Przegląd linków CC #160
Otwarta edukacja
1. Projekt OER Policy opublikował wyniki małego badania przeprowadzonego podczas warsztatów i ankiet wśród społeczności edukatorów i animatorów otwartych zasobów edukacyjnych na temat najczęstszych mitów o OZE z jakimi się spotykają. Przegląd mitów oraz argumentów wyjaśniających dlaczego mity te nie są prawdą lub są wynikają z niezrozumienia możecie przeczytać na stronie lub w publikacji w PDF-ie.
3. W tym artykule przeczytacie o tym jak państwa europejskie tworzą i promują polityki zachęcające do tworzenia otwartych zasobów edukacyjnych i rozwoju masowych otwartych kursów online (MOOC), jak można się domyśleć, mimo wielu problemów w relacjach między tymi dwoma zjawiskami, na poziomie polityk państwowych są ona bardzo często połączone.
4. Na blogu Centrum Cyfrowego możecie przeczytać dłuższą analizę problemu z serwisem Flickr, który niedawno postanowił uruchomić sprzedaż pocztówek ze zdjęciami od użytkowników, czym poruszył część autorów i autorek publikujących na CC, którzy zostali wykluczeniu z podziału zysków.
Otwarta kultura
5. Kolejna duże muzeum podejmuje się współpracy z Wikipedią nad udostępnianiem cyfrowego wizerunku swoich zasobów oraz promocji artystów. O projektach nowozelandzkiego The Dowse Art Museum możecie przeczytać na blogu Open GLAM.
Otwarta nauka
6. Wydawnictwo De Gruyter opublikowało pierwszy film z serii „De Gruyter Open Access Academy”.
7. Do dyskusji o zaletach otwartego dostępu co raz częściej przebijają się co raz bardziej praktyczne i proste argumenty o tym, o tym że dostęp tylko dostępna nauka może wpływać na świat dookoła przez angażowanie odbiorców spoza elitarnego światka naukowego (dziennikarzy, edukatorów etc.). Więcej w poście Cecy Marden na blogu London School of Economics.
Prawo
8. Międzynarodowa grupa organizacji pozarządowych (w tym Creative Commons) oraz akademików domaga się ujawnienia treści negocjowanego głównie w tajny sposób (którego treść znana jest z przecieków) porozumienia Trans-Pacific Partnership (TPP). Porozumienie, wg. ujawnionych dokumentów może zagrozić wolnemu dostępowi do treści kultury i nauki.
9. Na mocy nowego, właśnie negocjowanego, zapisu w traktacie WIPO, nadawcy telewizyjni mieliby prawo obejmowania ochroną treści dostępnych w domenie publicznej lub na licencjach CC tylko i wyłącznie dzięki ich emisji. Naprawdę mamy nadzieję, że to tylko nieporozumienie…
Zobacz też
Znak Domeny Publicznej 1.0 dostępny w wersji polskiej!
Z radością informujemy, że narzędzie Znak Domeny Publicznej 1.0 (Public Domain Mark 1.0) jest już dostępne w wersji polskiej.
Znak Domeny Publicznej 1. 0 to proste oświadczenie, które informuje o braku ograniczeń prawa autorskiego w stosunku do oznaczonego utworu. Oznaczenie różni się od pozostałych narzędzi Creative Commons – nie jest licencją a oznaczyć utwór może każdy (nie tylko twórca) kto ma wiedzę na temat jego statusu prawnego. Znak dostarczy innym użytkownikom nie tylko informacji na temat swobód i ewentualnych ograniczeń prawnych względem utworu, ale także pozwoli łatwo go wyszukać wśród innych otwartych zasobów edukacyjnych.
Znak to szczególnie przydatne narzędzie dla instytucji kultury – muzeów, archiwów, galerii i bibliotek, które udostępniają online cyfrowe zbiory dziedzictwa kultury będące w domenie publicznej.
Jak używać Znaku Domeny Publicznej?
Znaku możesz używać po prostu kopiując i umieszczając go obok tytułu i nazwy autora utworu, który identyfikujesz jako będący w domenie publicznej. Aby ułatwić posłużenie się Znakiem Domeny Publicznej udostępniamy specjalne narzędzie, które znajdziecie pod poniższym linkiem: http://creativecommons.org/choose/mark/details?lang=pl. Wystarczy podać autora dzieła i jego nazwę, a także dane osoby identyfikującej, a serwis wygeneruje kod HTML, który należy umieścić razem z dziełem na stronie internetowej (nie musisz wypełnić wszystkich pół). Informacje zawarte w kodzie są w formacie czytelnym dla oprogramowania, co pozwoli wyszukiwarkom indeksować dodatkowe informacje na temat utworu a znaleźć go online i dowiedzieć się, gdzie mogą szukać dodatkowych informacji na jego temat.
