Otwarte licencje w projekcie – jak je efektywnie zastosować? cz. 1
W skrócie (jeśli nie masz czasu przeczytać całego tekstu)
– coraz więcej programów grantowych punktuje wyżej projekty, które publikują w otwarty sposób swoje rezultaty lub wręcz wymagają takiej publikacji,
– aby spełnić te wymogi sprawdź na jakiej licencji jesteś zobowiązany publikować swoje zasoby i dostosuj do niej zapisy prawno-autorskie w umowach w swojej organizacji,
– jeśli masz wybór i zastanawiasz się, którą licencję wybrać skorzystaj z tego narzędzia, ale pamiętaj że tylko wolne licencje (CC BY, CC BY-SA i kompatybilne) dają najszersze możliwości wykorzystania Twoich zasobów np. włączanie ich do Wikipedii
– publikując materiały zadbaj o odpowiednie oznaczenie licencji oraz dostępność publikacji, nie używaj technologii, które utrudniają dostęp osobom niepełnosprawnym (np. flash), pamiętaj o opisach tekstowych materiałów graficznych i wideo, jeśli publikujesz coś w druku lub zewnętrznych mediach zadbaj by odpowiednio oznaczone i dostępne treści znalazły się również na Twojej stronie,
– ekipa Creative Commons Polska odpowiada na Wasze pytania mailowo pod adresem cc @ creativecommons.pl i udziela wielu porad osobiście. Co środę Fundacja Nowoczesna Polska prowadzi telefoniczny dyżur porad prawnych dotyczących prawa autorskiego.
Otwartość w organizacjach pozarządowych
Po wakacjach zacznie się kolejny sezon grantowy. W konkursach Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Akademii Orange, Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji, Patriotyzmu Jutra Muzeum Historii Polski i wielu innych otwartość rezultatów projektu doceniana jest w dwojaki sposób. Niektóre z nich na etapie oceny wniosków grantowych przyznają dodatkowe punkty przyznawanych za „uwolnienie” efektów projektu. Inne stawiają twarde wymogi dotyczące warunków prawno-autorskich na jakich powinny być dostępne rezultaty projektu – tu część warunki określa opisowo, a część wprost rekomenduje konkretne licencje Creative Commons. Obok wymogów związanych z prawem autorskim co raz częściej, co bardzo nas cieszy, znajdują się również wymogi dot. dostępności technologicznej publikacji np. zgodność ze standardami WCAG. W odróżnieniu jednak od warunków sprawozdawczości czy rozliczenia finansowego, oceny otwartości projektu i jego dostępności technologicznej nie da się dokonać tak łatwo. Często miewają z tym problem obie strony, przyznająca grant i realizująca za te pieniądze działania organizacja. Podpowiadamy jak najefektywniej wykorzystać wolne i otwarte licencje w projektach nie tylko aby spełnić wymogi konkursu, ale również tak aby zwiększyć potencjał naszych działań.
Po pierwsze formalności
Zależnie od wymogów grantodawcy w określony sposób dokumentujemy projekt, rozliczamy go, dbamy o standardy których wymaga. To naturalne, skoro finansuje nasze działania projektowe. W większości przypadków dzieje się to za środki publiczne, więc powinno zależeć nam wszystkim na ich odpowiednim spożytkowaniu. Jednym z co raz popularniejszych wymogów jest publikacja rezultatów/efektów projektu na odpowiedniej licencji lub warunkach prawno-autorskich. Co to oznacza? Zwykle wystarczy aby wszystkie utworu publikowane w ramach projektu (treści na stronie, raporty, zdjęcia, zasoby edukacyjne, filmy wideo) zostały opublikowane w sieci (dostępne za darmo) i udostępnione na odpowiedniej licencji np. Creative Commons Uznanie autorstwa. W praktyce będzie to wymagać od grantobiorcy podstawowej świadomości prawa autorskiego, przynajmniej na tyle by zlecając takie produkty czy wykonując je z osobami spoza organizacji np. wolontariuszami uregulować kwestie prawne umową z przeniesieniem praw autorskich lub licencją.
Jaka licencja? (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #66
1. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji na konferencji 10 grudnia 2012 r. poinformowało o prowadzeniu prac nad projektem ustawy o otwieraniu zasobów w instytucjach publicznych. Niebawem mają pojawić się założenia do ustawy, z pierwszych informacji wynika, że będą one zawierać kilka modeli otwierania zasobów i swobodę wyboru modeli dla różnych instytucji. W ramach promocji ministerstwo opublikowało film promujące otwarte zasoby (na licencji CC BY).
Otwarte Zasoby – konsultacje MAC from MAC on Vimeo.
2. Kathi Fletcher prezentuje na swoim blogu edytor i zasady przetwarzania zasobów edukacyjnych, Aloha (tak zwie się edytor, który można zainstalować w większości popularnych CMS-ów jak WordPress, Drupal, Typo3 ale i OERPUB) ma ułatwiać publikowanie i przetwarzanie otwartych zasobów edukacyjnych tworzonych za pomocą różnych edytorów tekstów i publikacji.
3. Z okazji 10 urodzin Creative Commons na świecie Creative Commons Portugalia stworzyło wolną składankę (w całości na CC BY lub CC BY SA) muzyczną z Europy, z Polski wytypowaliśmy utwór Bańka mydlana zespołu Usta.
4. Brytyjski Open Universty wkracza na drogę otwartych, masowych kursów i tworzy platformę Futurelearn, do której dołączy kika z największych brytyjskich uczelni.
5. W Rio de Janeiro rozpoczął się Global Congress on Intellectual Property and the Public Interest, na który wybrała się silna reprezentacja Centrum Cyfrowego/Creative Commons Polska, pierwsze relacje na blogu Co Nas Uwiera.
6. Compendium of European and Latin American case studies and interviews on open educational resources and practices. to jak nazwa wskazuje przegląd o Otwartych Zasobach Edukacyjnych w wywiadach i opisach projektów z Europy i Ameryki łacińskiej.
7. Creative Commons Korea opracowało aplikację na iPhone do odkrywania i słuchania muzyki na licencjach CC.
8. Khan Academy wypuszcza wersję Lite swojego oprogramowania i materiałów, przygotowane do pracy przy minimalnych wymaganiach sprzętowych i ograniczonym dostępie do sieci.