12 July 2014
Przegląd linków CC #140

140 linki publikujemy w wersji za dwa tygodnie, z rozbudowanym działem naukowym współprowadzonym z serwisem Uwolnij Naukę.

Cooper Hewit

Otwarta edukacja i kultura

1. Kilka dni temu odbył się doroczny zjazd Koalicji Otwartej Edukacji, poświęcony dalszym planom oraz dyskusji nad stanem otwartej edukacji i nauki w Polsce. Grzegorz Stunża na łamach Edukatora Medialnego rozwija wątki z tych dyskusji, zwłaszcza na temat rządowego darmowego podręcznika i tego czy może on przyczynić się do głębszych zmian w systemie edukacji. Polecamy lekturę.

2. Jan L. Neumann, koordynator projektów pracujący m.in dla UNESCO na swoim blogu rozpisał dość szczegółowe czym są polityki otwartości i jakie ich modele można wyróżnić. Ważną rolę wg. Neumanna w skutecznych implementacjach pełni uwzględnianie warunków i zmian kulturowych, w które polityka ingeruje i które ma zmieniać.

3. Dobrym uzupełnieniem tekstów Neumanna i Stunży może być post na Ed Techie (Martin Weller) o modelu budowania zaangażowania w otwarte zasoby edukacyjne. Weller wyróżnia poziomy użytkowników otwartych zasobów w edukacji i to jakie są ich możliwości zaangażowania i wspierania otwartości (przez aktywne wykorzystywanie i przetwarzanie zasobów).

4. Creative Commons opublikowało swój doroczny raport o działalności i stanie ruchu otwartości na świecie pt. The Future is Open.

5. Mimi Ito na łamach Boing Boing pisze krytycznie o aktualnej edukacji w sieci jako pogłębiającej podziały społeczne, mimo pozornej otwartości na osoby uczestniczące. Alternatywą, którą Mimi  Itowraz ze współpracownikami oferuje to kursy letnie online konstruowane z myślą o uczniach, którzy nie wzięliby udziału np. w popularnych MOOC’ach. Projekt integruje nauczanie z animacją i wsparciem udzielanym przez lokalne biblioteki.

6. Chińska firma IT Huawei oraz jeden z większych i starszych portali otwartych zasobów edukacyjnych Curriki ogłosiły współpracę nad stworzeniem OZE z zakresu funkcji matematycznych, rachunku różniczkowego i innych.

7. Jeśli czasem szukacie bardzo konkretnych argumentów za wykorzystywaniem licencji Creative Commons w Waszej pracy i tak się składa, że jesteście archeologami/żkami to proszę, post właśnie dla Was na blogu Middle Savagery.

8. Departament Edukacji USA przeprowadzi badania efektywności nauczania w modelu odwróconej lekcji z wykorzystaniem Khan Academy.

9. Jaką rolę maję i będą mieć otwarte zasoby edukacyjne w środowisku edukacyjnym kształtowanym przez popularyzację tzw. MOOC (Massive Open Online Courses)? Czy MOOC-i będą wypierać OZE czy raczej uda się je skutecznie integrować? O tych problemach pisze OER Research Hub.

Otwarta nauka

10. Mark Hahnel pisze w „Educause Review” o znaczeniu otwartego udostępniania danych badawczych. Hahnel nawiązuje do idei „open data” wdrażanej przez różne państwa w stosunku do danych publicznych. I dowodzi, że coraz częściej dane są wymieniane wraz z artykułami naukowymi jako wyniki badań, które powinny podlegać otwartemu udostępnieniu. Pilotaż otwartego dostępu do danych badawczych został uruchomiony w ramach unijnego programu Horyzont 2020.

11. Do idei otwartych danych nawiązuje też tekst Susanny-Assunty Sansone na blogu „Impact of Research Hub”. Sansone opisuje nowe rodzaje publikacji naukowej – data paper i data descriptor, służący publikowaniu danych w sposób przejrzysty i podlegający peer review.

12. Koalicja bibliotek naukowych SPARC przyznała swoją doroczną Innovator Award. Otrzymała ją organizacja Electronic Information for Libraries (EIFL), działający na rzecz „wiedzy bez barier”. Gratulujemy EIFL, która także w Polsce wspiera działania na rzecz otwartego dostępu.

13. I wreszcie. Inicjatywa Otwieracz opublikowała wyniki badania „Nowe technologie i prawo autorskie w ISNS UW”. W badaniu zapytano studentów, doktorantów i wykładowców ISNS, co sądzą o wolnym dostępie do nauki – czy sami z niego korzystają i czy się do niego przyczyniają udostępniając swoje prace naukowe. Ekipę Inicjatywy zachęcamy do udostępnienia również surowych danych!

14. The International Association of Scientific, Technical & Medical Publishers (STM) opublikowało własny zestaw licencji dla otwartego dostępu (open access). Dlaczego to bardzo zły pomysł, niekompatybilny z Open Definition oraz dodatkowo potęgujący rozproszenie licencji i więcej trudności dla użytkowników pisze Andrés Guadamuz.

Otwarte zasoby

15. Cooper Hewitt, muzeum wzornictwa Smithsonian Institute w Nowym Jorku podczas odświeżania swojej identyfikacji wizualnej m.in. logo postanowiło nowo-zaprojektowaną przez Cherstera Jenkinsa czcionkę udostępnić na otwartej licencji oraz jako otwarte pliki wektorowe UFO (Universal Font Object). Więcej o tym dlaczego tak zrobili w magazynie Quartz.

16. Nie tylko na wolnej licencji (CC BY-SA 4.0), ale również w duchu open source (tekst dostępny jest na platformie github) został opublikowany The Digital First Aid Kit (Zestaw Pierwszej Pomocy Cyfrowej), poradnik który ma pomagać aktywistom, dziennikarzom i obrońcom praw człowieka w radzeniu sobie ze współczesnymi zagrożeniami takimi jak przejęcie kont lub urządzeń z ważnymi danymi.

17. Electronic Frontier Foundation przekazało do domeny publicznej zdjęcie lotnicze ogromnego data center narodowej agencji bezpieczeństwa (NSA) w Utah.

Prawo

18. Nadal silnie utajniane negocjacje TPP (Trans-Pacific Partnership) nie przynoszą dobrych wiadomości na temat prawa autorskiego. W ramach przecieków z negocjacji oraz wielu działań podejmowanych przez organizacje takiej jak EFF, które starają się przekazać negocjatorom informację o ryzykach jakie TPP niesie ze sobą, wiemy m.in. o propozycjach przedłużenia ochrony utworów oraz przeniesienia na dostawców internetowych uprawnień policyjnych w kwestii ścigania naruszeń IP.

19. Dziś (12 lipca) w Wielkiej Brytanii (ale oczywiście można przyłączyć się internetowo na całym świecie) do akcji #noTTIP (The Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) negocjowanego właśnie między USA a Unią Europejską. TTIP, uzupełnienie porozumienia TPP oskarżane jest o próbę ograniczania praw konsumenckich i zaostrzania prawa autorskiego.

Zobacz też