Przegląd linków CC #148
Otwarta edukacja
1. W kolejnej odsłonie dyskusji między Davidem Willey’em a Brainem Jacobsem, w odpowiedzi tego drugiego możemy przeczytać o zaletach komercyjnych rozwiązań bazujących na bazie otwartych zasobów edukacyjnych, które podobnie jak komercyjne rozwiązania na bazie otwartego oprogramowania nie tylko zwiększają jego znaczenie, ale również powszechność, a co za tym idzie osiągnięcie masy krytycznej potrzebnej do tego by co raz większa grupa ludzi tworzyła i modyfikowała otwarte zasoby, a nie jedynie z nich korzystała.
2. 4,37 zł. Tyle kosztuje kosz wyprodukowania fizycznej kopii Naszego Elementarza. To ważna informacja, jak zwracała na to uwagę Koalicja Otwartej Edukacji, otwarte podręczniki tworzone w wersji elektronicznej muszą posiadać tani i prosty model produkcji drukowanej, aby nie pogłębiać różnić między uczniami i obniżać koszty nauczania. Na razie, jak opisuje to Gazeta Wyborcza, szkoły miewają jeszcze problemy z odpowiednim wdrożeniem podręcznika, który jest pierwszym darmowym i dostarczanym przez MEN.
3. Open Education Consortium stworzyło bazę kontaktową do ekspertów zajmujących się otwartością w różnych dziedzinach od otwartych zasobów przez otwarty dostęp do nauki po MOOC-i.
Otwarta nauka
4. Open Access nie jest nikomu potrzebne ponieważ naukowcy i tak już mają dostęp do swoich publikacji? Nic bardziej mylnego, Open Science rozprawia się z kilkoma podstawowymi argumentami umniejszającymi znaczenie otwartego dostępu do wyników badań.
5. W Wielkiej Brytanii przy współpracy Wellcome Trust oraz koalicji organizacji zajmujących się badaniami i walką z chorobami nowotworowymi powstał The Charity Open Access Fund (COAF). Zadaniem funduszu będzie wspieranie otwierania dostępu do badań, które te organizacje finansują lub współpracują przy nich.
6. Jisc Collections raz brytyjski projekt OAPEN zajmujący się otwieraniem monografii naukowych ogłosiły pilot nowego programu, w ramach którego stworzą dla brytyjskich uniwersytetów scentralizowany serwis do publikacji monografii w otwartym dostępie.
7. Puneet Kishor, koordynator ds. otwartej nauki Creative Commons przygotował poradnik na temat dzielenia się wynikami naukowymi na wolnych licencji.
Otwarte zasoby
8. Photogrammar to baza (z bazą i wieloma wygodnymi opcjami przeszukiwania) 170 000 zdjęć z lat 1935-1945 pochodzących z amerykańskiej agendy rządowej Farm Security Administration and Office of War Information (FSA-OWI). W ramach kolekcji, która należy do domeny publicznej znajdziemy m.in, słynne fotografie Walkera Evansa s okresu wielkiego kryzysu. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #147
Otwarta edukacja
1. Min. Edukacji Narodowej opublikowało już wszystkie cztery części Naszego Elementarza (w większości na wolnej licencji), a przy okazji wypuściło generator kart pracy dla nauczycieli, który ma uzupełniać Elementarz. Wg. deklaracji MEN na Twitterze Generator ma być dostępny jako otwarte oprogramowanie, a dostępne w nim elementy do tworzenia kart pracy na wolnej licencji podobnie do samego podręcznika. Trzymamy za słowo. Min. Edukacji, Joanna Kluzik Rostkowska deklarowała również w ostatnim tygodniu, że darmowe podręczniki w następnych latach będą trafiać do kolejnych wyższych klas szkoły podstawowej. Mamy nadzieje, że jako otwarte zasoby edukacyjne i co raz bardziej nowoczesne e-podręczniki również.
2. Tymczasem odnoszące ogromne sukcesy wydawnicze OpenStax, które wydaje otwarte podręczniki akademickie zapowiada, że do 2017 wyda 10 kolejnych.
