4 September 2012
Trwa dyskusja: Użycie Niekomercyjne i Bez utworów zależnych

Tłumaczenie postu aut. Timothy’ego Vollmera, z bloga creativecommons.org z dn. 29 sierpnia 2012, tłumaczenie aut. Katarzyny Rybickiej.

Kilka dni temu Student for Free Culture (SFC)1 opublikowało prowokujący wpis na blogu pt. „Zatrzymać włączanie licencji własnościowych do Creative Commons 4.0”. Artykuł wzywa Creative Commons do potępienia (wycofania ) lub zmiany sposobu w jaki oferuje licencje zawierające warunek Użycie niekomercyjne lub Bez utworów zależnych2, bo „tak właściwie nie przyczyniają się one do dzielenia się dobrem wspólnym (commons) i nie promują wolnej kultury.

Post opublikowany na blogu przez SFC podnosi istotne pytania dotyczące możliwości i wyzwań związanych z Użyciem Niekomercyjnym (NC) i Bez utworów zależnych w licencjach (ND).

Użycie Niekomercyjne i Bez utworów zależnych tworzą obecnie cztery z sześciu rodzajów licencji CC:
Te kwestie pojawiały się często przez ostatnie lata, na różnych forach i były poruszane przez różnych interesariuszy. CC zajmowało się kwestią Użycia Niekomercyjnego od 2008 do 2009 r. ( http://wiki.creativecommons.org/Defining_Noncommercial ) , badając jak społeczność w Sieci rozumie Użycie Niekomercyjne w ramach licencji NC.

W zeszłym roku Creative Commons uznając potrzebę rozróżnienia licencji NC i ND od licencji Uznanie Autorstwa (BY) i Na tych samych Warunkach (BY-SA) umieściło znak „Utwór wolnej kultury” na licencjach BY i BY-SA. Oznaczenia na tekście tych licencji jest częścią „próby rozróżnienia zakresu między wariantami licencji CC”.

Jednak w tym samym czasie Creative Commons uznaje stosowanie warunków NC i ND, w dużej mierze dlatego, że ich stosowanie sygnalizuje chęć bycia bardziej otwartym i stanowi alternatywę dla zasady „wszystkie prawa zastrzeżone”. Ponadto, stosowanie licencji NC i ND może ostatecznie być zachętą do korzystania z bardziej otwartych licencji (BY, BY-SA), szczególnie gdy stosujący je przekonają się do korzyści jakie towarzyszą dzieleniu się. Niestety ta dwoistość naraża CC na krytykę i prowadzi do dezorientacji dotyczącej naszej tożsamości i misji.

W związku z uruchomieniem procesu tworzenia nowej wersji licencji 4.0. oraz po konsultacjach z oddziałami CC na Międzynarodowym Zjeździe 2011 w Warszawie (Global Summit https://creativecommons.pl/cc_summit_2011/ ) zobowiązujemy się do rozwiązania tego problemu.
Zamierzamy to uczynić w sposób, który bierze pod uwagę szeroką gamę głosów i interesów różnych stron.
W ten sposób, CC chce doprowadzić do warunków sprzyjających podejmowaniu świadomych i przemyślanych decyzji z udziałem naszej społeczności (zdefiniowanej w najszerszym tego słowa znaczeniu), naszych oddziałów, a osób stosujących licencje CC ( zarówno tych, którzy już je wykorzystują jak i tych, którzy zamierzają je stosować).

Choć konkretne wyzwania dla NC i ND nie są związane z procesem wdrażania nowej wersji licencji 4.0. jako takim, ale kwestie te zostały podniesione w dialogu dotyczącym Użycia Niekomercyjnego.

Decyzja, aby nie zmieniać definicji Użycia Niekomercyjnego w 4.0. samej w sobie ( link) daje teraz drogę do szerszej dyskusji nad rolą licencji (polityką oraz strategią z nią związaną ) jaką mają spełniać licencje NC (i ND) oraz nad kwestią związaną z zarządzaniem oraz łączeniem tych licencji.

Jako podmiot zarządzający licencjami jesteśmy zobowiązani wobec naszych partnerów i społeczności globalnej do prowadzenia przejrzystego proces decyzyjnego oraz reakcji (lub ich braku) w stosunku do propozycji jakie się pojawiają. Propozycje te obejmują bardzo szeroki zakres i dotyczą między innymi: postulatu wyraźniejszego rozróżnienie licencji dostosowanych do Definicji Utworów Wolnej Kultury od tych, które nie dostosowane nie są, zwiększenia świadomości licencjodawców o konsekwencjach spowodowanych wyborem takiej a nie innej licencji oraz rozłączenia Creative Commons od licencji NC i ND w zupełności.

Oto jakich działań można oczekiwać od Creative Commons:

Dalsze używanie listy wspólnotowej CC (a nie listy CC dotyczącej rozwoju nowej wersji licencji 4.0.) jako miejsca do dyskusji na temat różnych opcji, propozycji i ustaleń na temat NC i ND.
CC będzie gromadzić, analizować i syntetyzować pomysły i propozycje, wskazania ewentualnych zmian polityki oraz komunikować potencjalne konsekwencje każdego z nich. CC będzie przyglądać się tym różnym propozycjom mając na uwadze, że wszelkie zmiany polityki oddziałują ( jest pójściem na skróty?? ) na całą społeczność i organizację , w tym edukację, dane i badania, aspekty prawne i techniczne itp. ( tu nie wiem co miał na myśli) CC będzie udostępnić tę informacje do publicznej wiadomości w łatwy do zrozumienia sposób, który zawiera odpowiednie historyczne i kontekstowe ramy.
CC przeprowadzi konsultacje z zainteresowanymi stronami włączając w to użytkowników współpracowników CC, fundatorów i szeroko rozumianą społeczność. Mogą one przybrać formę dyskusji e-mail, wspólne rozmowy telefoniczne lub rozmowy IRC itp.

Inne sugestie do działań są również bardzo mile widziane.

Zobacz też