazawi to mały serwis oferujący świetne, wysokiej rozdzielczości nagrania wideo, profesjonalnie wyprodukowane i do dowolnego wykorzystania (na licencji CC BY).
Prawo
Inne ważne wiadomości
16. Jeśli chodzi o elektroniczne książki wydawane przez niezależnie od dużych firm i wydawnictw to te bez zabezpieczeń technicznych (DRM – Digital Rights Management) sprzedają się dwukrotnie lepiej niż tez DRM-ami.
Zobacz też
Przegląd linków CC #140
140 linki publikujemy w wersji za dwa tygodnie, z rozbudowanym działem naukowym współprowadzonym z serwisem Uwolnij Naukę.
Otwarta edukacja i kultura
1. Kilka dni temu odbył się doroczny zjazd Koalicji Otwartej Edukacji, poświęcony dalszym planom oraz dyskusji nad stanem otwartej edukacji i nauki w Polsce. Grzegorz Stunża na łamach Edukatora Medialnego rozwija wątki z tych dyskusji, zwłaszcza na temat rządowego darmowego podręcznika i tego czy może on przyczynić się do głębszych zmian w systemie edukacji. Polecamy lekturę.
2. Jan L. Neumann, koordynator projektów pracujący m.in dla UNESCO na swoim blogu rozpisał dość szczegółowe czym są polityki otwartości i jakie ich modele można wyróżnić. Ważną rolę wg. Neumanna w skutecznych implementacjach pełni uwzględnianie warunków i zmian kulturowych, w które polityka ingeruje i które ma zmieniać.
3. Dobrym uzupełnieniem tekstów Neumanna i Stunży może być post na Ed Techie (Martin Weller) o modelu budowania zaangażowania w otwarte zasoby edukacyjne. Weller wyróżnia poziomy użytkowników otwartych zasobów w edukacji i to jakie są ich możliwości zaangażowania i wspierania otwartości (przez aktywne wykorzystywanie i przetwarzanie zasobów).
4. Creative Commons opublikowało swój doroczny raport o działalności i stanie ruchu otwartości na świecie pt. The Future is Open.
5. Mimi Ito na łamach Boing Boing pisze krytycznie o aktualnej edukacji w sieci jako pogłębiającej podziały społeczne, mimo pozornej otwartości na osoby uczestniczące. Alternatywą, którą Mimi Itowraz ze współpracownikami oferuje to kursy letnie online konstruowane z myślą o uczniach, którzy nie wzięliby udziału np. w popularnych MOOC’ach. Projekt integruje nauczanie z animacją i wsparciem udzielanym przez lokalne biblioteki.
6. Chińska firma IT Huawei oraz jeden z większych i starszych portali otwartych zasobów edukacyjnych Curriki ogłosiły współpracę nad stworzeniem OZE z zakresu funkcji matematycznych, rachunku różniczkowego i innych.
7. Jeśli czasem szukacie bardzo konkretnych argumentów za wykorzystywaniem licencji Creative Commons w Waszej pracy i tak się składa, że jesteście archeologami/żkami to proszę, post właśnie dla Was na blogu Middle Savagery.
8. Departament Edukacji USA przeprowadzi badania efektywności nauczania w modelu odwróconej lekcji z wykorzystaniem Khan Academy.
9. Jaką rolę maję i będą mieć otwarte zasoby edukacyjne w środowisku edukacyjnym kształtowanym przez popularyzację tzw. MOOC (Massive Open Online Courses)? Czy MOOC-i będą wypierać OZE czy raczej uda się je skutecznie integrować? O tych problemach pisze OER Research Hub.
Otwarta nauka
10. Mark Hahnel pisze w „Educause Review” o znaczeniu otwartego udostępniania danych badawczych. Hahnel nawiązuje do idei „open data” wdrażanej przez różne państwa w stosunku do danych publicznych. I dowodzi, że coraz częściej dane są wymieniane wraz z artykułami naukowymi jako wyniki badań, które powinny podlegać otwartemu udostępnieniu. Pilotaż otwartego dostępu do danych badawczych został uruchomiony w ramach unijnego programu Horyzont 2020.
11. Do idei otwartych danych nawiązuje też tekst Susanny-Assunty Sansone na blogu „Impact of Research Hub”. Sansone opisuje nowe rodzaje publikacji naukowej – data paper i data descriptor, służący publikowaniu danych w sposób przejrzysty i podlegający peer review.
12. Koalicja bibliotek naukowych SPARC przyznała swoją doroczną Innovator Award. Otrzymała ją organizacja Electronic Information for Libraries (EIFL), działający na rzecz „wiedzy bez barier”. Gratulujemy EIFL, która także w Polsce wspiera działania na rzecz otwartego dostępu.
13. I wreszcie. Inicjatywa Otwieracz opublikowała wyniki badania „Nowe technologie i prawo autorskie w ISNS UW”. W badaniu zapytano studentów, doktorantów i wykładowców ISNS, co sądzą o wolnym dostępie do nauki – czy sami z niego korzystają i czy się do niego przyczyniają udostępniając swoje prace naukowe. Ekipę Inicjatywy zachęcamy do udostępnienia również surowych danych!
14. The International Association of Scientific, Technical & Medical Publishers (STM) opublikowało własny zestaw licencji dla otwartego dostępu (open access). Dlaczego to bardzo zły pomysł, niekompatybilny z Open Definition oraz dodatkowo potęgujący rozproszenie licencji i więcej trudności dla użytkowników pisze Andrés Guadamuz.
Otwarte zasoby
15. Cooper Hewitt, muzeum wzornictwa Smithsonian Institute w Nowym Jorku podczas odświeżania swojej identyfikacji wizualnej m.in. logo postanowiło nowo-zaprojektowaną przez Cherstera Jenkinsa czcionkę udostępnić na otwartej licencji oraz jako otwarte pliki wektorowe UFO (Universal Font Object). Więcej o tym dlaczego tak zrobili w magazynie Quartz.
16. Nie tylko na wolnej licencji (CC BY-SA 4.0), ale również w duchu open source (tekst dostępny jest na platformie github) został opublikowany The Digital First Aid Kit (Zestaw Pierwszej Pomocy Cyfrowej), poradnik który ma pomagać aktywistom, dziennikarzom i obrońcom praw człowieka w radzeniu sobie ze współczesnymi zagrożeniami takimi jak przejęcie kont lub urządzeń z ważnymi danymi.
Prawo
18. Nadal silnie utajniane negocjacje TPP (Trans-Pacific Partnership) nie przynoszą dobrych wiadomości na temat prawa autorskiego. W ramach przecieków z negocjacji oraz wielu działań podejmowanych przez organizacje takiej jak EFF, które starają się przekazać negocjatorom informację o ryzykach jakie TPP niesie ze sobą, wiemy m.in. o propozycjach przedłużenia ochrony utworów oraz przeniesienia na dostawców internetowych uprawnień policyjnych w kwestii ścigania naruszeń IP.
19. Dziś (12 lipca) w Wielkiej Brytanii (ale oczywiście można przyłączyć się internetowo na całym świecie) do akcji #noTTIP (The Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) negocjowanego właśnie między USA a Unią Europejską. TTIP, uzupełnienie porozumienia TPP oskarżane jest o próbę ograniczania praw konsumenckich i zaostrzania prawa autorskiego.