3. Brian Jacobs uruchomił dość burzliwą dyskusję swoim tekstem na temat rozproszonego modelu tworzenia otwartych zasobów edukacyjnych (wąsko rozumianych głównie jako podręczniki materiały dedykowane dla edukacji formalnej). Jacobs porównuje ruch otwartych zasobów edukacyjnych do otwartego oprogramowania i ostrzega przed zatrzymaniem się jedynie na otwieraniu zasobów, a nie poszukiwaniu ich najefektywniejszych nowych form i technologii, które mogą usprawnić ich dystrybucje i wykorzystanie. W odpowiedzi David Willey pisze o roli edukatorów i twórców kursów, których nastawienie jest kluczowe dla pełnego wykorzystania potencjału otwartych zasobów czyli możliwości nie tylko ich modyfikacji, ale również włączania do pracy nad nimi samych uczniów.
4. Krótko i do rzeczy: 6 porad jak korzystać w szkole/na uczelni z otwartych zasobów edukacyjnych z odniesieniami do doświadczeń różnych szkół w USA, które wdrożyły do swojej pracy OZE.
5. Podręcznik o otwartej edukacji, tworzony w otwartym, zdalnym procesie przez Open Knowledge Foundation potrzebuje wsparcia – autorów i recenzentów, którzy sprawdzą dotychczasowe materiały.
6. Trochę naukowo, ale ciekawie dwója badaczy przedstawia propozycję narzędzia, które ułatwiałoby wyszukiwanie i wykorzystywanie otwartych zasobów edukacyjnych za pomocą urządzeń mobilnych powszechnych w szkołach (telefonów i tabletów).
7. Lasy namorzynowe należą do grupy najbardziej zagrożonych elementów przyrody na świecie. Projekt MapWorks łączy mapowanie występowania drzew i lasów z edukacją na ich temat. Serwis udostępnia dane do domeny publicznej a zasoby edukacyjne na licencjach CC.
Otwarta nauka
8. Czy publikowanie w otwartym dostępie to dobra decyzja zawodowa dla naukowca? Gdyby ktoś miał wątpliwości, New Scientist tłumaczy dlaczego zdecydowanie tak.
9. Wątpliwości co do tego czy open access jest najlepszym rozwiązaniem mają amerykańskie stowarzyszenia naukowe. O różnicach w finansowaniu nauki i wątpliwościach naukowców w USA, których nie mają europejczycy opowiada Gordon Nelson, prezydent amerykańskiej rady dyrektorów stowarzyszeń naukowych.
10. Oba powyższe linki zbiera w jednym przeglądowy artykuł w Washington Post o wyzwaniach stojących przed ruchem i wdrożeniami open access.
11. Jak rozwija się otwarty dostęp do nauki w Holandii? Niespodziewanie konserwatywnie, a debata dotyczy prawie wyłącznie konkurencji o środki finansowe. Dlaczego wygląda to tak słabo, w który który ma bardzo dobre wyniki naukowe i przyciąga wielu świetnych badaczy pisze Egon Willighagen. Kilka wniosków może być ciekawa również z polskiej perspektywy.
Otwarte Zasoby
12. Kalev Leetaru opracował z książek będących w domenie publicznej dostępnych w Internet Archive zbiór ponad 2,6 miliona ilustracji. Wszystkie publikuje w serwisie Flickr, gdzie są otagowane i łatwo dostępne dla wszystkich poszukiwaczy. (więcej…)
Zobacz też
Przegląd linków CC #140
140 linki publikujemy w wersji za dwa tygodnie, z rozbudowanym działem naukowym współprowadzonym z serwisem Uwolnij Naukę.
Otwarta edukacja i kultura
1. Kilka dni temu odbył się doroczny zjazd Koalicji Otwartej Edukacji, poświęcony dalszym planom oraz dyskusji nad stanem otwartej edukacji i nauki w Polsce. Grzegorz Stunża na łamach Edukatora Medialnego rozwija wątki z tych dyskusji, zwłaszcza na temat rządowego darmowego podręcznika i tego czy może on przyczynić się do głębszych zmian w systemie edukacji. Polecamy lekturę.
2. Jan L. Neumann, koordynator projektów pracujący m.in dla UNESCO na swoim blogu rozpisał dość szczegółowe czym są polityki otwartości i jakie ich modele można wyróżnić. Ważną rolę wg. Neumanna w skutecznych implementacjach pełni uwzględnianie warunków i zmian kulturowych, w które polityka ingeruje i które ma zmieniać.