Pamiętaj, że oznaczenie utworu Znakiem Domeny Publicznej nie jest procesem jego rejestracji. Creative Commons nie rejestruje, nie zapisuje ani nie przechowuje żadnych informacji, które podajesz uzupełniając pola w tym narzędziu.
Jak rozpoznać utwór w domenie publicznej?
Terminu domena publiczna używa się dla określenia zasobów, które:
-
nigdy nie były przedmiotem prawa autorskiego ze względu na czas, w którym powstały
-
prawa autorskie majątkowe do utworu wygasły, gdyż minęło już 70 lat od śmierci ich autora, ostatniego ze współautorów, daty rozpowszechnienia lub daty ustalenia utworu
-
nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego na podstawie art. 4 ustawy o prawie autorskim (np. dokumenty i materiały urzędowe)
-
nie są wytworem ludzkiej pracy np. eksponaty geologiczne
W praktyce określenie jednak, czy utwór jest już w domenie publicznej często jest skomplikowanym procesem. Dla ułatwienia tego zadania warto skorzystać z zestawów tzw. kalkulatorów domeny publicznej, które można znaleźć na stronie: outofcopyright.eu.
Kiedy używać Znaku Domeny Publicznej?
Stosowanie Znaku Domeny Publicznej jest rekomendowane w przypadkach, gdy utwór jest wolny od praw autorskich na całym świecie, jak w przypadku bardzo starych dzieł. Natomiast nie jest zalecane stosowanie Znaku, gdy utwór jest w domenie publicznej jedynie w niektórych krajach (porządkach prawnych). Taka sytuacja może mieć miejsce z kilku powodów – zmian w przepisach prawnych, niedopełnienia formalności rejestracji w niektórych krajach lub znacznie dłuższego trwania okresu ochrony prawa autorskiego w porównaniu z pozostałymi krajami.
Więcej informacji na temat Znaku Domeny Publicznej języku angielskim znajdziesz tutaj: https://wiki.creativecommons.org/PDM_FAQ
Tu znajdziesz przykład zastosowania Znaku Domeny Publicznej dla otwartych zasobów cyfrowych: http://pro.europeana.eu/public-domain-content
Życzymy udanego korzystania!
Zobacz też
Przegląd linków CC #37
1. Wiceminister Administracji i Cyfryzacji Igor Ostrowski w wywiadzie dla Gazety Prawnej opisuje jak powinny działać w Polsce publiczne zasoby wiedzy i jak powinny być dostępne.
2. Gazeta Prawna pisze również o ostatniej kontrowersji z prawem autorskim, które miałoby zabraniać kawiarniom za darmo udostępniać u siebie do czytania książki. Sytuacje trafnie komentuje Nowy Obywatel.
3. W ostatnich miesiącach dużo słyszy się o tzw. MOOC (Massive Open Online Course – w luźnym tłumaczeniu: duże otwarte kursy w sieci), które uruchamiają kolejne uczelnie ogłaszając je przyszłością wyższej edukacji. Jeśli jeszcze nie do końca wiecie na czym to polega ta animacja może w tym pomóc.
(więcej…)
Zobacz też
Szkic licencji 4.0 otwarty do dyskusji
Przygotowany został pierwszy projekt (o symbolu v4.0d1) wersji 4.0 licencji Creative Commons, nad którym prace wystartowały podczas Międzynarodowego Zjazdu CC w Warszawie we wrześniu 2011 roku. Wersja 4.0 ma na celu wprowadzenia maksymalnej standaryzacji i interoperacyjności, zwłaszcza w państwach, w których CC dotąd nie działało.
Najważniejszymi wątkami w dyskusji o nowej wersji licencji są prawa dot. baz danych, praw osobistych i możliwości zrzekania się ich. Ważną kwestią na którą dyskusja jest również otwarta jest kwestia definicji niekomercyjnego wykorzystania.
Dyskusja nad wersją 4.0 obywa się na specjalnej stronie wiki gdzie znajduje się również szczegółowe porównanie licencji 3.0 z nowymi propozycjami. Główna dyskusja obywa się zaś na liście dyskusyjnej.