3. Dobrym uzupełnieniem tekstów Neumanna i Stunży może być post na Ed Techie (Martin Weller) o modelu budowania zaangażowania w otwarte zasoby edukacyjne. Weller wyróżnia poziomy użytkowników otwartych zasobów w edukacji i to jakie są ich możliwości zaangażowania i wspierania otwartości (przez aktywne wykorzystywanie i przetwarzanie zasobów).
4. Creative Commons opublikowało swój doroczny raport o działalności i stanie ruchu otwartości na świecie pt. The Future is Open.
5. Mimi Ito na łamach Boing Boing pisze krytycznie o aktualnej edukacji w sieci jako pogłębiającej podziały społeczne, mimo pozornej otwartości na osoby uczestniczące. Alternatywą, którą Mimi Itowraz ze współpracownikami oferuje to kursy letnie online konstruowane z myślą o uczniach, którzy nie wzięliby udziału np. w popularnych MOOC’ach. Projekt integruje nauczanie z animacją i wsparciem udzielanym przez lokalne biblioteki.
6. Chińska firma IT Huawei oraz jeden z większych i starszych portali otwartych zasobów edukacyjnych Curriki ogłosiły współpracę nad stworzeniem OZE z zakresu funkcji matematycznych, rachunku różniczkowego i innych.
7. Jeśli czasem szukacie bardzo konkretnych argumentów za wykorzystywaniem licencji Creative Commons w Waszej pracy i tak się składa, że jesteście archeologami/żkami to proszę, post właśnie dla Was na blogu Middle Savagery.
8. Departament Edukacji USA przeprowadzi badania efektywności nauczania w modelu odwróconej lekcji z wykorzystaniem Khan Academy.
9. Jaką rolę maję i będą mieć otwarte zasoby edukacyjne w środowisku edukacyjnym kształtowanym przez popularyzację tzw. MOOC (Massive Open Online Courses)? Czy MOOC-i będą wypierać OZE czy raczej uda się je skutecznie integrować? O tych problemach pisze OER Research Hub.
Otwarta nauka
10. Mark Hahnel pisze w „Educause Review” o znaczeniu otwartego udostępniania danych badawczych. Hahnel nawiązuje do idei „open data” wdrażanej przez różne państwa w stosunku do danych publicznych. I dowodzi, że coraz częściej dane są wymieniane wraz z artykułami naukowymi jako wyniki badań, które powinny podlegać otwartemu udostępnieniu. Pilotaż otwartego dostępu do danych badawczych został uruchomiony w ramach unijnego programu Horyzont 2020.
11. Do idei otwartych danych nawiązuje też tekst Susanny-Assunty Sansone na blogu „Impact of Research Hub”. Sansone opisuje nowe rodzaje publikacji naukowej – data paper i data descriptor, służący publikowaniu danych w sposób przejrzysty i podlegający peer review.
12. Koalicja bibliotek naukowych SPARC przyznała swoją doroczną Innovator Award. Otrzymała ją organizacja Electronic Information for Libraries (EIFL), działający na rzecz „wiedzy bez barier”. Gratulujemy EIFL, która także w Polsce wspiera działania na rzecz otwartego dostępu.
13. I wreszcie. Inicjatywa Otwieracz opublikowała wyniki badania „Nowe technologie i prawo autorskie w ISNS UW”. W badaniu zapytano studentów, doktorantów i wykładowców ISNS, co sądzą o wolnym dostępie do nauki – czy sami z niego korzystają i czy się do niego przyczyniają udostępniając swoje prace naukowe. Ekipę Inicjatywy zachęcamy do udostępnienia również surowych danych!
14. The International Association of Scientific, Technical & Medical Publishers (STM) opublikowało własny zestaw licencji dla otwartego dostępu (open access). Dlaczego to bardzo zły pomysł, niekompatybilny z Open Definition oraz dodatkowo potęgujący rozproszenie licencji i więcej trudności dla użytkowników pisze Andrés Guadamuz.
Otwarte zasoby
15. Cooper Hewitt, muzeum wzornictwa Smithsonian Institute w Nowym Jorku podczas odświeżania swojej identyfikacji wizualnej m.in. logo postanowiło nowo-zaprojektowaną przez Cherstera Jenkinsa czcionkę udostępnić na otwartej licencji oraz jako otwarte pliki wektorowe UFO (Universal Font Object). Więcej o tym dlaczego tak zrobili w magazynie Quartz.