Zobacz też
Jakie prawo autorskie po ACTA? Debata w Zachęcie
Partnerzy Creative Commons Polska: Centrum Cyfrowe i ICM UW oraz Fundacja Nowoczesna Polska i Zachęta Narodowa Galeria Sztuki zapraszają na debatę Prawo autorskie po ACTA? Tematem spotkania będzie przyszłość prawa autorskiego w Polsce. Podczas debaty będziemy dyskutować o tym co się nie sprawdza w obecnym systemie prawnym, dlaczego prawo autorskie nie nadąża za rozwojem świata cyfrowego oraz omówimy konkretne propozycje regulacji prawnych, które odpowiadałyby zmieniającej się rzeczywistości – chroniły prawa autorów i twórców, ale jednocześnie dawały szeroki dostęp do treści społecznych i kulturowych. Z racji na ograniczoną ilość miejsc prosimy o rejestrację pod adresem prawopoacta.evenea.pl
Zobacz też
Przegląd linków CC #24
1. Kirby Ferguson opublikował w zeszłym tygodniu czwartą i ostatnią część serii Everything is Remix pt. System Fialure. Ostatnia część świetnie podsumowuje poprzednie i trafia idealnie w momencie kulminacji sporu o ACTA, SOPA i PIPA. Polecamy, bo jesteśmy ogromnymi fanami serii. Dla zainteresowanych Kirby rusza z kolejnym projektem filmowym, który można wesprzeć na kickstarterze i który obiecuje wydać na licencji CC BY-SA.
Everything is a Remix Part 4 from Kirby Ferguson on Vimeo.
2. Europejski trybunał sprawiedliwości wydał kilka dni temu orzeczenie potwierdzające zakaz nakładania obowiązku monitorowania przez firmy hostingowych treści umieszczanych przez użytkowników w serwisach społecznościowych. Sprawava SABAM (belgijski OZZ) vs Netlog, to nie jedyny problem tej organizacji zbiorowego zarządu, która zmaga się również z zarzutami o defraudację środków ze zbieranych tantiem i naruszenia prawa autorskiego.
(więcej…)
Zobacz też
Respect My Net! – akcja na rzecz neutralności sieci
La Quadrature du Net, organizacja zajmująca się walką z rozwiązaniami prawnymi ograniczającymi dostęp do Internetu takimi jak ACTA czy HADOPI, zbiera dane o naruszeniach neutralności sieciowej. Dane będą użyte w dyskusji z Komisją Europejską właśnie na temat net neutrality. Więcej informacji na stronie http://respectmynet.eu/.
Dostawcy usług telekomunikacyjnych mogą kontrolować to, co dowolny użytkownik robi online. Mają możliwość blokować lub obniżać przepustowość łącza lub blokować dostęp do określonych stron czy aplikacji. Takie działania są nielegalne, możesz pomóc La Quadature du Net i zacząć monitorować swoje połączenie (to proste i zajmuje kilka minut) oraz raportować naruszenia neutralności sieci Twojego dostawcy Internetu (zarówno przez połączenia stacjonarne jak i komórkowe). Z akcji zostanie sporządzony raport o naruszeniach dla Komisji Europejskiej i władz krajowych.
Więcej informacji o akcji również na Wiki organizacji.
Zobacz też
Przegląd linków CC #14
1. Ewa Siedlecka w Gazecie Wyborczej pyta czy grozi nam realizacja wizji Orwella poprzez rosnącą restrykcyjność prawa autorskiego? Tekst podsumowuje różne działania na rzecz wymuszania inwigilacji i ingerencji operatorów w ruch internautów w celu wyłapywania „piratów”.
2. Również w Gazecie Wyborczej, ale w fizycznej siedzibie gazety już w najbliższą środę 7 grudnia konferencja „Podręczniki 2.0″ o cyfrowych zasobach edukacyjnych, która towarzyszy organizowanej przez „Gazetę” i Centrum Edukacji Obywatelskiej akcji społecznej „Szkoła z klasą 2.0″. Wprowadzać do debaty będzie Justyna Hofmokl z Creative Commons Polska.
3. Portal Europeana, agregujący dziedzictwo cyfrowe Europy z instytucji narodowych opublikował Licensing Framework (Ramy dla licencjonowania) które ma za zadanie harmonizację prac nad wymianą informacji prawnoautorskich między instytucjami kultury. Więcej na blogu Creative Commons.
4. Świetny filmik promujący wykorzystywanie materiałów na licencjach Creative Commons w edukacji, do obejrzenia również poniżej.
5. Saylor.org portal otwartych zasobów edukacyjnych otworzyny kilka miesięcy temu notuje ogromny wzrost popularności dzięki ogromnej ilości treści, którą posiada. W serwisie Education-Portal.com możemy poczytać bloga o odkryciach studenta historii w zasobach serwisu.
6. Creative Europe to nowy program Unii Europejskiej skierowany do sektora kulturalnego i kreatywnego, zaproponowany przez Komisję Europejską, który po dyskusji w Radzie Europy zostanie uruchomiony od 2014 r.