16. Nie tylko na wolnej licencji (CC BY-SA 4.0), ale również w duchu open source (tekst dostępny jest na platformie github) został opublikowany The Digital First Aid Kit (Zestaw Pierwszej Pomocy Cyfrowej), poradnik który ma pomagać aktywistom, dziennikarzom i obrońcom praw człowieka w radzeniu sobie ze współczesnymi zagrożeniami takimi jak przejęcie kont lub urządzeń z ważnymi danymi.
Prawo
18. Nadal silnie utajniane negocjacje TPP (Trans-Pacific Partnership) nie przynoszą dobrych wiadomości na temat prawa autorskiego. W ramach przecieków z negocjacji oraz wielu działań podejmowanych przez organizacje takiej jak EFF, które starają się przekazać negocjatorom informację o ryzykach jakie TPP niesie ze sobą, wiemy m.in. o propozycjach przedłużenia ochrony utworów oraz przeniesienia na dostawców internetowych uprawnień policyjnych w kwestii ścigania naruszeń IP.
19. Dziś (12 lipca) w Wielkiej Brytanii (ale oczywiście można przyłączyć się internetowo na całym świecie) do akcji #noTTIP (The Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) negocjowanego właśnie między USA a Unią Europejską. TTIP, uzupełnienie porozumienia TPP oskarżane jest o próbę ograniczania praw konsumenckich i zaostrzania prawa autorskiego.
Zobacz też
Przegląd linków CC #136
Otwarta edukacja i kultura
1. Znów zaczynamy od darmowego elementarza Ministerstwa Edukacji Narodowej, który wywołuje więcej kontrowersji niż powieści historyczne o powojennej Polsce. Najpierw MEN wycofał się z wolnej licencji dla pierwszej części podręcznika mimo wsparcia merytorycznego i prawnego jakie otrzymuje od Koalicji Otwartej Edukacji. Pod koniec tygodnia pracownicy wydawnictwa WSiP opublikowali dramatyczny w brzmieniu list, w którym za wysokie ceny podręczników obwiniają sam MEN, który teraz rzekomo jednym podręcznikiem ma spowodować masowe zwolnienia. Niestety, większość wątpliwości i problemów rozwiązać może jedynie lepsza komunikacja Ministerstwa.
2. Po serii dotyczącej bibliotek serwis OpenSource.com bierze teraz na celownik otwartą edukacje i będzie publikować serię specjalnych materiałów na ten temat, z pewnością szukając połączeń z wolnym i otwartym oprogramowaniem.
3. Paul Stacey pisze na swoim blogu o konieczności systemowego podejścia do innowacji w otwartych zasobach. Paul zwraca uwagę na zmianę jaka dokonała się w ciągu ostatnich kilkunastu lat, kiedy to indywidualnie tworzone otwarte zasoby w edukacji i kulturze stają się mniejszą częścią, a znacznie więcej tworzonych jest w ramach różnych projektów i instytucji. Takie skomplikowanie i rozproszenie wymaga co raz lepszego zarządzania procesem tworzenia i wydawania zasobów np. opartego o modele stosowane w projektach tworzenia oprogramowania.
4. Schema.org to wspólny projekt producentów wyszukiwarek Google, Bing, Yahoo i Yandex, którego celem jest precyzyjniejsze rozpoznawanie ważnych informacji w stronach internetowych jak o autorze czy wydawcy, to zaś ma posłużyć lepszemu dobieraniu wyników wyszukiwania. Projekt ten niesie ze sobą również ogromne nadzieje dla usprawnienia edukacji w sieci czym zajmuje się grupa LRMI (Learning Resource Metadata Initiative). Więcej o schema.org i LRMI możecie przeczytać w nowym materiale przeglądowym na ich temat od CETIS.
5. Zanim jednak popularne wyszukiwarki będą sobie tak sprawnie radzić z materiałami edukacyjnymi polecamy przegląd wyszukiwarek otwartych zasobów edukacyjnych. Warto zapisać sobie te linki.
6. OER Reserch Hub przygotowało aż trzy materiały o praktykach stosujących w bardzo zaawansowany sposób otwarte zasoby edukacyjne w swojej pracy. Możecie dowiedzieć się jak pracują z nimi: fizyk David Weaver, geolożka Sian Proctor i matematyk James Sous.