Zobacz też
Przegląd linków CC #8
1. Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego opublikowała w zeszłym tygodniu raport „Scenariusze przyszłości bibliotek”, którego Alek Tarkowski jest współautorem. W raporcie (dostępnym na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa) znaleźć można wiele ciekawych wniosków dot. przyszłości prawa autorskiego i rozwoju kultury, nie tylko w kontekście bibliotek. Raport do pobrania tutaj (PDF).
2. W zeszłym tygodniu Warszawa gościła ponad 300 osób z całego świata zajmujących się otwartymi danymi publicznymi na konferencji Open Government Data Camp (którego współorganizatorem było Centrum Cyfrowe, instytucja partnerska Creative Commons). Choć byliśmy tam osbiście to nie zdążyliśmy jeszcze napisać własnego podsumowania, dlatego polecamy podsumowania pierwszego i drugiego dnia konferencji na blogu Raminetinati’s Corner.
3. Przy okazji recenzji OGDcamp, warto również zajrzeć na bloga Open Knowledge Foundation, gdzie pojawiła się już „lista życzeń” dotyczących otwartych danych na przyszły rok.
4. W Park City, Utah (USA) jutro (25.10) rozpoczyna się jedna z większych konferencji dot. Otwartych Zasobów Edukacyjnych, Open Education, w tym roku pod hasłem Be „Open” Minded. Program konferencji można znaleźć tutaj, a jej przebieg warto śledzić w mediach społecznościowych pod tagiem #opened11
5. W Niemczech dyskusja o konieczności zmian w prawie autorskim staje się coraz poważniejszym elementem życia politycznego wraz z sukcesami wyborczymi Partii Piratów. PP uzyskało ok. 10% głosów w wynikach do parlamentu berlińskiego i podobny wynik w sondażach wyborów federalnych. Więcej o wynikach PP w serwisie TorrentFreak.
6. Zupełnie inny kierunek przybiera dyskusja w Stanach Zjednoczonych, gdzie w kongresie dyskutowana jest zmiana w prawie autorskim, która nieautoryzowany streaming audio/wideo materiałów chronionych prawem autorskim określa jako przestępstwo z maksymalną karę więzienia 5 lat. Takie prawo uczyniłoby przestępcami wszystkich autorów-amatorów publikujących np. własne wykonania znanych, chronionych utworów. Przeciw tym zmianom wystartowała kampania Free Bieber, która bazuje na postaci młodej gwiazdy pop, Justina Biebera. Artysta właśnie dzięki takim wykonaniom w serwisie YouTube rozpoczął karierę, a wg. nowego prawa stałby się przestępcą.
Zobacz też
Rekomendacje otwartości publikacji dla organizacji pozarządowych
Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych przyjęła rekomendację dotyczącą otwartych standardów publikacji w sektorze społecznym. Dokument został przygotowany dla wszystkich organizacji sektora pozarządowego, zawiera rekomendacje dla organizacji oraz grantodawców. Otwarty model publikacji wiedzy powstającej w organizacjach ma wspierać i zwiększać potencjał do działania na rzecz wspólnego dobra i rozwiązywania problemów społecznych. Rekomendacja omawia otwartość jako wartość oznaczającą zachętę do współpracy i zwiększania kapitału wiedzy całego sektora.
Rekomendacja wyjaśnia reguły otwartości w zakresie publikacji powstających w organizacjach, zarówno podczas realizacji projektów oraz pozostałych działań ma pomóc sektorowi społecznemu w pełni wykorzystać nowe możliwości dystrybucji wiedzy. Dokument zawierający wyjaśnienie stopni otwartości, wolnych licencji oraz rekomendacje dla organizacji i grantodawców dostępny jest na stronie OFOP-u.
Rekomendacje przygotowane zostały przez zespół Koalicji Otwartej Edukacji, w skład której wchodzi Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego oraz Creative Commons Polska (działające w ramach ICM UW).
—————————————————————
Ze stron Koalicji ( dział prawnym) można również pobrać wzory umów przygotowane z myślą o autorach i instytucjach chcących publikować w otwartym modelu. Zamieszczone wzory umów o odpłatne udostępnienie praw (użyj ich, jeśli autor pobiera wynagrodzenie) oraz o nieodpłatne udostępnienie praw (użyj ich, jeśli autor nie pobiera wynagrodzenia) dla licencji CC-BY oraz CC-BY-SA. Wzory opracowano zarówno dla sytuacji przeniesienia praw autorskich na instytucję lub udzielenia licencji.