7. Remix Game – gra o łączeniu ze sobą otwartych i wolnych licencji w wersji, autor David Willey zaprasza do testowania i zgłaszania uwag.
Otwarta nauka
8. Czym jest otwarta nauka? Prosty ekspeeryment z próbą społecznościowego zdefiniowana tego pojęcia na twitterze przeprowadził Jeff Hollister@jhollist, a jego wyniki zestawił na stronie storify.
9. Jeśli interesują Was MOOC-i, ale nie tylko ze względu na modę na nie co na bardzo dużą ilość danych jakie przy okazji organizacji takich kursów zbierają uniwersytety (i jak te dane można wykorzystać do usprawniania edukacji) to zajrzyjcie na blog e-literate, który opisuje niedawne udostępnienie przez MITx dużego zestawu danych o swoich sieciowych studentach.
Prawo
11. Text and data mining i wątpliwości prawne jakie za sobą pociąga ten trudny do przetłumaczenia na język polski termin.
12. Europosłanka Partii Piratów z Niemiec Julia Reda szuka osoby na stanowisko doradcy/czyni ds. prawa autorskiego.
Inne
13. W Rzeczpospolitej wywiad z odchodzącym niebawem do Europarlamentu ministrem kultury Bogdanem Zdrojewskim, w którym to minister stwierdza, że w Polsce obwinia za słabą odpłatną partycypację w kulturze zbyt dużą akceptację dla piractwa (nigdy nie do końca wiemy co ktoś ma na myśli mówić o piractwie…).
Zobacz też
Przegląd linków CC #133
1. Creative Commons ma nowego szefa (dokładnie CEO). Został nim Ryan Merkley, wieloletni dyrektor operacyjny w Fundacji Mozilli (stojącej za przeglądarką Firefox). Merkley był tam odopowiedzialny m.in. za ogromne sukcesy w pozyskiwaniu środków na działalność fundacji w akcjach społecznego finansowania. Ryan napisał już na blogu CC o swoich planach.
2.W Gazecie Wyborczej duży wywiad z mec. Heleną Rymar, koordynatorką prawną Creative Commons Polska na temat rzekomego plagiatu w „Naszym elementarzu” czyli otwartym podręczniku dla pierwszoklasistów tworzonym przez Min. Edukacji Narodowej. Więcej (i w otwartym, bezpłatnym dostępie) o tym dlaczego zarzuty te są mocno „podkręcone” na blogu Centrum Cyfrowego.
3. Wspominaliśmy już o mapie wpływu i efektów otwartych zasobów edukacyjnych na świecie. Tzw. OER impact map tworzona jest przez OER Research Hub i prezentuje dane m.in o konkretnych projektach tworzących zasoby, o projektach polityk wspierających lub wymagających otwartości zasobów edukacyjnych na świecie. W ostatnich tygodniach w sieci pojawiły się również zgodnie z planem prototypy map prezentujących w różny sposób skalę działania otwartych zasobów edukacyjnych na świecie finansowane w konkursie Fundacji Hewlett’ów. Więcej o tych mapach możecie przeczytać we wpisie The value of an #OERmap.
4. W Berlinie dyskutują o tym jak wprowadzić otwarte zasoby edukacyjne. Finansowanie podręczników w Niemczech zależne jest od władz lokalnych (landów) dlatego różne regiony mają różne polityki. Na bazie badań zleconych przez Technology Foundation Berlin i współpracy z departamentem edukacji parlamentu Berlina pojawiają się plany jak szybko nadrobić dystans do najbardziej rozwiniętych pod tym względem inicjatyw w innych krajach.
5. Prof. Lu Xiao na łamach bloga London School of Economics przekonuje, że opinie naukowców o Wikipedii mogą się poprawiać jedynie w wyniku ich zaangażowania i włączania Wikipedii do nauczania akademickiego.
6. Aktywistom i aktywistkom na rzecz otwartości zasobów i praw w internecie może przydać się lektura pracy naukowej w Journal of Information Policy na roli i metod procesów rzeczniczych wokół zatrzymania ACTA.
7. W Krakowie w dniach 23-24 października odbędzie się konferencja „The Open and Flexible Higher Education Conference” organizowana w tym roku na Akademii Górniczo-Hutniczej przez European Association of Distance Teaching Universities (EADTU). W tym roku tematem przewodnim będzie: „New Technologies and the future of Teaching and Learning”.